KYIV/NOVOOLEXANDRIVKA, Oekraïne, 9 november (Reuters) – De Russische minister van Defensie, Sergei Shoigu, heeft woensdag zijn troepen opgedragen zich terug te trekken van de westelijke oever van de rivier de Dnipro in het licht van de Oekraïense aanvallen bij de zuidelijke stad Cherson, een belangrijke terugtocht en een mogelijk keerpunt in de oorlog.
Oekraïne reageerde voorzichtig op de aankondiging en zei dat sommige Russische troepen zich nog in Cherson bevonden.
“Zolang de Oekraïense vlag niet boven Kherson wappert, heeft het geen zin om over een Russische terugtrekking te spreken,” zei Mykhailo Podolyak, een hoge adviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelenskiy, in een verklaring aan Reuters.
De stad Cherson was de enige regionale hoofdstad die Rusland sinds zijn invasie in februari had veroverd en het opgeven van zo’n strategische prijs zou een grote tegenslag zijn voor wat Moskou zijn “speciale militaire operatie” in Oekraïne noemt.
In televisiecommentaren meldde generaal Sergei Surovikin, die het algemene commando over de oorlog voert, aan Shoigu dat het niet langer mogelijk was de stad Kherson te bevoorraden. Hij zei voor te stellen verdedigingslinies in te nemen op de oostelijke oever van de rivier de Dnipro.
Shoigu zei tegen Surovikin: “Ik ben het eens met uw conclusies en voorstellen. Voor ons is het leven en de gezondheid van Russische militairen altijd een prioriteit. We moeten ook rekening houden met de bedreigingen voor de burgerbevolking.
“Ga door met de terugtrekking van de troepen en neem alle maatregelen om de veilige overdracht van personeel, wapens en uitrusting over de Dnipro-rivier te garanderen.”
Het nieuws volgde op weken van Oekraïense opmars naar de stad en een wedloop van Rusland om tienduizenden inwoners te verhuizen.
“We zullen de levens van onze soldaten en de gevechtscapaciteit van onze eenheden sparen. Ze op de rechter (westelijke) oever houden is zinloos. Sommigen van hen kunnen op andere fronten worden ingezet,” zei Surovikin.
Het gevoel van Russische wanorde in Cherson wordt nog versterkt door het feit dat Kirill Stremousov, de tweede topambtenaar van Moskou, woensdag om het leven is gekomen bij een volgens Moskou verkeersongeval.
Stremousov was een van de meest prominente gezichten van de Russische bezetting. Oekraïne beschouwde hem als een collaborateur en een verrader.
In een videoverklaring enkele uren voor zijn dood veroordeelde Stremousov wat hij Oekraïense “nazi’s” noemde en zei hij dat het Russische leger de situatie in het zuiden “volledig onder controle” had.
Cherson is de belangrijkste stad van de gelijknamige regio – een van de vier Oekraïense regio’s waarvan president Vladimir Poetin in september verklaarde dat hij ze “voor altijd” bij Rusland inlijfde en die volgens het Kremlin nu onder de nucleaire paraplu van Moskou zijn geplaatst.
De afgelopen weken is echter steeds meer gespeculeerd dat Moskou zijn troepen van de westelijke oever van de Dnipro zou kunnen terugtrekken of zich zou kunnen ingraven voor een bloedige strijd.
Eerder op woensdag werd de belangrijkste brug op een weg uit de stad Cherson opgeblazen.
Foto’s op het internet toonden aan dat de overspanning van de Darivka-brug op de hoofdweg ten oosten van Kherson volledig was ingestort in het water van de Inhulets-rivier, een zijrivier van de Dnipro. Reuters verifieerde de locatie van de beelden.
Oekraïners die foto’s van de verwoeste brug plaatsten, speculeerden dat deze door Russische troepen was opgeblazen als voorbereiding op een terugtocht.
Vitaly Kim, de Oekraïense gouverneur van de regio Mykolaiv, die grenst aan Cherson, suggereerde dat Oekraïense troepen enkele Russen naar buiten hadden gedreven.
“Russische troepen klagen dat ze er al uit zijn gegooid,” zei Kim in een verklaring op zijn Telegram-kanaal.
De aankondiging van de terugtrekking was voorzien door Russische invloedrijke oorlogsbloggers, die het beschreven als een bittere klap.
“Blijkbaar zullen we de stad verlaten, hoe pijnlijk het ook is om er nu over te schrijven,” zei de War Gonzo blog, die meer dan 1,3 miljoen abonnees heeft op Telegram.
“Eenvoudig gezegd: Cherson kan niet met blote handen worden vastgehouden,” stond er. “Ja, dit is een zwarte bladzijde in de geschiedenis van het Russische leger. Van de Russische staat. Een tragische bladzijde.”
Verder naar het oosten, in Novoolexandrivka, een dorp op een heuvelachtige oever van de Dnipro in gebied dat vorige maand is heroverd door oprukkende Oekraïense troepen, weerklonk woensdag het gedonder van bijna constant raket- en artillerievuur vanaf het 10 km verderop gelegen front.
“We schoppen ze van deze oever en we zullen ze van de andere oever schoppen,” zei Oleh, een Oekraïense soldaat.
Sinds de terugtrekking hebben de Russen het gebied elke dag bestookt, zeiden dorpelingen en soldaten. Ongeveer een derde van de bewoners, ongeveer 230 mensen, is achtergebleven.
“Ze laten me niet in vrede sterven. Ik wil aan het eind van mijn leven in vrede kunnen sterven”, klaagde Mariia Lytvynova, 92 jaar, terwijl ze op een wandelstok leunde onder een met rode druiven begroeide poort die naar haar kleine huis leidde.
“Ik heb al één oorlog overleefd”, zei ze, verwijzend naar de Tweede Wereldoorlog, toen de regio werd bezet door nazi-Duitsland.
“Wat zal er met de jongeren gebeuren? Ik ben klaar met mijn leven. Maar zij moeten doorgaan.”
Haar zoon Mykola, 67, een gepensioneerde landarbeider, zegt dat hij alleen naar boven komt om water te halen en dan meteen terug de kelder in gaat om te schuilen: “Jij zou hetzelfde moeten doen,” adviseerde hij een verslaggever van Reuters terwijl het gekletter van de artillerie over het dorp galmde.
Aanpassingen: oorspronkelijke artikel aangepast door uitgebreide versie om 17:54 uur.