KIEV/CHERSON, Oekraïne, 28 november (Reuters) – President Volodymyr Zelensky heeft de Oekraïners gewaarschuwd dat ze een nieuwe week van kou en duisternis kunnen verwachten en voorspelde meer Russische aanvallen op de infrastructuur, die niet zullen stoppen totdat Moskou geen raketten meer heeft.
Rusland lanceert sinds begin oktober wekelijks massale raketbeschietingen op de Oekraïense energie-infrastructuur, waarbij elke aanval meer effect heeft dan de vorige naarmate de schade zich opstapelt en de winter intreedt.
In een nachtelijke toespraak zei Zelensky dat hij deze week nieuwe aanvallen verwachtte die even erg zouden kunnen zijn als die van vorige week, de ergste tot nu toe, waardoor miljoenen mensen zonder warmte, water of stroom kwamen te zitten.
“We begrijpen dat de terroristen nieuwe aanslagen plannen. Dat weten we zeker,” zei Zelensky zondag in zijn nachtelijke videotoespraak. “En zolang ze raketten hebben, zullen ze helaas niet kalmeren.”
Kiev zegt dat de aanvallen, waarvan Rusland erkent dat ze gericht zijn op de Oekraïense infrastructuur, bedoeld zijn om burgers te treffen, waardoor ze een oorlogsmisdaad zijn. Moskou ontkent dat het de bedoeling is burgers te treffen, maar zei vorige week dat er geen einde zal komen aan hun lijden tenzij Oekraïne toegeeft aan de eisen van Rusland, zonder die eisen nader te omschrijven.
In Kiev viel sneeuw en schommelde de temperatuur zondag rond het vriespunt, terwijl miljoenen mensen in en rond de Oekraïense hoofdstad worstelden met de onderbrekingen in de elektriciteitsvoorziening en de centrale verwarming als gevolg van de golven van Russische luchtaanvallen.
De stadsautoriteiten zeiden dat de elektriciteits-, water- en warmtevoorziening bijna was hersteld, maar door het hoge verbruik waren sommige stroomonderbrekingen opgelegd.
Aan het front brengt de naderende winter een nieuwe fase van het conflict met intense loopgravenoorlog langs zwaar versterkte posities, na verschillende maanden van Russische terugtrekking.
Nu de Russische troepen zich in het noordoosten hebben teruggetrokken en zich in het zuiden over de rivier de Dnipro hebben teruggetrokken, is de frontlijn over land nog maar half zo lang als een paar maanden geleden, waardoor het voor de Oekraïense troepen moeilijker is om slecht verdedigde stukken te vinden voor een nieuwe doorbraak.
Zelenskiy beschreef zware gevechten langs een deel van het front ten westen van de stad Donetsk, waar Rusland zijn aanval heeft geconcentreerd, zelfs toen zijn troepen zich elders terugtrokken, en beide partijen claimen massale verliezen bij weinig verandering in de posities.
De generale staf van de Oekraïense strijdkrachten zei maandag in zijn dagelijkse update dat de Oekraïense troepen de Russische aanvallen in Bakhmut en Avdiivka in dat gebied hadden afgeslagen.
Het Kremlin ontkende dat Rusland plannen had om zich terug te trekken uit de kerncentrale van Zaporizhzhia, de grootste van Europa, die het sinds het begin van de oorlog in handen heeft in de frontlinie bij een stuwmeer aan de Dnipro.
Het hoofd van de Oekraïense kerncentrale, Petro Kotkin, had zondag gezegd dat er tekenen waren dat Rusland zich zou terugtrekken. Maar Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov reageerde maandag: “Het is niet nodig te zoeken naar tekenen die er niet zijn en er ook niet kunnen zijn.”
Rusland zegt dat het het gebied heeft geannexeerd en de centrale onder controle van zijn kernenergieagentschap heeft geplaatst. De nucleaire waakhond van de VN, de IAEA, heeft opgeroepen de centrale en het omliggende gebied te demilitariseren om een kernramp te voorkomen.
In Cherson, een zuidelijke stad die zonder stroom of verwarming zit sinds de Russische troepen haar eerder deze maand verlieten, zei de regionale gouverneur Yaroslav Yanushevych dat 17% van de klanten nu elektriciteit heeft. Andere districten zouden spoedig worden aangesloten.
Russische troepen die zich terugtrokken hebben bombardementen uitgevoerd vanaf de overkant van de rivier, waarbij tientallen burgers zijn gedood.
Reuters spreekt met Liliia Khrystenko, 38 jaar, die vertelt hoe haar ouders afgelopen donderdag allebei werden gedood toen hun gebouw werd geraakt terwijl zij met haar zoontje binnen was.
“Ik hoorde mijn vader schreeuwen dat ik een ambulance moest bellen, omdat mijn moeder gewond was. Maar ik kon geen ambulance bellen, want de mobiele verbinding was weg,” zegt ze door tranen heen buiten het gebouw.
“Ik ging naar buiten met mijn kind, en mijn moeder lag in de ingang van het gebouw, gezicht naar beneden, onder het bloed. En mijn vader zat naast haar en zei dat hij ging sterven.”
Het lichaam van Khystenko’s moeder lag een dag op straat voordat het werd weggehaald. Haar vader was door granaatscherven in zijn lever geraakt en de medici konden hem in het ziekenhuis niet meer bijbrengen.
Oekraïne heeft zijn voordeel op het slagveld deels te danken aan de inzet van westerse raketsystemen waarmee het Russische stellingen achter de frontlinies kan bestoken, waardoor het voordeel van Moskou op het gebied van artillerievuur gedeeltelijk wordt geneutraliseerd.
In het laatste voorbeeld van westerse militaire hulp aan Kiev overweegt het Pentagon een voorstel van Boeing om Oekraïne te voorzien van goedkope, kleine precisiebommen die passen op raketten met een bereik van 150 km, waardoor meer Russische doelen binnen bereik komen.
Het door Boeing voorgestelde systeem, met de naam Ground-Launched Small Diameter Bomb, is een van de ongeveer een half dozijn plannen om nieuwe munitie in productie te nemen voor Oekraïne en de Oost-Europese bondgenoten van Amerika, aldus industriële bronnen.
