LONDEN, 13 januari (Thomson Reuters Foundation) – Politieke en zakelijke leiders ontmoeten elkaar volgende week in het Zwitserse Davos voor het World Economic Forum, waar zaken als geopolitieke instabiliteit en klimaatverandering op de agenda staan.
Maar terwijl zij streven naar consensus en oplossingen voor mondiale uitdagingen, beweren milieuactivisten dat hun reisregelingen wel eens belangrijker zouden kunnen blijken – aangezien honderden deelnemers met zeer vervuilende privéjets zullen aankomen.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Shutterstock.
Tijdens het evenement dat vorig jaar een week duurde, vlogen 1040 privévliegtuigen in en uit de luchthavens van Davos, zo blijkt uit een nieuw rapport dat in opdracht van actiegroep Greenpeace is opgesteld.
Die vluchten veroorzaakten vier keer meer koolstofdioxide (CO2) uitstoot dan tijdens een gemiddelde week – gelijk aan de uitstoot van 350.000 auto’s, aldus het rapport.
“Voor een forum waar men eigenlijk beweert klimaatproblemen op te lossen lijkt het nogal hypocriet,” zegt Klara Maria Schenk, campagnevoerder transport bij Greenpeace Europa.
Maar het is niet alleen Davos. Het gebruik van privéjets door de superrijken en politieke leiders leidt steeds vaker tot publieke verontwaardiging.
Popster Taylor Swift kreeg kritiek te verduren vanwege haar jetsetting-gewoonten, terwijl de Britse premier Rishi Sunak onlangs onder vuur kwam te liggen omdat hij een binnenlandse vlucht van 36 minuten in Engeland nam.
Dus wat is het effect van privéjets op het milieu, en wat kan er volgens deskundigen aan gedaan worden?
Volgens de Europese NGO Transport & Environment (T&E) kan een privéjet in een uur twee ton kooldioxide uitstoten – wat overeenkomt met een paar maanden broeikasgasuitstoot van een gemiddelde persoon in de Europese Unie.
Privévliegtuigen zijn per passagier vijf tot veertien keer vervuilender dan commerciële vliegtuigen, en 50 keer meer dan hogesnelheidstreinen, volgens gegevens van T&E.
“Als je het uitsplitst naar passagier en kilometer, is het eigenlijk de meest vervuilende manier van reizen die er bestaat,” zegt Schenk van Greenpeace in een interview.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Shutterstock.
In Davos vorig jaar legde meer dan de helft van de vluchten minder dan 750 km af, en de kortste vlucht die werd geregistreerd was slechts 21 km, zo bleek uit het onderzoek van Greenpeace.
“Veel van deze vluchten zouden kunnen worden vervangen door een treinreis van een paar uur”, voegt Schenk eraan toe.
De luchtvaartsector is verantwoordelijk voor ongeveer 2,8% van de wereldwijde CO2-uitstoot. Hoewel dat aandeel relatief klein lijkt, wijzen deskundigen op de buitensporige impact die door een klein aantal mensen wordt veroorzaakt.
Volgens een studie uit 2020 in het tijdschrift Global Environmental Change is slechts 1% van de wereldbevolking verantwoordelijk voor 50% van de door de commerciële luchtvaart uitgestoten CO2.
“Frequent flyers en privéjetgebruikers zijn veruit de grootste overtreders als het gaat om luchtvaartemissies”, zegt Denise Auclair, corporate travel campaign manager bij T&E.
Privéjets zijn “emblematisch” voor de klimaatcrisis omdat “mensen die niet vliegen, niet bijdragen aan het probleem, lijden onder de gevolgen,” zoals droogtes en bosbranden, zegt ze.
Ondanks de bezorgdheid over hun impact op het klimaat, zijn privévliegtuigen de laatste jaren steeds populairder geworden.
Terwijl beroemdheden, van de Amerikaanse mediapersoonlijkheid Kylie Jenner tot Elon Musk, CEO van Tesla en Twitter, de krantenkoppen hebben gehaald met het volgen en publiceren van hun privévluchten op sociale media, wordt de trend ook steeds gebruikelijker in het bredere zakenverkeer.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Shutterstock.
Privéjetreizen “begonnen een hoge vlucht te nemen” tijdens de COVID-19 pandemie, toen de meeste commerciële vluchten aan de grond werden gehouden, aldus Schenk van Greenpeace.
“Terwijl wij thuis zaten, vlogen deze mensen in hun privéjets,” zegt ze.
In de Verenigde Staten nemen privé-zakenvliegtuigen nu een kwart van alle vluchten voor hun rekening, ongeveer het dubbele van hun aandeel vóór de pandemie, volgens het luchtvaartadviesbureau WINGX.
De luchtvaartindustrie heeft gezegd dat duurzame vliegtuigbrandstoffen haar kunnen helpen om tegen 2050 een netto nulverbruik te bereiken. Volgens de International Air Transport Association (IATA) kunnen deze brandstoffen de uitstoot tijdens hun levenscyclus met 80% verminderen in vergelijking met conventionele brandstoffen.
Ondertussen hebben luchtvaartmaatschappijen zoals Air Canada en de Amerikaanse maatschappij United Airlines elektrische vliegtuigen gekocht voor korte vluchten.
Milieugroeperingen zeggen echter dat een toename van duurzame brandstoffen kan leiden tot ontbossing omdat grote hoeveelheden land worden gekapt om bio-energiegewassen zoals palm- en sojaolie te verbouwen.
Er is ook bezorgdheid over hoe lang het zou duren voordat deze schonere brandstoffen op grote schaal worden gebruikt – volgens het Internationaal Energieagentschap maakten ze in 2021 minder dan 0,1% van de vliegtuigbrandstoffen uit.
“We moeten toegeven, duurzame brandstoffen zullen ons niet op het pad van ontkoling brengen dat we vandaag moeten volgen,” zegt Auclair van T&E.
Volgens haar zal een combinatie van maatregelen nodig zijn om de uitstoot in het komende decennium sneller terug te dringen, waaronder een heroverweging van het soort vluchten dat echt nodig is.
Regeringen in Europa zijn begonnen met het onderzoeken van maatregelen om het aantal particuliere straalvliegtuigen te verminderen en passagiers aan te moedigen om schonere vormen van vervoer te nemen.
In december kreeg Frankrijk toestemming van de Europese Commissie om korteafstandsvluchten van minder dan tweeënhalf uur te verbieden als er rechtstreekse treinverbindingen zijn.
Artikel gaat verder na afbeelding.
België zal vanaf april nieuwe belastingen heffen op privéjets en korteafstandsvluchten.
Auclair zegt dat belastingen een stimulans kunnen zijn om het aantal vliegreizen te verminderen en tegelijkertijd de versnelling van duurzame luchtvaartontwikkelingen kunnen financieren.
Ze zegt ook dat bedrijfsleiders doelen moeten stellen en een duidelijk reisbeleid moeten opstellen als onderdeel van hun klimaatplannen.
“Als je als leider zegt dat je organisatie stappen onderneemt om de klimaatverandering aan te pakken, dan heeft het gewoon geen zin om met een privéjet naar Davos te gaan,” zegt Auclair. “We moeten serieus worden.”