WASHINGTON, 3 februari (Reuters) – Een Chinese spionageballon vliegt al een paar dagen boven de Verenigde Staten, zeiden Amerikaanse functionarissen op donderdag, in wat een brutale daad zou zijn enkele dagen voor een geplande reis naar Peking door de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken.
Gevechtsvliegtuigen werden gemobiliseerd, maar militaire leiders adviseerden president Joe Biden om de ballon niet uit de lucht te schieten uit angst dat brokstukken een veiligheidsrisico zouden kunnen vormen.
De Verenigde Staten namen de ballon “onder hun hoede” toen deze het Amerikaanse luchtruim binnenkwam en hadden hem geobserveerd met Amerikaanse militaire vliegtuigen, vertelde een van de functionarissen aan verslaggevers op voorwaarde van anonimiteit.
Artikel gaat verder na video.
Los daarvan zei het Canadese ministerie van Defensie dat er een “bewakingsballon op grote hoogte” was ontdekt en dat het een “mogelijk tweede incident” in de gaten hield, zonder verdere details te geven, eraan toevoegend dat het regelmatig contact had met de Verenigde Staten.
Het nieuws werd bekend toen CIA-directeur William Burns sprak op een evenement aan de Georgetown University in Washington, waar hij China de “grootste geopolitieke uitdaging” voor de Verenigde Staten noemde.
“De regering van de Verenigde Staten heeft een bewakingsballon op grote hoogte boven het vasteland van de Verenigde Staten waargenomen en volgt deze op dit moment”, aldus de woordvoerder van het Pentagon, brigadegeneraal Patrick Ryder. “De ballon beweegt zich momenteel op een hoogte ver boven het commerciële luchtverkeer en vormt geen militaire of fysieke bedreiging voor mensen op de grond.”
Mao Ning, woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, zei dat Peking de situatie aan het “verifiëren” was.
“Ik wil benadrukken dat, zolang de feiten niet zijn opgehelderd, speculatie en hype niet zullen bijdragen tot een goede oplossing van de kwestie”, zei ze vrijdag tijdens een dagelijkse briefing in Peking.
“China is niet van plan het grondgebied en het luchtruim van een soeverein land te schenden,” zei Mao.
Amerikaanse functionarissen zeiden dat zij de kwestie via diplomatieke kanalen met hun Chinese tegenhangers hebben besproken. “We hebben hen laten weten hoe serieus we deze kwestie nemen”, zei een Amerikaanse functionaris.
Een Amerikaanse functionaris zei dat de ballon werd beoordeeld als “van beperkte toegevoegde waarde voor het verzamelen van inlichtingen”.
Blinken reist naar verwachting volgende week naar China voor een bezoek waartoe Biden en de Chinese president Xi Jinping in november hebben besloten. Het was niet duidelijk hoe de ontdekking van de spionageballon die plannen zou kunnen beïnvloeden.
De Amerikaanse senator Marco Rubio, de hoogste Republikein in de inlichtingencommissie van de Senaat, zei dat de spionageballon alarmerend maar niet verrassend was.
“Het niveau van spionage gericht op ons land door Beijing is de afgelopen 5 jaar dramatisch intenser en brutaler geworden,” zei Rubio op Twitter.
Artikel gaat verder na tweet.
A Chinese spy balloon over the U.S. is alarming but not surprising
The level of espionage aimed at our country by Beijing has grown dramatically more intense & brazen over the last 5 years
— Marco Rubio (@marcorubio) February 2, 2023
De Republikeinse senator Tom Cotton riep Blinken op zijn reis te annuleren.
De Republikeinse House Speaker Kevin McCarthy zei dat hij een ‘Gang of Eight‘ briefing zou aanvragen, verwijzend naar een geheime nationale veiligheidsbriefing voor congresleiders en Republikeinse en Democratische leiders van de inlichtingencommissies.
De betrekkingen tussen China en de Verenigde Staten zijn de laatste jaren verzuurd, vooral na het bezoek van toenmalig parlementsvoorzitter Nancy Pelosi aan Taiwan in augustus, dat aanleiding gaf tot dramatische Chinese militaire oefeningen in de buurt van het door haarzelf geregeerde eiland.
Sindsdien proberen Washington en Peking vaker met elkaar te communiceren en te voorkomen dat de banden verslechteren.
Amerikaanse militaire leiders overwogen woensdag de ballon boven Montana neer te schieten, maar raadden Biden uiteindelijk af vanwege het veiligheidsrisico van brokstukken, vertelde de functionaris aan verslaggevers.
De luchthaven van Billings, Montana, maakte een stop terwijl het leger middelen mobiliseerde waaronder F-22 straaljagers voor het geval Biden de ballon zou laten neerschieten.
“We wilden er zeker van zijn dat we het luchtruim rond dat potentiële gebied zouden leegmaken,” zei de ambtenaar.
“Maar zelfs met die beschermende maatregelen was het oordeel van onze militaire commandanten dat we het risico niet laag genoeg hadden gehouden. Dus hebben we niet geschoten.”
Defensie-expert John Parachini schatte de grootte van de ballon op drie buslengtes.
Billings inwoner Chase Doak, die de ballon woensdag filmde, zei dat hij eerst dacht dat het een ster was.
“Maar ik vond dat een beetje gek omdat het op klaarlichte dag was en toen ik ernaar keek, was het gewoon te groot om een ster te zijn,” zei hij tegen Reuters.
Een van de ambtenaren zei dat de ballon over een aantal gevoelige plaatsen zou vliegen, maar gaf geen details. Malmstrom Air Force Base in Montana herbergt 150 intercontinentale ballistische raketsilo’s.
Een andere Amerikaanse functionaris zei dat de ballon was gevolgd in de buurt van de Aleoeten en Canada voordat hij de Verenigde Staten binnenkwam.
Dergelijke ballonnen opereren gewoonlijk op 24.000-37.000 meter hoogte, ver boven de hoogte waar commercieel luchtverkeer vliegt. De best presterende gevechtsvliegtuigen vliegen doorgaans niet hoger dan 21 kilomete, hoewel spionagevliegtuigen zoals de U-2 een dienstplafond van 25 kilometer of meer hebben.
Craig Singleton, een China-deskundige van de Foundation for Defense of Democracies, zei dat dergelijke ballonnen tijdens de Koude Oorlog op grote schaal zijn gebruikt door de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie en een goedkope methode zijn om inlichtingen te verzamelen.
Van militaire spionagesatellieten in de ruimte tot geavanceerde elektronische inlichtingenvliegtuigen en onderzeeërs, de VS zetten routinematig een reeks middelen in om de militaire opbouw van China in de gaten te houden, zeggen analisten en diplomaten. China heeft vaak geklaagd over toezicht door de Verenigde Staten, onder meer over de inzet van schepen of vliegtuigen in de buurt van Chinese militaire oefeningen.
Spionageballonnen zijn de afgelopen jaren verschillende keren over de Verenigde Staten gevlogen, maar deze ballon leek langer te blijven hangen dan in eerdere gevallen, zei een van de Amerikaanse functionarissen.
