AMSTERDAM, 8 juli (Reuters) – De Nederlandse premier Mark Rutte, die vrijdag de plotselinge val van zijn vierde regering aankondigde als gevolg van verdeeldheid over het migratiebeleid, is geïnteresseerd in een vijfde termijn, maar zou wel eens voor de moeilijkste verkiezingen uit zijn carrière kunnen komen te staan.
Afgelopen augustus werd Rutte, 56 jaar, de langstzittende premier in de Nederlandse geschiedenis, een bewijs van zijn politieke uithoudingsvermogen en overlevingskunsten die hij in 12 jaar heeft opgedaan.
Rutte heeft de conservatieve Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) 17 jaar lang geleid, door talloze crises en een verscherping van het immigratiebeleid, aangespoord door de opkomst van rechtse partijen die eisten dat de grenzen van het land werden gesloten.
Toen Rutte vrijdag laat werd gevraagd of hij een rol als politiek leider wilde blijven spelen, zei hij dat het aan zijn partij was, maar hij voegde eraan toe: “Als je me nu zou vragen om te beslissen, is het antwoord natuurlijk ‘ja’, want ik heb de energie en de ideeën.”
Rutte heeft de bijnaam ‘Teflon Mark’ gekregen vanwege zijn vermogen om politieke schrammen te overleven, maar in de afgelopen jaren heeft hij te maken gehad met toenemende kritiek over zijn aanpak van belangrijke beleidskwesties, van landbouwbeleid en klimaatverandering tot sociale voorzieningen en een crisis over het Groningse gasveld.
Artikel gaat verder na afbeelding.
AP Photo/Peter Dejong.
Tot de recente problemen behoort een schandaal over subsidies voor kinderopvang, waardoor de vorige regering van Rutte ten val kwam. Tijdens de crisis zei hij dat hij zich “niets meer kon herinneren” van zijn eerdere uitspraken en dat hij sms-berichten op zijn telefoon had gewist.
Hij schreef de laatste politieke storm toe aan “een botsing van waarden” in de vierpartijencoalitieregering over immigratie. Kleinere coalitiepartijen benadrukten dat kinderen en ouders die asiel zoeken in Nederland recht hebben op hereniging, terwijl zijn VVD beperkingen wilde.
Veel Nederlandse kiezers zeggen dat ze genoeg hebben van zijn leiderschap – maar zien geen duidelijk alternatief. Zijn belangrijkste rivaal bij de verkiezingen in het najaar is een protestpartij van boeren die het politieke landschap opschudde en een meerderheid van de zetels in de Eerste Kamer veroverde na provinciale verkiezingen in maart.
Ondanks zijn ups en downs thuis, is Rutte een onvermoeibare aanwezigheid op het politieke toneel van Europa.
Hij vormde zijn eerste coalitie in 2010 en zijn vierde in januari 2022, na verkiezingen die algemeen werden gezien als een referendum over zijn aanpak van de COVID-19 pandemie.
Van de huidige Europese nationale leiders is alleen Viktor Orban uit Hongarije langer in functie geweest.
Rutte, die niet getrouwd is, woont in hetzelfde huis in Den Haag dat hij kocht met studievrienden en kan worden gezien terwijl hij naar kabinetsvergaderingen of staatsbezoeken fietst, terwijl hij een appel eet.
Tijdens zijn politieke carrière is hij les blijven geven in maatschappijleer op een middelbare school in de stad.
Hoewel hij vaak wordt getipt voor hoge internationale functies bij de EU of de NAVO, heeft hij gezegd dat hij “de beste baan ter wereld” heeft en de Nederlandse politiek niet wil verlaten.
“Ik heb het gevoel dat ik halverwege kom,” zei hij vorig jaar tegen journalisten.
AP Photo/Muhammed Muheisen.
