Buitenland

Met 1 miljard euro budget kweekt Hongaarse eliteschool nieuwe generatie nationalisten

23-11-2023 11:32

MCC Hongarije
Op 20 minuten lopen van de Donau kijkt het MCC-gebouw uit over een park. Fotograaf: Akos Stiller/Bloomberg.

(Andras Gergely, Andrea Dudik, Marton Kasnyik, Bloomberg, 23 november 2023) – In een voormalig viersterrenhotel in het lommerrijke 11e district van Boedapest nodigt het Mathias Corvinus Collegium jonge mensen uit in een relatieve wereld van luxe.

Lees ook: Viktor Orbán wil met ingrijpende bevoegdheden ‘liberale hegemonie’ in toom houden

Het hoofdkantoor ligt op 20 minuten lopen van de Donau en biedt toegang tot een spa en studiepods met uitzicht op een park met een eendenvijver.

Studenten kunnen seminars bijwonen die variëren van digitale transformatie tot modernisme in de architectuur.

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

 

Ze kunnen rondhangen in een café dat vernoemd is naar de conservatieve Engelse filosoof Roger Scruton of zich inschrijven voor studiereizen naar het Verenigd Koninkrijk en Ierland.

1 miljard budget

Het MCC, zoals het plaatselijk bekend staat, kan geen symbool zijn van het lerarentekort en de gehavende infrastructuur die kenmerkend zijn voor Hongaarse scholen en hogescholen op dit moment.

Dat komt omdat de MCC geen doorsnee instelling is in een land waar de macht geconcentreerd is rond één man en zijn wereldbeeld.

De hogeschool heeft bijna 1 miljard euro gekregen van premier Viktor Orban en zijn regering om de toekomstige leiders van Hongarije op te leiden.

Met geld dat vergelijkbaar is met de rest van het totale hoger onderwijsbudget van het land, is de MCC een trainingscentrum geworden voor de volgende generatie Orban-discipelen.

Om ervoor te zorgen dat de nationalistische krachten die sympathiseren met zijn “onliberale democratie” worden aangevuld en geëxporteerd.

Nieuwe vestigingen

Vorige maand opende MCC nog een vestiging in Slowakije, naast de 18 centra in Hongarije, een universiteit in Wenen en uitbreidingen in Roemenië en Oekraïne.

Het heeft ook vestigingen en samenwerkingsverbanden in Brussel, Berlijn en het Verenigd Koninkrijk en plannen voor een veel paleisachtiger gebouw op de heuvel van het huidige hoofdkantoor.

Het heeft evenementen georganiseerd met sprekers als voormalig Fox News-presentator Tucker Carlson en Columbia University professor Jeffrey Sachs, die Orbans kritiek op de sancties tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne deelt.

Onlangs nog werd de voormalige Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz, een bondgenoot van Orban tegen immigratie die beschuldigd werd van het afleggen van valse getuigenissen in een corruptieonderzoek, als beroemdheid onthaald op een MCC-evenement in Boedapest op 8 november.

Het bestuur van de MCC wordt voorgezeten door Balazs Orban, een naaste medewerker van de Hongaarse premier, maar geen familie van hem.

‘Onafhankelijk zonder waardeneutraal te zijn’

De hogeschool beschrijft zichzelf als “onafhankelijk zonder waardeneutraal te zijn” en haar belangrijkste missie is om talent te ontwikkelen in plaats van een ideologie op te leggen, aldus de leiding.

“Het gaat niet in de eerste plaats om Hongaarse soft power,” zei Balazs Orban deze maand tijdens een evenement in Parijs. “Het gaat om mijn studenten. Ik ben verantwoordelijk voor de nieuwe generatie Hongaren.”

MCC biedt extra lessen aan voor studenten die naar andere scholen en universiteiten gaan om hun taalvaardigheid, schrijfvaardigheid en communicatie te verbeteren, wat vaak pijnpunten zijn in het reguliere onderwijssysteem dat gericht is op zaken uit het hoofd leren.

Met cursussen variërend van economie tot psychologie, beslaat het de hele basisschool tot en met mentorschap en onderzoeksondersteuning voor doctoraten, voornamelijk in de geesteswetenschappen.

Belangrijke hefboom

Orban’s regering heeft de activa van MCC opgepompt. De stichting had in 2022 een waarde van 458 miljard forint (1,19 miljard euro).

Toch is het geen gewone instelling. Na een bescheiden begin als een kleine academie opgericht in de jaren 1990, werd het een belangrijke hefboom van Orbans invloed op het onderwijs, gesteund door een enorme financiële macht.

Dankzij een kapitaalinjectie van de overheid in 2020 bezat de hogeschool 10% van de aandelen van olieraffinaderij Mol Nyrt. en geneesmiddelenproducent Gedeon Richter Nyrt. en was het samen met een andere onderwijsstichting de grootste aandeelhouder in beide bedrijven. De twee bedrijven vertegenwoordigen ongeveer de helft van de Hongaarse beursindex.

MCC beschikt ook over eersteklas onroerend goed in heel Hongarije en een meerderheidsaandeel in Libri, een boekhandel die controverse veroorzaakte door sommige boeken in plastic folie te verpakken.

Het bedrijf voldeed aan een door de regering ingevoerde wet die de verkoop aan minderjarigen van materiaal dat homoseksualiteit of geslachtsverandering propageert, aan banden legt.

Propagandamachine

Orban’s leiderschap heeft “buitengewoon” veel geld in de MCC gepompt om een kring van intellectuelen te voeden die zijn Fidesz-partij zal helpen om thuis aan de macht te blijven en zijn invloed in het buitenland te vergroten. Dat zegt Daniel Hegedus, een senior fellow gericht op Centraal-Europa bij het German Marshall Fund.

MCC publiceert bijvoorbeeld studies over zaken als de relatie van de Europese Unie met LGBTQ-groepen, die in Orbans Hongarije onder vuur liggen.

In één rapport zegt MCC dat de EU is veranderd in een “supranationale LGBTQ-pleitbezorgersgroep” zodat het blok “morele autoriteit” kan krijgen.

De directeur-generaal van MCC, Zoltan Szalai, is ook hoofdredacteur van Mandiner, een nieuwswebsite die Orbans standpunten promoot.

“MCC is onderdeel van de propagandamachine van Fidesz,” zei Hegedus, die in Berlijn woont.

“Orban zou graag dat soort organische intelligentie of dit web van publieke intellectuelen in Hongarije creëren, in de eerste plaats omwille van de stabiliteit van het regime.”

Belangrijkste tegenstander EU

Orban, 60, heeft een verhaal gekoesterd dat buitenstaanders Hongarije proberen te ondermijnen.

In 2018 zei de Central European University, gefinancierd door miljardair de Hongaarse emigrant George Soros, dat het uit het land was gezet na een ruzie met de regering.

Deze week onthulde Orban een nieuw agentschap voor de bescherming van de soevereiniteit om wat hij ziet als buitenlandse pogingen om de politiek te beïnvloeden, uit de weg te ruimen.

Hij geniet ook van zijn rol als belangrijkste tegenstander van de EU. De aanhanger van Donald Trump is met Brussel in aanvaring gekomen over van alles en nog wat, van de onafhankelijkheid van rechters in Hongarije tot onderwijs en mediavrijheid.

Orban was er snel bij om de Nederlandse extreemrechtse leider Geert Wilders te feliciteren met zijn verkiezingsoverwinning op woensdag.

De oorlog in Oekraïne voegde nog een laag toe aan zijn cultuuroorlog met wat hij de liberale elites in West-Europa noemt.

EU-fonds Hongarije

Orban heeft energiedeals gesloten met Moskou, geprobeerd de hulp van de EU aan Oekraïne te beperken en het blok publiekelijk opgeroepen om de economische sancties tegen Rusland te schrappen. Vorige maand ontmoette hij de Russische president Vladimir Poetin in Peking.

Toch is de EU dicht bij het vrijgeven van maar liefst 1 miljard euro aan fondsen voor Hongarije, maar houdt nog steeds miljarden achter vanwege beschuldigingen van corruptie.

Ondertussen heeft Orban het in zijn nieuwste postercampagne gemunt op de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, en op de zoon van George Soros, Alex.

Veel van Orbans entourage bestond oorspronkelijk uit medestudenten aan een academie die hij bezocht tijdens zijn rechtenstudie in Boedapest in de jaren 1980.

Die mensen kregen vervolgens machtige rollen in de regeringspartij, die een brede greep kreeg op alle takken van de regering, het bedrijfsleven, de media en de rechterlijke macht.

De MCC is daar weer een incarnatie van, aldus Hegedus, onderdeel van wat hij Orbans “socialisatiemachine” noemt om steun te verwerven.

Extra voordelen

MCC-studenten krijgen meer voordelen dan alleen betere faciliteiten. Veel universiteiten in Hongarije zullen nu extra punten toekennen aan kandidaten die het middelbare schoolprogramma van MCC afronden. Dat creëert een oneerlijk voordeel volgens sommige docenten.

Tamas Fedeles, vice-rector van de Universiteit van Pecs in Zuid-Hongarije, zei dat MCC-studenten al tot de top van sollicitanten behoorden vanwege de extra lessen die ze krijgen. “Het heeft duidelijk een uitstekende financiële basis,” zei hij.

De MCC heeft ongeveer 7000 studenten en er zijn plannen om dat aantal uit te breiden naar 10.000. En met zijn zeilhaven aan het Hongaarse Balatonmeer en beurzen om onderzoek in het buitenland te doen, is het een onweerstaanbare magneet voor veel jonge mensen.

Net als Orban, die met een beurs aan de Universiteit van Oxford ging studeren, komen velen uit armere plattelandsgebieden.

‘Scala aan mogelijkheden’

Voor Zoltan Turo uit Oost-Hongarije opende de MCC “een scala aan mogelijkheden” die hij anders misschien niet had gehad.

De 24-jarige zoon van een analfabete vader uit de Roma-gemeenschap studeert sociologie aan de Karoli Gaspar Universiteit van de Hervormde Kerk in Hongarije en volgt daarnaast het Roma Talent Program van MCC.

Hij brengt een weekend per maand door op MCC’s workshops, krijgt hulp bij het bijspijkeren van zijn wiskundevaardigheden en lessen om zijn dubbele identiteit als Hongaar en lid van de Roma-minderheid te koesteren.

“MCC is duidelijk een conservatief instituut, zijn waarden zijn daarop gebaseerd, inclusief christelijke waarden”, zei Turo, die een beurs van MCC krijgt en die aanvult door als ober in een Mexicaans restaurant te werken, tijdens een kopje thee in Boedapest.

“Er is een raakvlak tussen de standpunten van de MCC en de regering vanwege hun gedeelde conservativisme.”

Aanmoedigen patriottisme

Meer controversieel is de uitbreiding van MCC in buurlanden met Hongaarse minderheden, die achterbleven nadat Hongarije meer dan de helft van zijn grondgebied verloor na de Eerste Wereldoorlog.

Op zijn website heeft de hogeschool het over het aanmoedigen van patriottisme en het stimuleren van jonge mensen die “zorg dragen voor de Hongaarse natie”.

Vorige maand onthulde de MCC een nieuw instituut dat onderzoek doet naar het nationale bewustzijn van Hongarije.

Hierbij worden casestudies van etnische Hongaren in het buitenland gebruikt om te helpen definiëren wat het betekent om deel uit te maken van de natie.

Anita Major, die samen met haar man voorzitter is van het instituut, zei dat het onderzoek apolitiek zal zijn en ook zal kijken naar het standpunt van de meerderheidsbevolking.

“Ik denk niet dat we onder druk zullen komen te staan,” zei ze.

“We willen waarden behouden die de Hongaarse identiteit versterken onder Hongaren die zowel binnen als buiten de grenzen wonen.”

Hongaarssprekenden

MCC heeft een vestiging in het westen van Oekraïne, waar Orban de autoriteiten in Kiev ervan heeft beschuldigd de etnische Hongaarse minderheid het recht te ontnemen om hun taal te gebruiken, vooral in het onderwijs.

De nieuwste vestiging is de vestiging in Dunajska Streda, Slowakije, die in oktober officieel werd geopend. De meerderheid van de 23.000 inwoners van de stad ten zuidoosten van Bratislava is etnisch Hongaars.

Krisztian Pomichal, het hoofd van de plaatselijke MCC-vestiging, zei dat de training voornamelijk gericht is op Hongaarssprekenden, hoewel ook Slowaakse studenten er gebruik van kunnen maken.

Geen ideologie opdringen

Terug op het hoofdkantoor in Boedapest zei directeur-generaal Szalai dat MCC niet zo populair zou zijn bij studenten als het zou proberen hen een ideologie op te dringen.

Maar ze moeten weten dat ze deel uitmaken van een groepscultuur, zei hij in een interview tijdens het evenement ter gelegenheid van het nieuwe onderzoeksinstituut.

“Individualisme leidt niet tot succes in de wereld van vandaag,” zei Szalai.

“Jonge mensen moeten weten dat ze deel uitmaken van een gemeenschap, of dat nu hun familie is, de Hongaarse natie of Europa. Het is aan hen.”