(Iain Marlow, Bloomberg, 8 januari 2024) – De Amerikaanse minister Antony Blinken waarschuwt dat de oorlog tussen Israël en Hamas “gemakkelijk” kan uitmonden in een volledig conflict in het Midden-Oosten. Blinken reist door de regio om de spanningen te verminderen en spoort Israël aan om meer te doen om de burgers in Gaza te beschermen.
De gevechten in Gaza woeden nog steeds. Israëlische straaljagers bestoken de Palestijnse enclave en grondtroepen hebben het gemunt op commandanten van Hamas. De spanningen tussen Israël en de militanten van Hezbollah in Libanon lopen op. Er zijn bijna dagelijks schermutselingen tussen de twee en Hamas beschuldigt Israël ervan vorige week een hoge leider in Beiroet te hebben vermoord.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Scheepsaanvallen van de Houthi’s op de Rode Zee hebben de VS en haar bondgenoten er ondertussen toe aangezet om te overwegen doelen in Jemen aan te vallen, waar de door Iran gesteunde rebellen hun basis hebben.
“Dit is een moment van grote spanning in de regio”, zei de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken zondagavond in de Qatarese hoofdstad Doha. “Dit is een conflict dat gemakkelijk kan uitzaaien en nog meer onveiligheid en nog meer lijden kan veroorzaken.”
Qatar, dat banden onderhoudt met Hamas heeft een centrale bemiddelende rol gespeeld in het conflict. Het heeft geholpen bij de vrijlating van meer dan 100 Israëlische gijzelaars in Gaza.
De premier van de Golfstaat, sjeik Mohammed Bin Abdulrahman Al Thani, riep op tot een breed staakt-het-vuren om een einde te maken aan het geweld in Gaza, in navolging van veel leiders in de Arabische wereld. Israël en de VS wijzen dat af met het argument dat het Hamas in staat zou stellen zich te hergroeperen.
Blinken had eerder op zondag een ontmoeting met koning Abdullah II van Jordanië en minister van Buitenlandse Zaken Ayman Safadi, een dag na stops in Turkije en Griekenland.
Hij landde zondagmiddag in Doha en reisde door naar de Verenigde Arabische Emiraten. De volgende bestemmingen zijn Saudi-Arabië, Israël, de Westelijke Jordaanoever en Egypte. Het is Blinkens vierde uitgebreide bezoek aan de regio sinds het uitbreken van de oorlog.
Blinken werd door Westerse en Arabische journalisten herhaaldelijk gevraagd naar de toenemende Palestijnse slachtoffers. Hij zei dat Israël meer moet doen om burgers te beschermen en herhaalde de Amerikaanse oproepen voor een duurzame vrede die de oprichting van een Palestijnse staat omvat.
“Het is absoluut noodzakelijk dat er meer wordt gedaan, dat Israël meer doet om burgers te beschermen en samen met anderen meer humanitaire hulp te bieden waar die nodig is,” zei Blinken. “Dat zal een van de aandachtspunten zijn van mijn gesprekken als ik in Israël ben.”
Op de vraag of de VS zouden moeten overwegen om hun militaire hulp aan Israël aan banden te leggen om het geweld te beperken antwoordde Blinken dat de VS altijd toezicht houdt op het gebruik van wapens die ze aan bondgenoten en partners geeft.
“Elke militaire hulp die we aan een land geven, inclusief Israël, gaat gepaard met eisen – inclusief dat de wapens worden gebruikt in overeenstemming met het internationaal humanitair recht, het oorlogsrecht,” zei hij.
De oplopende regionale spanningen hebben dit jaar geholpen om de olieprijzen op te drijven, zij het lichtjes.
De premier van Qatar zei dat militaire aanvallen tegen de Houthi’s in Jemen geen haalbare oplossing zijn.
“Ze zullen ons in een lus houden die nooit zal eindigen en echte spanning zal creëren in de hele regio,” zei hij.
In een nieuwe uitbarsting meldde het door de Qatarese overheid gesubsidieerde staatsmedium Al Jazeera dat Israël ten minste zeven Palestijnen heeft gedood bij een drone-aanval op de stad Jenin op de Westelijke Jordaanoever. Dezelfde dag werd daar een Israëlische politieagente gedood en een Arabisch-Israëlische burger doodgeschoten, aldus Al Jazeera. Het was onduidelijk of de incidenten verband met elkaar hielden.
In Jordanië bezocht Blinken een magazijn van het World Food Program met grote voorraden hulpgoederen – waaronder bonen in blik en hummus – klaar om naar Gaza te worden vervoerd. Hij merkte op dat de voorraden klaar waren om te eten, omdat veel ontheemde Palestijnen in Gaza niet in staat waren om maaltijden te koken.
“De Verenigde Staten hebben vanaf dag één gewerkt aan het openen van toegangswegen naar Gaza, om hulp te bieden aan mensen die het nodig hebben,” zei Blinken op de faciliteit.
Laura Turner, waarnemend landendirecteur van het WFP in Palestina, vertelde aan verslaggevers dat vrachtwagens op weg naar het noorden van Gaza, waar Israëlische troepen zich gedeeltelijk hebben teruggetrokken, werden overvallen door wanhopige Palestijnen voordat ze hun bestemming konden bereiken.
“De situatie voor mannen, vrouwen en kinderen in Gaza blijft nijpend,” zei Blinken zaterdag op Kreta, waar hij kort landde voor een ontmoeting met de premier van Griekenland.
“Veel te veel Palestijnen zijn gedood – vooral kinderen,” vervolgde hij. “Veel te veel Palestijnen hebben nog steeds geen toegang tot voedsel, water, medicijnen en de belangrijkste levensbehoeften.
