Petra Sorge, Kamil Kowalcze, Bloomberg, 5 februari 2024 – Duitsland heeft plannen goedgekeurd om een van Europa’s grootste uitbreidingen van gasgestookte energiecentrales te financieren, op voorwaarde dat de ontwikkelaars in de komende jaren overschakelen op waterstof.
De regering ging akkoord met vier kortlopende aanbestedingen voor maximaal 10 gigawatt, wat neerkomt op ongeveer 15 tot 20 nieuwe centrales.
Het vereist van ontwikkelaars dat ze hun centrales tussen 2035 en 2040 upgraden naar waterstof en laat ook ruimte voor technologieën voor het afvangen en opslaan van kooldioxide, aldus een verklaring maandag.
Het besluit – dat bijna een jaar nadat het voorstel voor het eerst werd onthuld – volgt op weken van intensieve gesprekken tussen kanselier Olaf Scholz en zijn twee coalitiepartijen.
De maatregel zal de komende 20 jaar tussen de 15 miljard euro en 20 miljard euro kosten, volgens mensen die bekend zijn met de zaak, en omvat subsidies voor investeringen en operationele kosten.
Duitsland is hard op weg om koolstofarme energie op te wekken en kolen geleidelijk uit te bannen, hoewel het toevoegen van capaciteit die in eerste instantie gevoed wordt door gas controversieel is.
De geplande tijdlijn zet de belofte van Duitsland op het spel om in 2035 emissievrije elektriciteitsproductie te hebben, die het eind vorig jaar met Frankrijk en vijf andere Europese landen is overeengekomen.
Vorige maand stemde de regering ermee in om 7,55 miljard euro opzij te zetten voor het gas-energieplan, dat bedoeld is om particuliere investeringen in de nieuwe centrales te stimuleren. Verdere subsidies moeten komen uit het klimaat- en transformatiefonds van het land, dat al maximaal is benut.
De regering zal in 2032 precies beslissen wanneer de nieuwe gascentrales zullen overschakelen op waterstof, zonder te specificeren dat dit alleen groen gas uit hernieuwbare bronnen mag zijn.
Een eerder plan om ook 8,8 gigawatt aan eenheden aan te besteden die onmiddellijk op waterstof zouden draaien, wordt niet langer uitgevoerd, omdat het groene gasinitiatief van het land zich nog in de ontwerpfase bevindt.
Het gasplan moet nog worden goedgekeurd door de Europese Commissie, die eerder zorgen uitte over een uitbreiding van fossiele brandstoffen.
Duitsland, de grootste economie van Europa, heeft vorig jaar zijn resterende kernreactoren gesloten en de regering wil de uitfasering van kolen vervroegen naar 2030 – acht jaar eerder dan gepland.
“De uitbreiding van gasgestookte energiecentrales is nodig omdat Duitsland in de jaren 2030 ook te maken krijgt met een stroomtekort.
Vooral door een gelijktijdige toename van de vraag naar elektriciteit in de transport- en verwarmingssector,” zegt Claudia Günther, een analist bij denktank Aurora Energy Research.
De nieuwe eenheden zullen baseload – of 24-uurs – stroom leveren, aangezien hernieuwbare energiebronnen zoals zonne- en windenergie intermitterend opwekken.
Tegen de zomer wil de regering ook plannen presenteren voor “een marktgebaseerd, technologieneutraal capaciteitsmechanisme”, dat uiterlijk in 2028 operationeel zou moeten zijn.
Dit mechanisme biedt een “boeket van klimaatvriendelijke capaciteiten” tegen lage kosten, zei Michael Kruse, een wetgever van de Vrije Democratische Partij die zich bezighoudt met energie. Andere mogelijke energiebronnen zijn waterkracht, biomassa en geothermische energie, zei hij.
De regering wil het gebruik van technologieën voor het afvangen en opslaan van koolstof in energiecentrales aan de orde stellen in een strategie voor koolstofbeheer die later dit jaar zal worden gepresenteerd. Op dit moment is het transport en de opslag van CO2 niet toegestaan in het land.
Het Duitse nutsbedrijf Uniper verwelkomde het gas-energieplan en CEO Michael Lewis zei dat “snelle actie dringend nodig is” omdat de bouw van de nieuwe centrales en opslagfaciliteiten meerdere jaren in beslag zal nemen.
“Op dit moment gaan we ervan uit dat Uniper een deel van de nieuwe capaciteit voor Duitsland zal bouwen,” zei hij in een verklaring.
“Zodra we de details hebben kunnen onderzoeken, zullen we beslissen of en met welke investeringen we zullen deelnemen.”
Kolencentrale RWE erklaarde ook te willen deelnemen aan de aanbestedingen. De op één na grootste Duitse kolenmijn Lausitz Energie Bergbau zei dat er rekening moet worden gehouden met haar belangrijkste zorgen met betrekking tot toegang tot pijpleidingen en koolstofvermindering.
Het bedrijf stelt voor om de inschrijvingen te wegen op basis van de CO2-uitstoot die wordt vermeden door de vervanging.
De Duitse Kamer van Koophandel en Industrie, bekend onder de naam DIHK, waarschuwde dat bestaande energiecentrales alleen mogen worden stilgelegd als er nieuwe eenheden op het net worden aangesloten. De hernieuwde interventie van de staat in de elektriciteitsmarkt blijft een “evenwichtsoefening”, aldus de Kamer.
Een coalitie van acht grote Duitse milieugroeperingen waarschuwde dat de plannen “een doos van Pandora zouden openen” die de afhankelijkheid van het land van fossiel aardgas zou kunnen verlengen.
“Dit brengt het bereiken van klimaatneutraliteit enorm in gevaar,” zeiden ze.
