Mark Schroers, Jana Randow and Alexander Weber, Bloomberg, 16 februari 2024 – Het debat over wanneer de Europese Centrale Bank moet beginnen met het verlagen van de rentetarieven laait op – en legt spanningen binnen de Raad van Bestuur bloot die verder kunnen verergeren naarmate de monetaire versoepeling zich verder ontwikkelt.
Hoewel bijna alle functionarissen voorstander zijn van een verlaging dit jaar, verschillen ze van mening over wanneer het startschot moet worden gegeven. Een meerderheid lijkt de voorkeur te geven aan juni of later, hoewel verschillende functionarissen neigen naar april en één functionaris weigert maart uit te sluiten.
De meningsverschillen onderstrepen de verschillende visies op het inflatiepad en de toekomst van Europa’s glansloze economie, waarbij ook de onzekerheid over de versoepeling door de Federal Reserve en de Bank of England de zaken bemoeilijkt. Hoe de discussie in Frankfurt verloopt, zal mede bepalen hoe snel en hoeveel de rente wordt verlaagd.
Artikel gaat verder na afbeelding.
“Het wordt duidelijk dat er geen consensus meer is voor het beleid van hoog-voor-langer”, zegt Karsten Junius, hoofdeconoom en hoofd economisch en strategisch onderzoek bij Bank J. Safra Sarasin in Zürich.
“Dat standpunt was een tijdsafhankelijke benadering en is in strijd met de gegevensafhankelijke benadering die de ECB nu officieel heeft aangenomen.”
De inflatie in de eurozone is gedaald van een record van 10,6% in oktober 2022 naar 2,8% vorige maand en zal dit jaar naar verwachting verder afkoelen richting de doelstelling van 2%.
Er blijven echter risico’s: De loonstijging is hoog nu de lonen de prijssprong inhalen, de bedrijfswinsten liggen onder vuur en de onrust in de scheepvaart op de Rode Zee dreigt de toeleveringsketens opnieuw te verstoren.
Voor ECB-haviken – maar ook voor meer neutrale beleidsmakers zoals president Christine Lagarde en haar nummer 2, Luis de Guindos – is er meer bewijs nodig dat de inflatie echt onder controle is.
Isabel Schnabel, lid van de Raad van Bestuur, waarschuwde vrijdag voor een te vroege renteverlaging en zei dat de prijzen een halve eeuw geleden terugkaatsten nadat centrale bankiers precies dat hadden gedaan.
Artikel gaat verder na afbeelding.
“De recente lange periode van hoge inflatie suggereert dat we, om te voorkomen dat we gedwongen worden tot een stop-and-go beleid zoals in de jaren 1970, voorzichtig moeten zijn en ons beleid niet voortijdig moeten aanpassen,” zei ze.
Schnabel sloot zich aan bij de president van de Bundesbank, Joachim Nagel, die ook wees op historische lessen die suggereren dat het slechter is om te vroeg te versoepelen dan te laat. Hij sprak van “een hogere prijs in economische termen”.
De haviken vrezen ook voor de geloofwaardigheid van de ECB nadat functionarissen de inflatieschok die in 2021 en 2022 uitbrak ernstig onderschatten. “Een verlaging met een maand of twee uitstellen”, zei Boris Vujcic uit Kroatië, zal “niet veel betekenen voor de economie”.
De gematigden zijn niet overtuigd en zeggen dat de doelstelling door de verrassend sterke desinflatie waarschijnlijk in 2024 zal worden bereikt, in plaats van halverwege volgend jaar, zoals de laatste prognoses van de ECB voorspellen.
Ze maken zich ook zorgen over een economie die nog maar net aan een recessie is ontkomen en vrezen dat de prijsdoelstelling op de middellange termijn niet zal worden gehaald.
In plaats van naar de jaren 1970 kijken ze naar 2008 en 2011, toen de ECB de rente verhoogde kort voordat de wereldwijde financiële crash toesloeg en midden in de schuldencrisis van de eurozone. Ze zien een groter gevaar voor de geloofwaardigheid en de prijsverwachtingen als de lage inflatie die volgde op die crises zou terugkeren.
De gouverneur van de Italiaanse centrale bank, Fabio Panetta, zei in het weekend dat het beleid binnenkort moet worden versoepeld, als aanvulling op de al langer bestaande en vergelijkbare geluiden van zijn Portugese collega Mario Centeno.
Op donderdag zei Edward Scicluna uit Malta tegen Bloomberg dat de ECB moet erkennen dat de inflatie afneemt, moet stoppen met excuses verzinnen en moet overwegen om de rente al in maart te verlagen.
Hoewel deze groep in de minderheid lijkt te zijn, kreeg het op vrijdag krachtige steun toen de Franse Francois Villeroy de Galhau zijn collega’s van de Raad van Bestuur probeerde te ontmoedigen om renteverlagingen buitensporig uit te stellen.
“Het is geen kwestie van overhaasten, maar geleidelijk en pragmatisch handelen kan te verkiezen zijn boven te laat beslissen en dan te veel moeten aanpassen,” zei hij.
De botsing van meningen is heel duidelijk onder beleggers, die ongeveer 50% kans inschatten op een verlaging in april. Dat is veel waarschijnlijker dan de haviken aangeven – Robert Holzmann uit Oostenrijk is zelfs zo ver gegaan om te zeggen dat verlagingen helemaal niet gegarandeerd zijn in 2024.
Met nog maar drie weken te gaan voordat de ECB bijeenkomt om het beleid te bepalen, waarschuwde Scicluna – aan de andere kant van het spectrum – voor het verwerpen van de opvattingen van de markt.
“Ik zou voorzichtig zijn om te zeggen dat ze het mis hebben,” zei hij.
