Het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) moet op cruciale onderdelen herzien worden, stelt de Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO) in een zienswijze op het ontwerp-NPLG, die mede namens de Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV) is ingediend.
Volgens LTO is het van essentieel belang dat de gestelde doelen haalbaar, realistisch, juridisch uitvoerbaar en financieel haalbaar zijn. Op dit moment roept het ontwerp-NPLG naar eigen zeggen voornamelijk veel vragen en onzekerheden op.
De organisatie vindt het bespreken van nieuwe doelen voor het platteland zinloos, als er geen duidelijkheid is over de benodigde financiën. Bovendien is het onwenselijk dat doelen voortdurend veranderen, terwijl er nog gesprekken gaande zijn over de invulling ervan.
Een belangrijke vraag die LTO heeft gesteld bij het opstellen van de zienswijze is: “Helpt dit ontwerp-NPLG bij versnelling en verbetering van het agrarisch perspectief, klimaat, water en biodiversiteit, en bij gewenste maatschappelijke en economische ontwikkelingen?”
Het antwoord op deze vraag kan op basis van het huidige ontwerp-NPLG nog niet worden gegeven.
Volgens LTO ontbreken er vijf belangrijke aspecten in het ontwerp-NPLG. Ten eerste is het onduidelijk hoe het ontwerp-NPLG zich verhoudt tot het Transitiefonds van 24,3 miljard euro en hoe geld en ambitie met elkaar in overeenstemming zijn, gezien de behoefte van provincies van 60 miljard euro voor het realiseren van gebiedsdoelen.
Ten tweede is er geen duidelijkheid over de verhouding van verschillende provincies tot het ontwerp-NPLG en hoe vrijwilligheid, provinciale verplichtingen en ingrijpen van bovenaf met elkaar samenhangen.
Ten derde ontbreekt er een doorkijk naar de praktische uitvoering en is het niet helder hoe de plannen in de praktijk zullen worden uitgevoerd en geïmplementeerd.
Tot slot is er geen helder beeld van het grond- en ruimtebeslag en de bijbehorende budgettaire consequenties, inclusief de toewijzing van budgetten en de locaties van extra natuur- en agrarische natuurgronden.
Daarnaast ontbreekt een bedrijfseconomische toets voor individuele ondernemers in het NPLG (en of het Provinciaal Programma Landelijk Gebied), terwijl ecologische doelen wel uitvoerig worden besproken.
Ook zou de dinsdag door het Europees Parlement aangenomen omstreden Natuurherstelwet volgens de LTO leiden tot een verregaande juridificering van de opgaven, waardoor het platteland verder onder druk komt te staan.
De organisatie uit grote bezorgdheid over het aannemen van nog een Europese verordening, waarvan de gevolgen voor Nederland nog onduidelijk zijn. Ondanks dat de minister van Natuur en Stikstof, Christianne van der Wal (VVD), momenteel een impactanalyse uitvoert over de effecten van de Natuurherstelwet voor Nederland, zijn de conclusies hiervan niet gedeeld met Europarlementariërs en Kamerleden voorafgaand aan de stemmingen.
Deze actie leidde dinsdag tot grote verontwaardiging onder Nederlandse parlementsleden, met name van de BBB-fractie, die de minister beschuldigt van het schenden van het recht op informatie.
De gevolgen en beperkingen van de Natuurherstelwet voor de Nederlandse landbouw en de rest van Nederland zullen in de ogen van LTO pas later duidelijk worden, wanneer de verplichtingen waaraan Nederland zich nu committeert diverse maatschappelijke activiteiten verder beperken.
Dit staat volgens de land- en tuinbouworganisatie haaks op de bestaande doelen voor de verduurzaming van de landbouw en de noodzaak voor perspectief voor boeren en tuinders. De Europese Raad van Ministers stemt binnenkort ook nog over het voorstel, waarna het definitief wordt.
Ondanks dat het definitieve voorstel meer ruimte biedt voor boeren en tuinders, blijven de zorgen over de juridische onduidelijkheid overheersen.
