PHILADELPHIA, 1 september (Reuters) – De Amerikaanse president Joe Biden beschuldigde Republikeinse bondgenoten van Donald Trump van het ondermijnen van de democratie van het land en drong er donderdag bij de kiezers op aan om extremisme te verwerpen in de aanloop naar de tussentijdse verkiezingen in november.
Biden beschuldigde wetgevers en anderen die toegewijd zijn aan de Make America Great Again (MAGA) agenda onder leiding van de voormalige Amerikaanse president Trump als bereid om democratische verkiezingen ongedaan te maken, de grondwet te negeren en “vastbesloten om dit land terug te brengen” naar een tijd zonder rechten op abortus, privacy, anticonceptie of het homohuwelijk.
“Donald Trump en de MAGA-republikeinen vertegenwoordigen een extremisme dat de fundamenten van onze republiek bedreigt,” zei Biden. “Zoals ik hier vanavond sta, worden gelijkheid en democratie aangevallen. We bewijzen onszelf geen dienst door ons anders voor te doen.”
De toespraak in Philadelphia, de geboorteplaats van de Amerikaanse democratie, markeerde een scherpe wending voor Biden nu de tussentijdse verkiezingen voor het Congres naderen.
Volgens vertrouwelingen maakt de president zich steeds meer zorgen over de antidemocratische tendensen in de Republikeinse partij en ziet hij de noodzaak om zich in de verkiezingsstrijd van dit jaar te mengen en de inzet van zijn eigen herverkiezingsstrijd in 2024 te herformuleren.
Na een groot deel van 2022 te hebben besteed aan het bestrijden van de hoge inflatie in eigen land en de Russische invasie in Oekraïne, en in de zomer twee vlagen van COVID-19 te hebben doorstaan, heeft Biden de afgelopen dagen herhaaldelijk uitgehaald naar de Republikeinen die zich achter Trump scharen.
Zijn opmerkingen op donderdag waarin hij politiek geweld veroordeelde en aandrong op een tweepartijdig compromis, kwamen na toespraken in de afgelopen dagen waarin hij de MAGA-filosofie veroordeelde als “semi-fascisme” en Republikeinse bedreigingen aan het adres van de FBI na een huiszoeking in het huis van Trump in Florida als “misselijkmakend” bestempelde.
De Republikeinse leider van het Huis van Afgevaardigden Kevin McCarthy beschuldigde Biden donderdag van het negeren van misdaad en inflatie om zijn medeburgers te bekritiseren.
“In plaats van te proberen om ons land samen te brengen om deze uitdagingen op te lossen, heeft president Biden ervoor gekozen om zijn mede-Amerikanen te verdelen, te vernederen en te kleineren,” zei McCarthy in Biden’s geboortestad Scranton, Pennsylvania. “Waarom? Gewoon omdat ze het niet eens zijn met zijn beleid.”
Een Democratische fondsenwerver zei dat donoren de prestaties van Biden de komende maanden nauwlettend in de gaten houden om te bepalen of ze hem steunen in een presidentsrace in 2024.
Sommigen hebben al besloten dat Biden, 79, een stap opzij moet doen om plaats te maken voor nieuw leiderschap, terwijl anderen willen zien of hij de partij effectief kan leiden.
“Als we het voor elkaar krijgen en de Senaat behouden, dan zullen er genoeg stemmen zijn die zeggen dat hij het verdiend heeft en de weg vrijmaken voor herverkiezing,” zei een hoge Democratische functionaris. “Als we dat niet doen, zal het overweldigende sentiment zijn ‘Geef de fakkel door’.”
Biden sprak in Philadelphia vanachter kogelvrij glas en binnen gehoorsafstand van joelende Trump-steunende demonstranten. Hij maakte zijn opmerkingen op een locatie die bedoeld was om de historische betekenis van zijn oproep aan te geven, in de buurt van Independence Hall, waar de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring en grondwet werden aangenomen.
Sommige historici en rechtsgeleerden hebben de inzet in grimmiger termen gegoten dan Biden’s politieke toekomst, door te zeggen dat vrije verkiezingen en toewijding aan de rechtsstaat op het spel staan.
Zij zeggen dat het verlies van het Congres niet alleen Biden tot een slapende president zou maken, maar ook de controle over het certificeren van de resultaten van de volgende presidentsverkiezingen in handen zou geven van Trump-sympathisanten, van wie sommigen de overwinning van Biden in 2020 nooit hebben geaccepteerd en die hebben toegezegd de stemsystemen te zullen herzien.
Biden zinspeelde op de bezorgdheid door te zeggen: “Ik zal niet toekijken hoe verkiezingen in dit land worden gestolen door mensen die simpelweg weigeren te accepteren dat ze hebben verloren.
De toespraak was een echo van Biden’s campagnebelofte voor 2020 om de “ziel van de natie” te herstellen en, bij implicatie, de waarden te zuiveren die met Trump worden geassocieerd. In de bijna twee jaar sinds de verkiezing van Biden hebben Republikeinse kiezers zich meestal achter kandidaten geschaard die op één lijn staan met de voormalige president; meer dan de helft zegt te geloven dat Trump de verkiezingen terecht heeft gewonnen.
Geconfronteerd met bedreigingen na het verlies van Trump, zei een op de vijf dit jaar ondervraagde verkiezingsmedewerkers dat ze misschien ontslag nemen vóór de volgende presidentsverkiezingen.