WASHINGTON (AP) – De commissie van het Huis van 6 januari stemde donderdag unaniem voor de dagvaarding van voormalig president Donald Trump en eiste zijn persoonlijke getuigenis terwijl ze opzienbarende nieuwe video’s onthulde en zijn meerdelige plan beschreef om zijn verkiezingsverlies in 2020 ongedaan te maken, wat leidde tot de felle aanval op het Amerikaanse Capitool door zijn aanhangers.
Met alarmerende berichten van de Amerikaanse geheime dienst die waarschuwen voor geweld e de nieuwe video van House Speaker Nancy Pelosi en andere congresleiders die smeken om hulp, toonde het panel de paniek en wanhoop in het Capitool. Met taal die vaak voorkomt in criminele aanklachten, zei het panel dat Trump met “voorbedachte rade” had gehandeld in de aanloop naar 6 januari 2021, ondanks talloze assistenten en ambtenaren die hem vertelden dat hij had verloren.
Trump zal de dagvaarding vrijwel zeker aanvechten en zal weigeren te getuigen. Op zijn sociale media beschimpte hij de leden omdat ze hem niet eerder hadden gevraagd – hoewel hij niet zei dat hij zou hebben toegegeven – en noemde het panel “a total BUST“.
“We moeten de centrale speler van 6 januari onder ede laten getuigen”, zei de Republikeinse afgevaardigde Liz Cheney uit Wyoming, de vice-voorzitter van de commissie, voorafgaand aan de stemming.
In de 10e openbare zitting van de commissie, slechts enkele weken voor de tussentijdse verkiezingen, vatte het panel het “onthutsende verraad” van Trump aan zijn ambtseed samen, zoals voorzitter Bennie Thompson het uitdrukte, en beschreef de ongekende poging van de toenmalige president om het Congres ervan te weerhouden de overwinning van Democraat Joe Biden te certificeren.
Terwijl de poging om Trump te dagvaarden weer zal worden vergeten, zijnde meer een knipoog naar de geschiedenis dan een effectieve dagvaarding, heeft de commissie duidelijk gemaakt dat zij overweegt haar bevindingen in een strafrechtelijke verwijzing naar het ministerie van Justitie te sturen.
In één van zijn meest meeslepende getuigenissen toonde het panel niet eerder vertoonde beelden van congresleiders die tijdens de aanval om hulp belden terwijl Trump weigerde de menigte terug te roepen.
Pelosi is te zien tijdens een gesprek met de gouverneur van het naburige Virginia, terwijl ze samen met de Democratische leider van de Senaat Chuck Schumer en anderen uitlegt dat er ook contact is opgenomen met de gouverneur van Maryland. Later toont de video Senaat Republikeins leider Mitch McConnell en andere GOP-leiders terwijl de groep het Ministerie van Defensie om hulp vraagt.
“Ze overtreden de wet op verschillende manieren”, zegt Pelosi op een gegeven moment. “En eerlijk gezegd, veel daarvan op instigatie van de president van de Verenigde Staten.”
Op de beelden is ook te zien hoe vicepresident Mike Pence – niet Trump – tussenbeide komt om het geweld te sussen en Pelosi en de anderen vertelt dat hij heeft gesproken met de politie van het Capitool, omdat het Congres die avond zijn zitting wil hervatten om de verkiezing van Biden te bevestigen.
De video was van Pelosi’s dochter, Alexandra, een documentairemaakster.
In nooit eerder vertoonde berichten van de Secret Service, produceerde het panel bewijs dat extremistische groepen de spierballen leverden in de strijd om het presidentschap van Trump, en weken voor de aanval planden om een gewelddadige kracht naar Washington te sturen.
De Secret Service waarschuwde in een e-mail van 26 december 2020 voor een tip dat leden van de rechtse militie Proud Boys van plan waren de politie te overstemmen tijdens een mars in Washington op 6 januari.
“Het voelde als de stilte voor de storm,” schreef een Secret Service agent in een groepschat.
Om de mentaliteit van de president te beschrijven, presenteerde de commissie nieuw en eerder gezien materiaal, waaronder interviews met Trump’s top assistenten en kabinetsfunctionarissen – waaronder minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo, procureur-generaal William Barr en arbeidssecretaris Eugene Scalia – waarin sommigen beschreven dat de president erkende dat hij had verloren.
Ex-Witte Huis ambtenaar Alyssa Farah Griffin zei dat Trump eens opkeek naar een televisie en zei: “Kun je geloven dat ik heb verloren van deze (scheldwoord) man?”.
Kabinetsleden zeiden ook in interviews tijdens de hoorzitting dat zij geloofden dat zodra de juridische wegen waren uitgeput, dat het einde had moeten zijn van Trumps pogingen om aan de macht te blijven.
“In mijn ogen was dat het einde van de zaak,” zei Barr over de stemming van het Electoral College op 14 december.
Maar in plaats van het einde van Trumps inspanningen, was het pas het begin – want de president riep de menigte op 6 januari naar Washington.
Het panel toonde clips van Trump tijdens zijn rally bij het Witte Huis die dag, waarin hij het tegenovergestelde zei van wat hem was verteld. Vervolgens vertelt hij zijn aanhangers dat hij met hen naar het Capitool zal marcheren. Dat is nooit gebeurd.
“Er is geen verdediging dat Donald Trump gedupeerd of irrationeel was,” zei Cheney. “Geen enkele president kan de rechtsstaat trotseren en zo handelen in onze constitutionele republiek, punt.”
De hoorzitting van donderdag werd geopend in een grotendeels leeg Capitool-complex, waarbij de meeste wetgevers thuis campagne voerden. Verschillende mensen die op 6 januari bij de duizenden rond het Capitool waren, zijn nu kandidaat voor een congresfunctie, sommigen met steun van Trump. Politieagenten die de menigte bestreden vulden de voorste rij van de hoorzitting.
Het panel van het Huis zei dat de opstand in het Capitool geen geïsoleerd incident was, maar een waarschuwing voor de kwetsbaarheid van de democratie van de natie in het post-Trump tijdperk.
“Niets van dit alles is normaal,” zei Cheney.
Samen met interviews, put de commissie uit de schat van 1,5 miljoen pagina’s aan documenten die het ontving van de geheime dienst, waaronder een e-mail van 11 dec. 2020, de dag waarop het Hooggerechtshof een van de belangrijkste rechtszaken verwierp die Trump’s team had aangespannen tegen de verkiezingsuitslag.
“Just fyi. POTUS is pissed“, luidde het bericht van de geheime dienst.
Witte Huis-assistent Cassidy Hutchinson, een top assistent van toenmalig stafchef Mark Meadows, herinnerde zich dat Trump “opgewonden” was over de uitspraak van het Hof.
Trump zei tegen Meadows “iets in de trant van: ‘Ik wil niet dat mensen weten dat we verloren hebben, Mark. Dit is beschamend. Zoek het uit,” vertelde Hutchinson het panel in een opgenomen interview.
De sessie van donderdag diende als slotpleidooi voor de twee Republikeinse wetgevers van het panel, Cheney van Wyoming en Adam Kinzinger van Illinois, die in wezen zijn gemeden door Trump en hun partij en niet zullen terugkeren in het nieuwe Congres. Cheney verloor haar voorverkiezing en Kinzinger besloot zich niet kandidaat te stellen.
De commissie, die meer dan 1000 interviews heeft afgenomen en talloze documenten heeft verkregen, heeft een uitgebreid onderzoek gedaan naar de activiteiten van Trump vanaf zijn nederlaag bij de verkiezingen in november tot aan de aanval op het Capitool.
Volgens de regels van de commissie moet het panel van 6 januari een verslag van zijn bevindingen maken, waarschijnlijk in december. De commissie zal 30 dagen na publicatie van dat rapport ontbinden, en met het nieuwe Congres in januari.
Ten minste vijf mensen stierven bij de aanval van 6 januari en de nasleep ervan, waaronder een Trump-aanhanger die door de Capitoolpolitie werd doodgeschoten.
Meer dan 850 mensen zijn door Justitie in staat van beschuldiging gesteld. Verschillende leiders en medewerkers van de extremistische Oath Keepers en Proud Boys zijn beschuldigd van opruiing.
Trump wordt geconfronteerd met verschillende staats- en federale onderzoeken over zijn optreden tijdens de verkiezingen en de nasleep ervan.
