OPINIE
Spectaculaire literair festival in de Algarve met talloze Nederlandse auteurs en de première van mijn Portugese thriller Debaixo do Vulcão.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Een jaar of wat geleden had ik Tessa de Loo uitgenodigd voor een Valentijnslunch in het buffetrestaurant van de Intermarché in Olhão.
Tessa is een gewaardeerd collega en nog net zo aanstootgevend als in 1983, toen ze succesvol debuteerde met haar verhalenbundel De meisjes van de suikerwerkfabriek.
In het verleden schoven Gerrit Komrij en Heleen van Royen ook nog wel eens aan bij deze jaarlijkse feestdis – die ik uit eigen zak betaal – voor Nederlandstalige kunstbroeders en kunstzusters maar mijn Association Cercle Littéraire des Écrivains Néerlandophones Exilés en Portugal is mettertijd wat uitgedund, mede vanwege het chronisch tekort aan leden en de loodzware ballotage.
Inmiddels is Tessa helaas weer naar Nederland geremigreerd en bewoont ze een schitterende villa in Zutphen, de Poort van de Achterhoek en dus toch een beetje de Algarve. Met Tessa stierft mijn literaire Algarviaanse cercle, als het ware.
En daarom ben ik zo blij met het prachtige initiatief van mijn kunstbroeder Cees Groenewegen om tijdens de legendarische jaarmarkt van de Nederlandse Club Algarve een literair festival te organiseren, met geweldige schrijvers als Ellen van Herk, Margaret Krijnen, Johan G. Coppieters (die ik al een keer portretteerde in de Portugal Post), Corry De Moor, Peter Zoomer en zijn magisch-realistische debuutroman De Verborgen Boeddha, en last but not least mijn grote vriend Cees Groenewegen. Komt allen, want ik zal enkele hoofdstukken voorlezen uit mijn thriller Debaixo do Vulcão, waaraan ik elf jaar in stilte heb gewerkt.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Toen ik de agendapunten ging doornemen tijdens – wat later de laatste bijeenkomst zou blijken te zijn van mijn Association Cercle Littéraire des Écrivains Néerlandophones Exilés en Portugal – vroeg Tessa bezorgd waarom ik er zo pips uitzag. Ik vertelde dat ik in mijn hoedanigheid van nachtburgermeester van Olhão drie etmalen niet aan slapen was toegekomen, maar dat ik nog tijdens de Valentijnslunch op wonderbaarlijke wijze zou recuperen.
Nadat we de invloed van de Nouveau Roman en met name van Alain Robbe-Grillet en Nathalie Sarraute op ons werk hadden besproken, vroeg ik aan Tessa hoe het met haar schrijfcursus ging. ‘Eens en nooit meer, quelle horreur! Je wilt niet weten wat voor ellende je daarmee in huis haalt, Tuurtje!
Ik bekende Tessa dat ook ik ooit een schrijfcursus wilde organiseren, toen ik nog in een krakkemikkige boshut woonde en geen nagel had om aan mijn reet te krabben. Ongevraagd ontving ik per dag tien romanmanuscripten van oudere dames en dacht, de wanhoop nabij: ‘Die ga ik eens lekker een poot uittrekken!’ Maar ze wilden me slechts in natura betalen. Sindsdien verwijs ik de dames beleefd door naar de tweeweekse opleiding romancier/romancière van de Schrijversvakschool.
Enfin, die cursus is niks geworden omdat ik zo druk was met mijn thriller en die is inmiddels af. Kat in het bakkie!
In die pageturner staat een schrijfschool in de Algarve centraal, geteisterd door vrouwmensen van de derde leeftijd met kortpittig kapsel, in driekwartsbroeken en op Crocs, die kwetterend als dronken spreeuwen mijn zielerust verstoren. Dankzij de Tena’s poepen ze nog net niet de keuken onder. De eeuwige Libelle Zomerdagen dus.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Mijn alter ego vegeteert in een houten hut met elf schurftige honden. Hij haat mensen maar vooral vrouwen en is dientengevolge alcoholist. In de Algarve wemelt het van de expats die al bij zonsopgang beginnen te zuipen. Heel erg Nederlands is dat, dat er gezopen moet worden zodra de koperen ploert zich even laat zien. Vergelijk het met Waddenalcoholisme, dat iedereen op die stinkende veerponten zich een delirium moet slempen vanwege de zee of zo.
De scribent brengt zijn ochtenden door op een terrasje in zijn dorp, met stapels kranten en gewichtige boeken die hij niet aanraakt omdat zijn handen zo trillen. Hij is een combinatie van Oblomov en Geoffrey Firmin, de Engelse consul in Under the Volcano. Dan wordt de schrijver stante pede verliefd op Tessa de Loo in supermarkt Pingo Doce, bij de bacalhau-afdeling.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Door zijn permanente alcoholwaan dicht Van Amerongen collega De Loo engelachtige proporties toe. Denk aan Martine Bijl in Help! De dokter verzuipt. Mijn alter ego, die sluwe oude vriendelijke vos, gaat dan heel sneaky een cursus romanschrijven volgen bij Tessa – die in het echt overigens Johanna Martina Duyvené de Wit heet, maar dit terzijde. Uiteraard met rampzalige gevolgen. Hij dringt zich steeds meer op aan de arme Tessa en slaagt er zelfs in zijn teksten op haar website te krijgen, zoals deze:
“Verrukt is Tessa over haar woongebied in de heuvels van de zonovergoten Algarve, waar ze net zo diep geworteld lijkt als de markante johannesbroodbomen. Overdag zingen bijzondere vogels, krekels geven schemerconcerten en ’s nachts roept een uil. En altijd ruist de zeewind. De zuivere lucht ruikt naar wilde tijm en cistusroos, marjolein en sinaasappelbloesem. En het licht is er goudkleurig, warm en intens. Als er zoiets bestaat als het landschap van de ziel, dan heeft ze dat gevonden in Portugal.”
Zoals ik zei: het loopt slecht af met mijn alter ego. Ik ga volgende week even in Zutphen een kopje thee drinken bij Tessa, en haar het eerste exemplaar overhandigen van Debaixo do Vulcão. Daarna vlieg ik meteen door naar het literaire festival in de Algarve. Komt allen!
En dan nu weer vrolijke berichten van Raulito, onze man in Iberia!
De portretten die onze Geliefde Hoofdredacteur zo graag schetst van zijn geliefde Algarve, zuidwest Iberië, toevluchtsoord voor de niet-perfecten zoals hij ons wil doen geloven, vormen een schril contrast met de beelden die het Sodom & Gomorra dat de noordoostelijke kusten ons tezamen tonen. De Catalaanse kusten veranderen des zomers in ware vleesmarkten waar de alcohol en geestverruimende versnaperingen de hormoongeteisterde jeugd opzwepen tot de experimenten die wij vroeger stiekem in het steegje achter de dorpskroeg uitvoerden, maar zij gewoon en plein public op de dansvloer van willekeurig welk obscuur etablissement tentoon spreiden.
Een grotere tegenstelling lijkt nauwelijks mogelijk. Tegelijkertijd is dat juist één van de mooiste eigenschappen van het Iberisch schiereiland. In principe wordt iedereen geaccepteerd zoals hij of zij is, of iets anders dat niet biologisch is vastgelegd maar wel schijnt te bestaan – hoewel het zonder technologische ondersteuning alleen een idee behelst – op een dusdanig losse manier die in Nederland alleen in de late jaren zeventig en de gehele jaren tachtig voorkwam en Amsterdam de – volledig onterechte – titel Homo Hoofdstad van de Wereld gaf. Niet onterecht destijds, maar wel degelijk onterecht in het Groot Wassink – Halsema tijdperk.
Woke heeft Nederland, in samenwerking met een aantal Rutte-regeringen, totaal onleefbaar gemaakt voor de open mens. Open staan voor elke mening, elke visie en elke technologische ontwikkeling is tegenwoordig ‘not done‘ in Nederland. Terwijl in Spanje élke ontwikkeling enthousiast ontvangen wordt en er vanuit duizend verschillende invalshoeken naar wordt gekeken alvorens het algemeen wordt geaccepteerd of juist verworpen.
Dictatuur is iets dat hier, diep geworteld, echt niet geaccepteerd wordt. Van geen enkele zijde. Hoewel Puigdemont en zijn club een dappere poging hebben gewaagd in Cataluña, is het ze niet gelukt. En de linkse afscheidingspartij ERC heeft ‘el Proces‘, het afscheiden van Cataluña van Spanje door middel van indoctrinatie van de jeugd in het onderwijs, zelfs dood verklaard. Pappa mag weer gewoon Spaans spreken en voor de Spaanse overheid werken zonder dat jij elke zaterdag weer de separatistische leuzen van de gevel hoeft te boenen voor je zakgeld.
Waarmee ik niet wil zeggen dat woke niet bestaat in Spanje. Maar niemand neemt het zo serieus als jullie ‘vertegenwoordigers’. Hoewel, het slow motion train wreck dat Laura Bromet heet weet weer precies de vinger te leggen op de plek waar het schuurt; HIER. Had ik al verteld dat zij bij het groepje van die eikeltjes pyjama-knakker hoort? Wist je al wel, toch?
Enniewee, verwarring is wat wij zaaien. Enerzijds de hallelujah-verhalen over onze geweldige (is echt zo) lunchcultuur, die óók nog eens ontzettend betaalbaar is vergeleken met de armetierige horecacultuur in dat zompige moeras waar jullie je poten droog proberen te houden in door mosgroen uitgeslagen gebouwen die lijken te zijn gemaakt van lukraak op elkaar gestapelde schoenendozen verhuld onder een decoratieve laag fabrieksbaksteentjes, maar evengoed te min voor een statushouder, tegelijkertijd onbereikbaar voor je zoon en dochter.
Anderzijds de registratie van de rauwe werkelijkheid op straat die, aan één kant van het schiereiland, neerkomt op snorren, al dan niet in vorm gekamd, en een iets minder dan gewenst dentaal bewustzijn, dit dan geplaatst tegenover een overdreven uiterlijk bewustzijn aan de noord-oostelijke kant van voornoemd schiereiland, het voorkomen, al dan niet verrijkt met zeldzame metalen en verf- danwel inktpatronen, uitbundig exposerend. En daar tussenin ligt een hele wereld.
Maar helemaal salvaje zijn we nu óók weer niet. Het achterlaten en mishandelen van dieren is nu verboden en met enorme boetes te bestraffen. Bovendien moet je een diploma halen om honden te mogen houden (hoi Boaz, dag lieve Dobby, Dames van van Amerongen, Smuk en alle andere hondjes met óngediplomeerde baasjes, mijzelf incluis) en is het verboden om een hond zwanger te laten worden tenzij je een fokvergunning hebt, waar ook nog heel veel details in geregeld worden die ik niet wil weten. Niet iedereen is het daar mee eens geloof ik.
Zoals een groot denker ooit al eens zei: volgens onze geliefde Hoofdredacteur hep elk nadeel sun foordeel. Daar houden wij ons al jaren aan vast hier in Iberië. En het lijkt te werken. Daar waar jullie in Nederland je hart vast houdt wat betreft pensioen en toekomst van de kinderen, gaan wij straks weer lekker lunchen onder een strakblauwe lucht en misschien, heel misschien, wisselen wij de bijbehorende karaf wijn en fles gaseosa wel in voor een caña, vers getapt en heerlijk koel.
Jubilado, hier mag je dat al zijn voor het zover is. Salut amigos, een fijne week gewenst.
De in dit artikel geuite meningen en standpunten zijn die van de auteur en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de meningen of standpunten van TPO.
