Het Europees Parlement heeft besloten om met EU-landen te onderhandelen over nieuwe wetten met betrekking tot migratie en asiel. Dit omvat de screening van mensen uit derde landen aan de EU-grenzen, asiel- en migratiebeheer, regels voor langdurig ingezetenen uit derde landen en maatregelen voor crisissituaties met een plotselinge massale toestroom van migranten.
Bij screening aan de EU-grenzen gaat het om dentiteitsverificatie, vingerafdrukken, veiligheidscontroles, gezondheidsscreening en kwetsbaarheidsbeoordelingen. Het Parlement heeft ook een onafhankelijk toezichtmechanisme voor de grondrechten voorgesteld om ervoor te zorgen dat pushbacks worden gemeld en onderzocht.
Wat betreft asiel- en migratiebeheer, bevat de verordening verbeterde criteria voor het bepalen van de verantwoordelijkheid van de lidstaten voor de behandeling van asielverzoeken (de zogenaamde “Dublin”-criteria) en een eerlijke verdeling van verantwoordelijkheden.
Het omvat tevens een verplicht solidariteitsmechanisme om landen die onder migratiedruk staan te ondersteunen, bijvoorbeeld na zoek- en reddingsoperaties op zee.
Voor crisissituaties wordt een verordening besproken die betrekking heeft op de situatie waarin een plotselinge massale toestroom van migranten uit derde landen leidt tot een crisissituatie in een specifieke lidstaat. Zoals bijvoorbeeld verplichte overnames en vrijstellingen van screening- en asielprocedures op basis van een beoordeling door de Europese Commissie.
De voorgestelde wijzigingen aan de huidige richtlijn over de status van langdurig ingezetenen uit derde landen omvatten het versnellen van de afgifte van EU-vergunningen voor langdurig verblijf na drie jaar legaal verblijf en de mogelijkheid om personen met een tijdelijke beschermingsstatus te integreren
Langdurig ingezetenen van de EU zouden zonder extra werkbeperkingen naar een ander EU-land kunnen verhuizen, en hun kinderen ten laste zouden automatisch dezelfde status krijgen.
Er wordt naar gestreefd om de hervorming van de EU-migratie- en asielregels vóór de Europese verkiezingen van 2024 goed te keuren.