Keyvan Shahbazi, zelf van Iraanse achtergrond, en een favoriete columnist van mij, gaf in een interview in de De Volkskrant op 12 november 2018 zijn visie op de intimidatie van Europese staatsburgers door de Iraanse regering. Dat komt immers voor: twee Nederlandse staatsburgers met een Iraanse achtergrond werden de afgelopen jaren in Nederland geliquideerd. Shabahzi kritiseert ook de Nederlandse regering:
“Het is mijn overheid (de Nederlandse) die mij in de steek laat en niet beschermt tegen het terrorisme, ondanks alle mooie praatjes voor de bühne. Het kan toch niet waar zijn dat een shariarechtbank vijfduizend kilometer verderop Nederlandse staatsburgers ter dood veroordeelt en dat vonnis hier op de Nederlandse straten uitvoert. En dat Nederland vervolgens niets zegt of doet. Dat bestaat toch niet.”
Hij geeft in dat interview ook een compliment aan de Amerikaanse president Trump (iets dat men zelden aantreft in De Volkskrant of welke andere Nederlandse krant dan ook). Shahbazi zegt:
“Het Iraanse regime begrijpt alleen maar machtspolitiek, het begrijpt alleen de taal van mensen als Trump. Als je op een zachtzinnige manier communiceert komt dat over als zwakheid. Het is niet de taal die Iran snapt.”
Maar net als met zoveel anderen, vindt Shabazi het erg moeilijk om enigszins consequent te zijn over dit onderwerp. Op dezelfde dag van het interview, op 12 november 2018, staat ook een stukje van hem op de opiniepagina van De Volkskrant met als titel Volg niet de ‘schreeuwlelijke mannetjes’. Het begint met:
“Nog niet zo lang geleden leefden we in een wereld waar reuzen als Wim Kok, Helmut Kohl, François Mitterrand en een volwassen man als Amerikaanse president waakten over ons en onze wereld.”
Wim Kok een reus? Dat is wel erg schattig. Maar ook – moet men uit zijn woorden opmaken – de vorige Amerikaanse president was een reus, en kennelijk niet de huidige. Obama als reus. Ook nooit zo gezien.
Dan gaat Shahbazi door en oh, dan is het weer heel goed wat hij zegt. Hij sluit zich aan bij de opmerking van Merkel uit 2010 dat het multiculturalisme failliet was. Immers niet elk cultureel geïnspireerd gedrag is “per definitie gelijkwaardig en waardevol”, zoals Shahbazi terecht zegt”
“Daarmee ontken je namelijk dat de vruchten van moderniteit (vrijheid, secularisme, gelijkheid, democratische rechtsstatelijkheid) universele waarden zijn. Ook laat je iedereen in de steek die op minder prettige streken in de wereld voor deze waarden strijdt.”
Een voorbeeld hiervan is de “moeite die veel links georiënteerde feministen hebben om de strijd van de Iraanse vrouwen tegen de gedwongen islam te steunen.”
Geweldig! De verwerping van het cultuurrelativisme en op de bres voor universaliteit. Links krijgt een corrigerende tik omdat het deze idealen bij het oud vuil heeft gezet.
Maar dan de tournure, en helaas, dan gaat het weer mis:
“Verzet tegen multiculturalisme kan ook heimelijk racistisch gemotiveerd zijn.”
Dan is Shabahzi ineens een ziener die ‘heimelijk racisme’ kan onderkennen bij mensen. Hij denkt dat er politici zijn die mensen toegang willen ontzeggen vanwege de “huiskleur” van die mensen. Dat is toch racisme? Of zelfs neofascisme? Hij slaat helemaal op hol met deze zin:
“Het verheerlijken van een nationalistisch Shangri-La dat alleen tot stand komt door die ene sterke man.”
Ja hoor, we verlangen naar die ‘ene sterke man’.
En vervolgens droomt Shabahzi de droom van de antifa’s, fantaserend over zijn democratische reuzen als Kok, Mitterand en Kohl. Shabahzi waarschuwt verder voor:
“De opkomst van het rechts-nationalisme en de herrijzenis van ‘de schreeuwlelijke mannetjes’ uit hun historische grafkuilen.”
Donald Trump, in zijn interview van diezelfde dag nog geprezen vanwege diens onverzettelijke houding tegenover Iran, is nu, in zijn column, weer de vertrouwde bad guy:
“Je kunt als Trump het leger erop afsturen, maar migratie zal je niet stoppen.”
We zijn weer helemaal thuis. Shabahzi eindigt met:
“Juist in vrede, stabiliteit en pluralisme vooruitgang boeken. De weg die de schreeuwlelijke mannetjes ons wijzen, is in het verleden al te vaak geëindigd in oorlog en massamoord.”
Dream on, dream on. De wereld waarin je leeft en die je zo beangstigt, Keyvan, is gecreëerd door de ‘reuzen’ Kok, Mitterand en Kohl, een wereld van wegkijkers waarin Iran de kansen heeft gekregen die het zo gewiekst heeft benut. Zoals de realistische politicus Theo Francken zo mooi beschrijft in Continent zonder grens, kan je in deze wereld geen politiek meer bedrijven zonder vuile handen te maken. De wereld van vrede, stabiliteit en pluralisme, die we allemaal zo graag willen, gaan we niet krijgen door de oude mainstream politiek voort te zetten. Pijnlijk, maar waar. Dus even doorbijten.
Maar verder kan Shabahzi prachtig schrijven. Daar niet van.