Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) is een overheidsinstelling die onderzoek doet naar de sociale aspecten van alle onderdelen van het overheidsbeleid. Het Nederlands Instituut voor Sociaal Onderzoek is in 1973 bij Koninklijk Besluit opgericht en maakt deel uit van het Nederlandse Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
De belangrijkste taak van het SCP is het beschrijven van de sociale en culturele situatie in Nederland en het schetsen van verwachte ontwikkelingen, het verschaffen van informatie die nodig is voor een weloverwogen keuze van beleidsdoelen en -middelen, en het evalueren van overheidsbeleid, met name interdepartementaal beleid.
De belangrijkste gebieden die het SCP bestudeert zijn gezondheid, welzijn, sociale zekerheid, de arbeidsmarkt en onderwijs, met speciale aandacht voor de raakvlakken tussen deze gebieden. De rapporten die het SCP publiceert worden veel gebruikt door de overheid, ambtenaren, lokale overheden en academici.
Het SCP monitort, verklaart en onderzoekt ook het sociale en culturele welzijn van mensen die in Nederland wonen.
Het SCP houdt zich onder andere bezig met het monitoren van de leefsituatie en de kwaliteit van leven in Nederland, het evalueren van overheidsbeleid op dit gebied en het uitvoeren van toekomstverkenningen ter ondersteuning van toekomstig beleid.
Naast het onderzoekswerk produceert het SCP talloze onderzoekspublicaties over het leven in Nederland, gericht op de bevolking in het algemeen (Sociale en Culturele Rapporten), of op specifieke groepen in de samenleving zoals ouderen, jongeren, etnische minderheden en gehandicapten.
Als professionele organisatie voert het SCP zijn werk onafhankelijk en op wetenschappelijke basis uit.
