PARIJS, 30 juni (Reuters) – De Franse regering zei dat ze vrijdag “alle opties” zou onderzoeken om de orde te herstellen, nadat landelijke onrust ‘s nachts escaleerde in de meest destructieve rellen sinds de politie een tiener doodschoot bij een verkeerscontrole.
Honderden politieagenten raakten gewond en honderden mensen werden gearresteerd, zeiden de autoriteiten, toen relschoppers slaags raakten met agenten in steden in heel Frankrijk, waarbij gebouwen en voertuigen in brand werden gestoken en winkels werden geplunderd.
Minister van Binnenlandse Zaken Gerald Darmanin, die donderdagavond de politie-inzet had verviervoudigd tot 40.000 agenten in een poging een derde nacht van onrust de kop in te drukken, zei op Twitter dat de politie 667 arrestaties had verricht.
Artikel gaat verder na afbeelding.
AP Photo/Aurelien Morissard.
In het hele land raakten 249 politieagenten gewond bij de botsingen, zeiden de autoriteiten. Het ministerie van Binnenlandse Zaken zei dat 79 politieposten werden aangevallen, evenals 119 openbare gebouwen, waaronder 34 gemeentehuizen en 28 scholen.
President Emmanuel Macron, die het uitroepen van de noodtoestand tot nu toe heeft afgewezen, was onderweg van Brussel naar Parijs nadat hij een top van de Europese Unie vroegtijdig had verlaten om een tweede crisisvergadering van het kabinet in twee dagen bij te wonen.
De regering zou “alle opties” onderzoeken om de orde te herstellen, zei premier Elisabeth Borne, die het geweld in een tweet “onduldbaar en onvergeeflijk” noemde. “De prioriteit is om de nationale eenheid te waarborgen en de manier om dat te doen is om de orde te herstellen”, zei ze later tegen verslaggevers tijdens een bezoek aan een Parijse buitenwijk.
Het geweld laaide opnieuw op in Marseille, Lyon, Pau, Toulouse en Lille, maar ook in delen van Parijs, waaronder de volkswijk Nanterre, waar de 17-jarige Nahel M. – van Algerijnse en Marokkaanse afkomst – dinsdag werd doodgeschoten.
Zijn dood heeft de al lang bestaande klachten over politiegeweld en systemisch racisme binnen de wetshandhavingsinstanties aangewakkerd, die afkomstig zijn van rechtengroeperingen en binnen de lage inkomenswijken met een gemengd rassenpatroon rond de grote steden van Frankrijk.
Nachtelijke video’s op sociale media toonden stadslandschappen die in brand stonden in het hele land. Een tram werd in brand gestoken in de oostelijke stad Lyon en 12 bussen in een remise in Aubervilliers, ten noorden van Parijs. De gevel van het naastgelegen aquacentrum van Aubervilliers, waar getraind zal worden voor de Olympische Spelen van 2024, werd licht beschadigd door de brand, vertelde SOLIDEO – het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de infrastructuur van de Spelen – aan Reuters.
Artikel gaat verder na afbeelding.
AP Photo/Michel Euler.
In Nanterre aan de rand van de hoofdstad staken demonstranten auto’s in brand, barricadeerden straten en gooiden projectielen naar de politie na een eerdere vreedzame wake die was gehouden om eer te bewijzen aan de dode jongen.
In het winkelcentrum Chatelet Les Halles in het centrum van Parijs werd ingebroken in een schoenenwinkel van Nike en werden verschillende mensen gearresteerd nadat winkelruiten waren ingegooid in de aangrenzende winkelstraat Rue de Rivoli, aldus de Parijse politie.
Minister van Transport Clement Beaune zei vrijdag vroeg tegen RMC radio dat hij niet uitsluit dat het openbaar vervoer in de hoofdstad wordt stilgelegd.
Een bron vertelde Reuters dat verschillende Casino-supermarkten in het hele land waren geplunderd.
In Genève benadrukte het VN-kantoor voor de rechten het belang van vreedzame vergadering en drong er bij de Franse autoriteiten op aan om ervoor te zorgen dat het gebruik van geweld door de politie legaal, proportioneel en niet-discriminerend is.
“Dit is een moment voor het land om de diepgaande problemen van racisme en rassendiscriminatie bij de wetshandhaving serieus aan te pakken,” zei woordvoerder Ravina Shamdasani.
Mensenrechtengroeperingen beweren dat er sprake is van systematisch racisme binnen wetshandhavingsinstanties in Frankrijk, een beschuldiging die Macron heeft ontkend. In 2020 beloofde zijn regering “nultolerantie” voor racisme binnen wetshandhavingsinstanties.
De politieagent die volgens de aanklagers had toegegeven dat hij een dodelijk schot op de tiener had afgevuurd, werd donderdag formeel in staat van beschuldiging gesteld wegens vrijwillige doodslag – gelijk aan een aanklacht in Angelsaksische rechtsgebieden. Hij wordt in preventieve hechtenis gehouden.
Zijn advocaat, Laurent-Franck Lienard, zei dat zijn cliënt op het been van de bestuurder had gericht, maar werd gestoten, waardoor hij op zijn borst schoot. “Het is duidelijk dat (de agent) de bestuurder niet wilde doden,” zei Lienard op BFM TV.
Sommige westerse regeringen hadden donderdag hun burgers in Frankrijk gewaarschuwd om voorzichtig te zijn.
Artikel gaat verder na afbeelding.
AP Photo/Michel Euler.
Amerikanen “moeten massabijeenkomsten en gebieden met veel politieactiviteit vermijden”, zei de Amerikaanse ambassade in een tweet, terwijl de Britse autoriteiten Britten aanspoorden om de media in de gaten te houden, protesten te vermijden en advies in te winnen als ze op reis gaan.
‘s Nachts vuurde de politie in Zuid-Frankrijk traangasgranaten af en werd de toeristische trekpleister Le Vieux Port in Marseille geëvacueerd nadat jongeren slaags raakten met de politie.
In Roubaix, Noord-Frankrijk, verwoestte een brand het kantoor van het bedrijf TESSI en werden verschillende auto’s in brand gestoken.
De onrust heeft herinneringen opgewekt aan drie weken van landelijke rellen in 2005 die toenmalig president Jacques Chirac dwongen de noodtoestand af te kondigen.
Die golf van geweld brak uit in de Parijse voorstad Clichy-sous-Bois na de dood van twee jonge mannen die geëlektrocuteerd werden in een elektriciteitsonderstation toen ze zich verborgen voor de politie.
AP Photo/Michel Euler.