Het is geen geheim dat veel gemeenten momenteel niet op een Azc zitten te wachten vanwege overlastgevende veiligelanders. Dit is een probleem aangezien ‘het nieuwe normaal’ aan de Europese buitengrenzen wel continue extra solidariteit opeist. Om te zorgen dat het draagvlak voor asielzoekers enigszins op peil blijft werkt het COA sinds een jaar met speciale overlastfunctionarissen.
Staatsomroep NOS sprak met een aantal van zulke ketenmariniers zoals voormalig directeur COA Noord Nederland Henk Wolthof. Volgens hem gaat de asielopvang in Nederland over het algemeen prima. Wel is er altijd een clubje die, hoe kan het ook anders, het verpest voor de rest. Daarom benadert de ketenmarinier bijvoorbeeld ook actief winkeliers om ze uit te leggen hoe ze diefstal kunnen voorkomen.
Verder wijst hij hen op de Soda-regeling die ondernemers een onkostenvergoeding geeft voor het aangifte doen. Verder wil Wolthof dat er genuanceerder naar de problematiek gekeken wordt. Zo zijn er van de 27.000 asielzoekers maar 350 die er overlast veroorzaken:
“Er is een zerotolerancebeleid in de azc’s. Vroeger werden mensen misschien met te zachte hand aangepakt, maar dat is niet meer zo. Alles wordt gemeld. Door de betere registratie lijken de overlastcijfers te stijgen. Maar dat is vertekend.”
Tegelijkertijd zijn de kille cijfers alleen volgens sommige buren van de Azc’s ook vertekenend. Zo vindt Peter Looijmans, initiatiefnemer van een petitie over onveiligheid, dat winkeldiefstallen en inbraken worden onderschat en zelfs gebagatelliseerd.
“Cijfers zijn anders dan het gevoel over aanpak overlastgevende asielzoekers”
Wolthof wijst op zijn beurt naar de handvaten die gemeenten nu vaak al hebben: gebiedsverboden, winkelverboden en ov-verboden. Het zijn volgens hem slechts een paar van de 70 maatregelen die een gemeentebestuur kan nemen. Volgens de ketenmarinier zorgt deze veelzijdige aanpak nu al voor effect. Zo ziet hij veel mensen Nederland verlaten zodra ze de sobere opvang in moeten.
Wat mensen verder vaak vergeten is dat veiligelanders zelf ook een moeilijke jeugd hebben gehad, zo weet colega-ketenmarinier Cor de Lange:
“Die minderjarigen zijn dat daders? Is dat mobiel banditisme? Of zijn het slachtoffers? Je hoort immers ook steeds meer verhalen over uitbuiting van minderjarigen in Europa. Doen ze dat allemaal uit vrije wil?”
Een vraag die hoogstwaarschijnlijk alleen te beantwoorden is met een hoop extra belastinggeld en nog meer Soda-regelingen.