De grote vraag die socialisten dezer dagen bezighoudt is: wáár is de crisis in de SP het grootst? Tot dusver leek dit het geval in Utrecht, maar inmiddels is Rotterdam aan een ware inhaalslag begonnen. Een interne mailwisseling tussen SP-partijfunctionarissen en de onlangs geschorste afdelingsbestuurders laat mooi zien hoe de SP zichzelf hier steeds verder in de modder rijdt. Er komt voorlopig geen einde aan.
De SP royeerde vorige maand zo’n dertig leden omdat ze lid zouden zijn van een andere politieke partij, namelijk de voormalige SP-jongerenorganisatie Rood of de interne discussieclub Marxistisch Forum. De SP staat zo’n ‘dubbellidmaatschap’ niet toe. Verwarrend: de SP noemt deze organisaties politieke partijen terwijl voor in- én outsiders duidelijk is dat dit helemaal geen partijen zijn. Dat boeit de SP niet: de partij heeft de diepe overtuiging dat deze leden – die een andere koers willen – moeten ophoepelen.
Met deze royementen begint de ellende in Rotterdam. Drie kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezingen kregen een royement. Het afdelingsbestuur hield er een ledenvergadering over en stelde voor de drie gewoon op de kandidatenlijst te laten staan. De leden stemden in: zij vinden het bizar dat Rood en het Marxistisch Forum politieke partijen worden genoemd terwijl ze dat niet zijn. In Rotterdam verwacht men dat meer kritische leden een royement zullen krijgen.
Het landelijk bestuur schorste het afdelingsbestuur en keurde de kandidatenlijst in deze vorm af. Ergo: de SP kan op deze manier niet meedoen aan de verkiezingen. Het landelijk bestuur stelde een tijdelijke commissie aan die de afdeling uit de crisis moet helpen. Een van de eerste acties van deze commissie bleek het uitstellen van de ledenvergadering van eind november. De commissie wilde niet direct zeggen wanneer de leden wel kunnen vergaderen.
In de tussentijd hield het geschorste bestuur een informele bijeenkomst met de leden. Het bestuur wil dat de leden zich formeel kunnen uitspreken. Ze moeten kunnen beslissen of ze bij hun aanvankelijke oordeel blijven dat de kandidatenlijst niet mag wijzigen, of dat de drie geroyeerde leden alsnog van de lijst moeten worden gehaald. De statuten van de SP maken zo’n ledenvergadering mogelijk: als vijf procent van de afdeling erom vraagt, moet die er komen.
De commissie heeft nu een ledenvergadering gepland op 10 januari. Volgens het geschorste bestuur is dat te laat en dus wil men zelf een vergadering organiseren, zoals de SP-statuten dat mogelijk maken. De voorbereidingen zijn inmiddels begonnen. Deze werkwijze wordt niet door de minsten gesteund: oud-voorzitter Ineke Palm, lijsttrekker Arno van der Veen en fractievoorzitter Aart van Zevenbergen. Zij klagen openlijk dat ze geen contact met de commissie kunnen krijgen.
Afgelopen week werd ook lijsttrekker Van der Veen geroyeerd. Hij wil volgens de SP ‘ook vanuit een andere partij dan de SP in Rotterdam [deelnemen] aan de gemeenteraadsverkiezingen’. Het geschorste bestuur noemt dat in een mail aan een groep SP-leden ‘te gek voor woorden’. In opdracht van de Rotterdamse leden zijn voorbereidingen getroffen om mee te doen onder een andere naam. Niet omdat de afdeling niet als SP mee wil doen, maar omdat de landelijke partij dat heeft verboden.
In dezelfde mail verdedigt het geschorste bestuur Van der Veen, die altijd voor verzoening met de SP is geweest. Het geschorste bestuur roept de leden op ‘niet mee te gaan met deze aanval op de afdeling’ door de landelijke partij en de van hogerhand aangestelde commissie. Advies aan de kandidaten is niet mee te gaan in ‘de dreigementen’:
“Lever geen bijdrage aan een SP raadslijst die gevormd wordt met dreigtelefoontjes en opheffing van lidmaatschappen.”
Een dag later kregen de Rotterdamse SP-leden een mail van de partij dat er ‘een inbreuk op de beveiliging van de data en persoonsgegevens’ heeft plaatsgevonden: ‘U kunt benaderd worden per e-mail, telefonisch of eventueel post ontvangen door oud-leden die hun eigen partij willen oprichten’, schrijft de SP. De partij is enorm geschrokken, heeft stappen ondernomen en heeft melding gemaakt bij de Autoriteit Persoonsgegevens. Er wordt gekeken of juridische actie mogelijk is.
Uit het mailverkeer kan niet worden opgemaakt over welke ledengegevens het geschorste afdelingsbestuur beschikt. Dit bestuur vraagt de leden wel zich bij hen te registreren omdat de bestuursleden geen toegang meer hebben tot de ledenadministratie. Het bestuur zegt daarnaast het eigen partijnetwerk te hebben benaderd. Hoe het ook zit: je vraagt je af wie er profiteert van deze aaneenschakeling van conflicten. Zomaar een suggestie: de nieuwe Rotterdamse concurrent Bij1.
Lees ook van Chris Aalberts:
