BBB staat hoog in de peilingen en dus komt al snel de vraag op wat de partij precies wil bereiken. Deze vrijdagavond doet zich een mooie kans voor om daar een beeld van te krijgen. De SGP-jongeren hebben BBB-fractievoorzitter Caroline van der Plas uitgenodigd om te komen spreken in Apeldoorn. Deze plek is niet toevallig: geograaf Josse de Voogd twittert dat de invloedssferen van SGP en BBB elkaar hier raken. Dat blijkt wel: in de City Lounge zijn ruim vijftig jongeren aanwezig.
Voor Van der Plas is dit een moeilijk publiek: de SGP-jongeren zijn honkvast, dus ze zal hier geen nieuwe stemmers binnenhalen. Ze kan vooral kijken of haar verhaal bij een jong, conservatief publiek aanslaat en zo ja, hoe. Juist daarvoor is deze groep erg geschikt: deze jongeren hebben er geen probleem mee rechts te zijn. Een jongen vertelt dat hij ‘de linkerflank van de SGP-jongeren’ wordt genoemd omdat hij zich druk maakt over inkomensverschillen. Dat je daar überhaupt aan denkt, geldt hier al als links.
De avond heet ‘politiek van het boerenverstand’, zo staat in de aankondiging. Al snel is onduidelijk wie met deze titel op de proppen kwam: BBB of SGP? Een invulling ontbreekt in ieder geval. Caroline bedankt de organisatie voor ‘de uitzending’. Ze verbetert zichzelf direct: ze is te vaak op televisie, grapt ze. Daarna praat ze ruim drie kwartier over ditjes en datjes. Een journalist in de zaal noemt het een totaal onvoorbereid verhaal. Ze heeft gelijk: het is allemaal geklets uit de losse pols. De reacties uit de zaal zijn lauw.
Werkelijk alle oude koeien van de afgelopen maanden worden uit de sloot gehaald. Hoe BBB ontstond, dat er lang campagne is gevoerd, dat Caroline met een tractor naar Den Haag kwam, dat de media erg geïnteresseerd waren, dat ze met andere fractievoorzitters over de formatie sprak, dat Mark Rutte dacht dat BBB de kiesdrempel niet zou halen, dat ze in LuckyTV zat, dat ze kwaad werd op Hugo de Jonge toen hij over ‘triple B’ sprak en dat ze als eenling veel werk heeft in veel verschillende Kamercommissies.
Het gaat Caroline echt om de inhoud, meldt ze. Daarom werkt ze graag samen met andere partijen. Of het nou gaat om JA21, PvdA, SGP of Partij voor de Dieren: ze heeft al met uiteenlopende partijen moties ingediend, vragen gesteld en inbrengen gedeeld. Er zijn ontzettend veel ideetjes, voorstelletjes en kritiekpuntjes. Het kan allemaal niet verhullen dat er inhoudelijk nauwelijks een lijn in te ontdekken valt. Zou dat misschien komen omdat veel plattelandsbeleid helemaal niet in Den Haag wordt gemaakt maar eerder lokaal? Juist op dat niveau deed BBB niet aan de verkiezingen mee, merkt een aanwezige fijntjes op.
Ook na anderhalf uur blijft het onduidelijk wat die ‘politiek van het boerenverstand’ nou precies is. Zo komt er in de vragenronde geen helder antwoord op de simpele vraag hoe BBB het landbouwbeleid in Nederland wil veranderen. Caroline wil meer bewustzijn dat voedselzekerheid en landbouw onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, zegt ze. BBB lijkt op de Partij voor de Dieren, want daar heeft men het thema dierenwelzijn goed op de agenda gekregen, denkt Caroline. Zo wil BBB dat voor het platteland en de boeren gaan doen.
Maar wat wil Caroline dan precies? We horen haar zeggen dat de toekomst van boeren van heel veel zaken afhangt. Er volgt niet één specifiek idee, behalve een hoop twijfels over de stikstofcijfers van het RIVM. Caroline ontbeert een strak verhaal over wat er niet klopt, maar is er wel trots op dat ze van ‘de twijfelbrigade’ is, zoals haar tegenstanders haar inmiddels noemen. Het heeft opvallend veel weg van een doelredenering: om de boeren hun gang te kunnen laten gaan, moeten de bestaande cijfers weg worden gerelativeerd.
Caroline heeft het maar één keer echt moeilijk: een jongen heeft in het BBB-programma gelezen dat docenten geen ideologie mogen verspreiden. Hoe zit dat met religie? Caroline begint te misten over het onderscheid tussen religie en vegetarisme. Het eerste mag wel, het tweede niet. We zien hier het al langer bestaande probleem dat BBB niet accepteert dat in de open samenleving ook andere standpunten bestaan. Die wil BBB beknotten. Ook heeft de partij nog steeds geen idee waar de Kamer nou wel en niet over gaat.
Caroline is een vlotte prater én ze heeft een grote bek. Dat is een mooie basis voor een avond vol anekdotes maar laat onverlet dat BBB overkomt als een leeg marketingproduct. Een realiseerbare visie op Nederland, het platteland of de landbouw is in Caroline’s betoog niet aan te treffen. Verder dan algemene kritiek op de stikstofcrisis komt het niet en zelfs daarin is BBB niet uniek. Tel daar het ontbreken van doordachte uitgangspunten en het doen van politiek huiswerk bij op en je begrijpt waarom Caroline het liefst alleen anekdotes oplepelt.
Meer over deze bijeenkomst, met beeld, is te vinden via @chrisiserbij.
Lees ook van Chris Aalberts:
Ze komt echt, denk ik. pic.twitter.com/MQkIsmxpCR
— Chris is erbij (@ChrisIsErbij) April 22, 2022
