Daar was hij! Voor de volle honderd procent! Het managerstype dat in allerlei databestanden van recruiters is opgeslagen en pretendeert in elk soort bedrijf of organisatie orde op zaken te kunnen stellen. Het type dat een zesde zintuig heeft ontwikkeld voor de allernieuwste managementkreten waarmee je rendementsschuren van een sociaal, maatschappelijk of zingevend randje voorziet. Ik zag hem! In al zijn glorie! De figuur op mijn tv-scherm luisterde naar de naam ‘Dick Benschop’. Zijn toko van het huidige moment luisterde naar de naam ‘Schiphol’. En scrollend op mijn smartphone kwam ik er al snel achter dat zijn leven een lange reis door allerlei gremia was geweest, te beginnen bij de doodgraversclub die ‘PvdA’ heet en voorlopig eindigend aan de top van het bedrijfsleven, waar ‘Benschop’ als opperbaas eerst Shell diende en nu dus onze nationale luchthaven. (Deze volgorde, van sociaaldemocratie naar keihard geld verdienen, is geen onbekende route in onze elite.)
‘Benschop’ – omdat hij eerder een type is dan een mens zet ik zijn naam tussen aanhalingstekens – was naar Buitenhof gekomen om zogenaamde ‘damage control’ te plegen. In een eerder optreden bij Jinek had hij de publicitaire brandjes over ‘mensonterende rijen’ op zijn luchthaven nog onvoldoende uitgetrapt, het smeulde allemaal nog behoorlijk na (opflakkerende likjes van vuur), en nu zou hij volledig bewapend met geruststellende kreten als emmertjes water de Nederlandse huiskamer van zijn voortvarende inborst en de hands-on mentaliteit van ‘het Schiphol-team’ overtuigen. Waar hij jarenlang als een hoofdcowboy had gestuurd op groei van Schiphol, waaide de wind nu, onder druk van de omstandigheden, opeens honderdtachtig graden de andere kant op. Je hebt er ‘Benschopjes’ voor nodig om die draai niet al te stuntelig te maken. Mensen die doodgemoedereerd ineens een diametraal ander verhaal houden, maar de verbale flexibiliteit bezitten het te verkopen als zijnde consistent.
Zo leerde ik van ‘Benschop’ dat ‘het Schiphol-team’ door de dramatische scènes van de afgelopen weken was ‘aangezet’. Dat iedereen onder hem, inclusief hijzelf, ‘de plicht voelde’ om de ontstane chaos ‘aan te pakken’. En dat zijn reisjes en vakanties van de afgelopen periode helemaal niet getuigden van een rotte arbeidsmentaliteit, maar dat hij wel degelijk ‘vierentwintig zeven’ bezig was geweest met zijn toko, zij het op afstand, ‘via het internet dat tegenwoordig zo goed werkt’. Alles op Schiphol zou volgens de nieuwe ideologie ‘een aangename, voorspelbare ervaring’ worden, beloofde ‘Benschop’, ook als hij daarvoor vliegtuigmaatschappijen en reisbureaus nul op rekest zou moeten serveren. Het kwam krachtdadig over, maar, geloof me, dergelijke begrippen – met ‘voorspelbaar’ als recentste nieuwkomer – zijn last minute uit de kast getrokken om het eigen, vege lijf te redden.
Kijk het interview met ‘Benschop’ gerust terug, lieve mensen. Hij is, nogmaals, een vierentwintig-karaats voorbeeld van het volstrekt opportunistische maar beheersing uitstralende type dat in al onze bestuurskringen boven komt drijven.
Geniet ervan. Of huil.
Lees ook van Hans van Willigenburg:
