18 november (Reuters) – Een jaar na zijn verhuizing naar Bridge City, Texas, VS, dacht de 8-jarige Samuel Kulovitz dat zijn leven niet slechter kon worden. Hij had geen vrienden gemaakt in het drassige olieraffinaderijstadje en bracht de meeste tijd door in de stacaravan van zijn familie. Hij miste Florida en het spelen op het strand met andere kinderen.
Maar het leven werd slechter. Hij kwam in de puberteit. Kulovitz, die als vrouw werd geboren, was “geschokt toen ik een jonge vrouw werd”, zegt hij. “Ik bleef maar huilen en huilen, en ik wist niet waarom ik het niet leuk vond.”
Toen, op 11-jarige leeftijd, begon Kulovitz zich op sociale media te wagen. Daar kwam hij op Tumblr een cosplayer tegen die zei dat hij zich realiseerde dat hij een transgender was door de euforie die hij voelde toen hij verkleed was als de held van een online strip. Kulovitz was gefascineerd. “Ik bleef mezelf afvragen: ‘Waarom wil je op hem lijken?'” vertelt hij aan Reuters. In de online gemeenschap waar Kulovitz steeds meer tijd doorbracht, nam hij de voornaamwoorden ‘hij’ en ‘hem’ aan, en dat beviel hem wel.
Toen zijn moeder van zijn transgenderidentiteit hoorde, steunde ze hem en schreef hem in voor therapie. Op 12-jarige leeftijd kreeg hij de diagnose genderdysforie, het leed dat ontstaat als iemand zich identificeert als een ander geslacht dan waarmee hij is geboren.
Tweeënhalf jaar later begon Kulovitz met het hormoon testosteron. Hij was opgetogen toen zijn gezichts- en borsthaar groeide, zijn stem afnam en zijn menstruatie ophield.
Toch waren zijn borsten een voortdurende bron van verdriet, en zijn lichaam deed pijn door het dragen van een borstband om zijn borsten te pletten. “Ik dacht altijd: ‘Ik wou dat ik ze kwijt kon’,” zegt Kulovitz.
Op een dag tijdens zijn junior jaar van de middelbare school, was Kulovitz, toen 16, aan het scrollen op zijn telefoon toen het TikTok-account van een chirurg uit Miami die aanbood om ‘tieten te pletten’ bij jonge transgenders opdook. In video’s met hiphopmuziek die op de achtergrond speelt, geeft Dr. Sidhbh Gallagher gedetailleerde informatie over topchirurgie om borsten te verwijderen of te wijzigen en toont ze foto’s van haar tevreden genderdiverse patiënten, meestal jongeren, met hun shirts uit om de resultaten van het werk van de arts te laten zien. “Kom naar Miami om mij en de rest van het The Titty Committee te zien,” zegt ze in één van de video’s.
Zes maanden later, in juni 2021, was Kulovitz in Miami met zijn moeder, die toestemming gaf voor de operatie van haar zoon en daarvoor 10.000 dollar uit eigen zak betaalde. Hij had ook de steunbrieven die Gallagher eiste van zijn therapeut en dokter. Toen Kulovitz na de ingreep wakker werd, “voelde ik me euforisch”, zegt hij. “Ik voelde me eindelijk goed in mijn lichaam.”
Duizenden kinderen die, net als Kulovitz, als vrouw zijn geboren, hebben de afgelopen jaren genderzorg gezocht. En om onbegrijpelijke redenen is het aantal kinderen dat als vrouw is geboren en behandeling zoekt aanzienlijk groter dan het aantal kinderen dat als man is geboren.
Een groeiend aantal kinderen krijgen zorg in de ruim 100 genderklinieken in de Verenigde Staten voor medische ingrepen – puberteitsremmers, hormonen en, minder vaak, chirurgie. Ook al is er weinig wetenschappelijk bewijs voor de veiligheid en doeltreffendheid van deze behandelingen voor kinderen op lange termijn.
Dat heeft geleid tot verdeeldheid onder specialisten in de genderzorg: zij die aandringen op voorzichtigheid om ervoor te zorgen dat alleen adolescenten die na een grondige evaluatie geschikt worden geacht voor behandeling, deze ook krijgen, en zij die menen dat uitstel van behandeling het leed van een kind onnodig verlengt en het risico op zelfbeschadiging vergroot.
Het buitenproportionele aantal jongeren dat behandeling zoekt voor de overgang van vrouw naar man heeft tot parallelle bezorgdheid geleid. Professionals in de genderzorg zijn het erover eens dat de behandeling van alle transgenderkinderen ondersteunend en bevestigend moet zijn.
Sommigen vragen zich af of lotgenotengroepen en online media sommige van deze patiënten kunnen beïnvloeden om een medische transitie na te streven, met mogelijk onomkeerbare bijwerkingen, op een moment in hun leven dat hun identiteit vaak nog volop in beweging is.
Corey Basch, een professor in de volksgezondheid aan de William Paterson University in New Jersey die onderzoek doet naar gezondheidscommunicatie en het gebruik van sociale media door tieners, zegt dat ze vreest dat sommige adolescenten vatbaar zijn voor het maken van foute zelfdiagnoses zonder voldoende input van medische professionals.
“Tieners zijn zo ongelooflijk kwetsbaar voor een overdaad aan informatie en worden in één richting geduwd,” zegt Basch. “Ze kunnen de analytische vaardigheden missen om zich af te vragen wie dit advies geeft en of hun advies geldig is.”
Volgens de World Professional Association for Transgender Health (WPATH), een 4000 leden tellende organisatie van medische, juridische, academische en andere professionals, beginnen adolescenten die als vrouw worden geboren 2,5 tot 7,1 keer vaker aan transgenderzorg dan degenen die als man worden geboren. Verschillende klinieken in de Verenigde Staten vertellen Reuters dat de verhouding onder hun patiënten bijna 2 op 1 is, en soortgelijke verschijnselen zijn gedocumenteerd in Europa, Canada en Australië.
Niet al deze patiënten krijgen een medische behandeling. Hun genderbevestigende zorg kan bestaan uit het aannemen van een naam en voornaamwoorden die overeenkomen met hun genderidentiteit. Het kan counseling en therapie omvatten. Maar een toenemend aantal kiest voor hormonen en topchirurgie.
In oktober publiceerden onderzoekers van de Vanderbilt University School of Medicine een artikel dat een toename van 389% liet zien van genderbevestigende borstoperaties die nationaal werden uitgevoerd van 2016 tot 2019 bij patiënten onder de 18 jaar. Het totaal van 1130 procedures tijdens de periode, bijna allemaal voor borstmasculinisatie, vertegenwoordigt een gewogen schatting op basis van records van meer dan 2000 Amerikaanse medische faciliteiten.
Evenzo werden in de afgelopen drie jaar minstens 776 borstmaskeringoperaties uitgevoerd bij patiënten van 13 tot 17 jaar met de diagnose genderdysforie, volgens Amerikaanse verzekeringsclaims die voor Reuters werden geanalyseerd door het gezondheidstechnologiebedrijf Komodo Health Inc. Dit is waarschijnlijk een onderschatting omdat de procedures die uit eigen zak worden betaald niet zijn meegerekend.
Het overwicht van patiënten die als vrouw zijn geboren, is een ommekeer ten opzichte van het verleden. Jarenlang, toen heel weinig minderjarigen genderzorg zochten, vormden degenen die als man zijn geborne de meerderheid. Maar ongeveer 15 jaar geleden begon dat te veranderen toen de zorg toegankelijker werd en het totale aantal patiënten begon te stijgen, volgens studies en interviews met specialisten in genderzorg.
In de genderkliniek van het Amsterdams Universitair Medisch Centrum bijvoorbeeld, een pionier op het gebied van genderzorg voor adolescenten, zijn de verhoudingen omgedraaid. Van 1989 tot 2005 was 59% van de adolescente patiënten als man geboren, meldde de Nederlandse kliniek in een studie uit 2015, gepubliceerd in het Journal of Sexual Medicine. Sinds 2016 bestaat ongeveer 75% van de patiënten van de kliniek uit jongeren die als vrouw zijn geboren.
Voorstanders van transgenderrechten en clinici die adolescenten behandelen, zien niets vreemds in de trend. Hoewel transgenderkinderen geconfronteerd worden met aanzienlijke vooroordelen en bedreigingen met geweld, zeggen ze, heeft de toenemende sociale acceptatie van de transgenderidentiteit meer kinderen aangemoedigd om zich te laten behandelen.
Tegelijkertijd, zo luidt de redenering, accepteert de samenleving over het algemeen minder wat zij als een verwijfde jongen beschouwt dan als een mannelijk meisje, en het grotere stigma waarmee degenen die als man zijn geboren worden geconfronteerd, kan ertoe leiden dat zij minder geneigd zijn zich te laten behandelen, waardoor hun aandeel in de patiëntenpopulatie afneemt.
Deze kinderen identificeren zich niet noodzakelijk als transgender, maar meer in het algemeen als ‘genderdivers’. Een groeiende lijst van termen weerspiegelt deze diversiteit van genderidentiteiten: agender, non-binaire, gender fluid, polygender, demiboy en demigirl.
“Er is een explosie geweest in het genderexpansieve model”, zegt Dr. Michelle Forcier, een professor in de kindergeneeskunde aan de Alpert Medical School van Brown University, die zich heeft gespecialiseerd in de zorg voor transgender- en genderdiverse patiënten.
“Mensen kunnen zich vrijer en veiliger voelen om een meer diverse identiteit te uiten en aan te nemen omdat het sociale gesprek op gang is gebracht.” Voor deze patiënten, zegt ze, “is het moreel en ethisch verantwoord om hen een lijst met opties te geven die hen kunnen helpen hun genderdoelen te bereiken”.
Maar andere zorgverleners en sommige ouders zijn sceptisch. In interviews met Reuters tonen zij zich bezorgd dat sommige adolescenten die bij de geboorte als vrouw zijn toegewezen, naast vragen over hun genderidentiteit ook te maken kunnen hebben met aanzienlijke psychische problemen, of dat zij een overgang zoeken als toevluchtsoord in een cultuur van geïnternaliseerde vrouwenhaat, lichaamshaat en vroege seksualisering van meisjes.
“Meisjes hebben het moeilijker met de fysieke en emotionele veranderingen die gepaard gaan met het begin van de puberteit”, zegt Dr. Erica Anderson, klinisch psycholoog, transgendervrouw en voormalig bestuurslid van WPATH. “En ik denk dat er een kern van waarheid is dat mannen het in veel delen van de samenleving beter hebben dan vrouwen.”
Voor alle kinderen, zeggen deskundigen, is de adolescentie een zoektocht naar identiteit, wanneer ze verschillende persoonlijkheden, uiterlijkheden en interesses uitproberen en verder gaan dan de familie om bevestiging te zoeken bij leeftijdsgenoten. Anderson, die in haar privépraktijk in Berkeley, Californië, transgender- en gendervragende jongeren behandelt, zegt dat ze zich zorgen maakt dat medische transitie de standaardkeuze is geworden voor te veel meisjes die zich ongemakkelijk voelen bij hun lichaam, moeite hebben om zich sociaal aan te passen of kampen met psychische problemen.
“Kinderen proberen dingen uit en niet alles blijft hangen. Ze experimenteren,” zegt ze. “Ik geloof niet dat we verplicht zijn om alles wat een jongere tegen ons zegt zomaar te accepteren.”
Anderson en andere artsen zeggen dat het gevaar bestaat dat adolescenten een medische behandeling krijgen, geen verlichting van hun leed ervaren en uiteindelijk misschien spijt krijgen van de onomkeerbare resultaten van hormoontherapie en topoperaties.
Behandelingsrichtlijnen uitgegeven door WPATH en andere medische groepen steunen sterk op onderzoek uit Nederland dat kinderen bestudeerde die al op jonge leeftijd aanhoudende genderdysforie vertoonden en die geen ernstige psychiatrische problemen hadden voordat ze puberteitsblokkers, hormonen of chirurgie kregen.
De rol van invloed van leeftijdsgenoten en sociale media doemt groot op in discussies over de genderdysforie bij transgenderjongeren.
De afgelopen jaren hebben jonge transgenders enthousiast de sociale media omarmd om hun verhalen te vertellen. Op platforms als TikTok en Instagram delen jongeren die een geslachtsbehandeling ondergaan regelmatig met volgers – soms tienduizenden – details over het innemen van medicijnen en het ondergaan van operaties. Hun aanwezigheid wordt versterkt door artsen die sociale media gebruiken om rechtstreeks met potentiële patiënten te communiceren.
Veel patiënten, zoals Kulovitz, en artsen die hen behandelen zeggen dat sociale media een bron van nuttig advies en informatie kunnen zijn voor minderjarigen die hun genderidentiteit in twijfel trekken en hun isolement kunnen verminderen door hen in contact te brengen met anderen met soortgelijke ervaringen.
Maar sommige vooraanstaande artsen zeggen ook dat sociale media, naast deze voordelen, ertoe kunnen leiden dat sommige jongeren geestelijke gezondheidsproblemen of onzekerheid over hun identiteit verwarren met genderdysforie.
In haar nieuwe zorgstandaarden, die in september zijn gepubliceerd, erkent WPATH voor het eerst dat “sociale invloed” de genderidentiteit van een jongere kan beïnvloeden. De organisatie beveelt aan dat jongeren een grondige evaluatie ondergaan, zodat clinici “onderscheid kunnen maken tussen iemands genderidentiteit die gemarkeerd en duurzaam is en een identiteit die mogelijk sociaal beïnvloed is”, aldus dr. Eli Coleman, directeur van het Institute for Sexual and Gender Health van de University of Minnesota Medical School, die toezicht hield op de actualisering van de richtlijnen van WPATH.
Sommige patiënten zien anderen enorme verbeteringen in hun levenskwaliteit na de overgang, en denken dan: “Ik heb dezelfde problemen, en de overgang naar een ander geslacht zal me helpen me beter te voelen”, aldus Dr. Laura Edwards-Leeper, een klinisch psycholoog in Oregon die gespecialiseerd is in de behandeling van transgender kinderen. Zij was co-auteur van WPATH’s nieuwe zorgstandaarden voor adolescenten.
Ouders van 40 genderdiverse kinderen vertellen Reuters dat ze bezorgd waren dat hun kinderen pas na hun puberteit uit de kast kwamen, vaak tegelijk met hun vrienden en nadat hun gebruik van sociale media was toegenomen. Voor velen werd hun bezorgdheid nog groter toen artsen snel de transgenderidentiteit van hun kinderen bevestigden en medische interventie aanraadden zonder volledig na te gaan of er andere mogelijke onderliggende oorzaken van verdriet aanwezig waren.
Kelly, een 43-jarige ouder die vroeg om haar volledige naam niet te gebruiken om de privacy van haar gezin te beschermen, vertelt aan Reuters dat haar kind veel bezig was met sterk geseksualiseerde anime en transgender online forums toen de 12-jarige schijnbaar van de ene op de andere dag begon te experimenteren met het zijn van een transgender jongen.
De therapeut van het kind moedigde medische interventie aan, zei Kelly, maar hoewel Kelly de sociale transitie buitenshuis steunde, maakte ze duidelijk dat haar kind zou moeten wachten tot ze 18 was voor hormonen en een topoperatie.
Na enkele jaren als jongen te hebben geleefd en ‘hij’ en ‘hem’ als voornaamwoorden te hebben gebruikt, gebruikt Kelly’s kind, nu 18, weer haar vrouwelijke naam, kleedt zich in vrouwelijke kleding en gebruikt ‘zij’ en ‘haar’ als voornaamwoorden. “We zouden onze dochter hebben verloren als we hadden gevolgd wat de therapeut ons vertelde te doen,” zegt de moeder.
Geen definitief onderzoek heeft een verband aangetoond tussen het gebruik van sociale media en genderidentiteit bij jongeren. Toch zeggen genderdeskundigen dat de mogelijke invloed van sociale media en peer groups de noodzaak onderstreept van uitgebreide beoordelingen voordat patiënten worden doorverwezen voor medische behandeling.
Het probleem is, zeggen ze, dat sommige klinieken, die geconfronteerd worden met een stroom van patiënten, niet het personeel en het geduld hebben dat nodig is voor dergelijke evaluaties om te bepalen of een patiënt aanhoudende genderdysforie heeft en of medische behandeling in hun belang is.
“Deze evaluaties zijn belangrijker dan ooit”, aldus Edwards-Leeper, “omdat veel van deze jongeren voor het eerst online of via vrienden te weten komen dat ze genderdysforie hebben”.
In Finland, dat al vroeg begon met genderzorg voor minderjarigen, merkte dr. Riittakerttu Kaltiala, hoofdpsychiater van de afdeling Adolescentenpsychiatrie van het universiteitsziekenhuis van Tampere, een paar jaar geleden dat het profiel van patiënten die een medische transitie wilden ondergaan veranderde.
Velen vertoonden geen tekenen van genderdysforie tot de puberteit, werden als vrouw geboren – tot 90% van de patiënten in 2017 – en behoorden vaak tot vergelijkbare sociale kringen op school en online. In sommige gevallen, zegt ze, beschreven patiënten persoonlijke ervaringen met precies dezelfde details.
Dat deze tieners elkaar mogelijk imiteerden stoorde Kaltiala niet. “Dat is volkomen normaal in de adolescentie”, zegt ze tegen Reuters. Wat haar wel stoorde was dat veel van de tieners snel hadden geconcludeerd dat ze transgender waren en hun identiteit als vaststaand beschouwden, in een poging het proces van identiteitsvorming, dat gewoonlijk jaren duurt, te verkorten.
Ze kwam ook een handvol jonge patiënten tegen die spijt hadden van hun medische transitie. “Ze zeiden: ‘Ik was er zo zeker van dat je me niet op andere gedachten kon brengen. Ik was er zo zeker van dat dit de weg was, maar toch denk ik dat het een vergissing was”, aldus Kaltiala. “Ik neem dat echt serieus. Het is een verschrikkelijke situatie voor iedereen.”
Haar zorgen brachten een team van geestelijk verzorgers die de twee Finse klinieken voor adolescenten beheren ertoe de nationale gezondheidsraad te vragen het bewijsmateriaal ter ondersteuning van de genderzorg voor jongeren te evalueren. In hun verzoek vertelden ze de raad dat clinici onder toenemende druk stonden om steeds complexere medische beslissingen te nemen over de behandeling van transgenderjongeren zonder voldoende wetenschappelijke of deskundige begeleiding.
In 2020 concludeerde de raad dat “in het licht van het beschikbare bewijs, geslachtsverandering van minderjarigen nog steeds een experimentele praktijk is.” Nu is psychosociale ondersteuning de eerstelijnsbehandeling voor de meeste adolescenten met genderdysforie.
Medische ingrepen zijn in Finland van geval tot geval mogelijk als, na psychotherapie, de geslachtsgerelateerde angst van de patiënt aanhoudt, de persoonlijkheidsontwikkeling stabiel lijkt en geen ernstige psychische stoornissen de behandeling zouden bemoeilijken.
Voorstanders van transgenders en sommige artsen verwerpen het idee dat sociale media en de invloed van leeftijdsgenoten een rol kunnen spelen bij de overheersende overgang van vrouw naar man bij adolescenten. Ze zeggen dat dit een gevaarlijke transfobische mythe voedt, en dat tegenstanders van genderzorg dit valse verhaal gebruiken om de toegang van kinderen tot behandeling te beperken.
Dan Karasic is emeritus hoogleraar psychiatrie aan de Universiteit van Californië San Francisco en hoofdauteur van het hoofdstuk over geestelijke gezondheidszorg in de nieuwe zorgstandaarden van WPATH.
Hij zegt dat tegenstanders van genderzorg voor kinderen jonge patiënten die een medische behandeling ondergaan voor aanhoudende, langdurige genderdysforie ten onrechte verwarren met “iemand die een tekstchat heeft met iemand en in verwarring achterblijft over wie hij is”.
Prisha Mosley is één van de mensen die Reuters hebben verteld dat ze achteraf denken dat de medische professionals die hen hielpen bij de overgang hen grondiger hadden moeten evalueren en medische behandelingen hadden moeten afraden waar ze nu spijt van hebben.
Vanaf haar vroege tienerjaren worstelde Mosley, die als vrouw werd geboren, met anorexia, angst en depressie. Ze deed een zelfmoordpoging door zichzelf te verdrinken en een aanranding maakte haar trauma nog groter.
Geïsoleerd en ellendig zocht ze online vrienden, waar ze op Tumblr een groep mensen ontmoette die haar vertelden dat ze transgender was als ze haar lichaam haatte, zich suïcidaal voelde en niet bij haar geslacht paste. “Ik wilde de behandeling doen die dat zou herstellen,” vertelt Mosley, nu 24, aan Reuters.
Mosley ging sociaal over, nam een mannelijke naam en voornaamwoorden aan en kwam met een PowerPoint-presentatie voor haar moeder uit de kast.
Maar dat, evenals therapie en de hulp van een specialist in eetstoornissen voor kinderen, verlichtte haar leed niet. In januari 2015 werd ze in het ziekenhuis opgenomen nadat ze zich met een mes in haar pols had gesneden, zo blijkt uit haar medische gegevens van Cone Health in Greensboro, North Carolina.
Later dat jaar, zegt Mosley, stelde een therapeut na een enkel bezoek de diagnose genderdysforie. In juli begon Mosley een behandeling met testosteron onder leiding van haar arts bij Cone. Het hormoon gaf haar onmiddellijk meer energie en haar eetlust verbeterde. Maar haar depressie en zelfmoordgedachten bleven bestaan.
Cone Health-woordvoerder Doug Allred wil geen commentaar geven op Mosley’s specifieke geval. Hij zegt dat de genderbevestigende zorg van het gezondheidssysteem gebaseerd is op vastgestelde richtlijnen en wordt verleend aan patiënten die een psychologische beoordeling ondergaan en toestemming van de ouders hebben. “Het perspectief van een individu over hun genderbevestigende zorg kan soms veranderen,” zegt hij.
De moeder van Mosley, Christine Bourgeois-Mosley, zegt dat ze jarenlang heeft geworsteld om de identiteit van Mosley te accepteren, maar dat ze instemde met de geslachtsbehandeling vanwege de aanhoudende zelfmoordgedachten van haar kind.
Mosley’s therapeut, Shana Gordon, en haar arts bij Cone, Dr Martha Perry, verzekerden de familie dat het de juiste beslissing was, zeggen zowel Mosley als haar moeder. Gordon en Perry weigerden commentaar te geven op Mosley’s zorg.
Toen Mosley 18 werd, werd ze geopereerd om haar borsten te verwijderen. Haar moeder had bezwaar tegen de operatie, maar begeleidde Mosley toch. “Wat moest ik doen, haar alleen laten gaan?” zegt Bourgeois-Mosley.
Mosley zegt dat de fysieke overgang haar depressie niet verminderde; ze bleef zichzelf snijden. Haar geestelijke gezondheid begon pas te verbeteren na enkele jaren gedragstherapie. Op haar 22e stopte ze met testosteron en besloot dat ze spijt had van haar overgang.
“Ik besloot dat ik geen vrouw wilde zijn voordat ik ooit had ervaren dat ik een vrouw was,” zegt Mosley, die nu psychologie studeert aan een gemeenschapsschool in Michigan. “Nu heb ik het gevoel dat ik het nooit helemaal zal weten.”
Mosley lijdt aan pijnlijke vaginale atrofie, gekenmerkt door droogheid en ontsteking van de vaginale wanden, een veel voorkomende bijwerking van testosteron die ze naar eigen zeggen niet helemaal begreep toen haar arts haar ervoor waarschuwde.
Ze ondergaat laserbehandelingen om de door testosteron veroorzaakte gezichts- en lichaamsbeharing te verwijderen, en ze hoopt toestemming te krijgen voor een borstreconstructie.
Mosley zegt dat ze wilde dat haar artsen zich meer op haar geestelijke gezondheid hadden gericht in plaats van haar verlangen om haar lichaam te veranderen te steunen. “Ik nam gewoon het middel dat me werd aangereikt,” zei ze, “en ik ruïneerde mijn leven.”
De belangrijkste onderdelen van de medische behandeling voor transgenderjongeren zijn puberteitsremmers, hormonen en chirurgie. Artsen zeggen dat veel jongeren die willen veranderen pas na het begin van de puberteit verschijnen, waardoor puberteitsremmers onpraktisch zijn.
De behandeling van degenen die als vrouw zijn geboren, kan beginnen met testosteron. Na verloop van tijd kan het hormoon leiden tot kaalheid met een mannelijk patroon, hoge bloeddruk, een vergrote clitoris en de vaginale atrofie waar Mosley last van heeft. De langetermijneffecten op de vruchtbaarheid zijn onduidelijk.
Sommige van deze jonge patiënten kiezen voor een operatie. Als ze dat doen, is het bijna altijd een bovenoperatie. Een veel voorkomende operatie aan de onderkant – phalloplastiek om een penis te maken – is duur en heeft een hoog percentage complicaties. Veel ziekenhuizen voeren geen genitale operaties uit bij patiënten onder de 18 jaar.
Een operatie aan de bovenkant is in vergelijking minder ingewikkeld en minder riskant. Chirurgen waarschuwen patiënten voor littekens, verlies van mogelijkheid tot borstvoeding en mogelijk verlies van gevoel in de tepels, samen met gewone postoperatieve risico’s zoals trage wondgenezing.
De prijzen variëren meestal van 5000 dollar tot 30.000 dollar of meer. Sommige verzekeraars vergoeden de ingreep voor genderdysforiepatiënten vanaf 13 jaar.
Topchirurgie is een bijzonder doelwit voor tegenstanders van genderzorg, die er bezwaar tegen hebben dat minderjarigen op zo’n jonge leeftijd levensveranderende procedures ondergaan. Sommige kinderziekenhuizen en artsen die topchirurgie aanbieden, hebben gemeld dat ze online werden lastiggevallen en bedreigd omdat ze adolescenten behandelden.
Nadat hij in augustus een “overweldigend aantal gewelddadige bedreigingen” had ontvangen, kondigde dokter Scott Mosser van het Gender Confirmation Center in San Francisco aan dat hij geen nieuwe adolescente patiënten meer accepteert voor een geslachtsoperatie.
In een verklaring op zijn website zei Mosser: “We zijn diep verontrust door de mate waarin verkeerde informatie, vooroordelen en fanatisme de toegang van trans, niet-binaire en gender expansieve mensen tot levensreddende zorg bedreigen.”
Binnen de genderzorggemeenschap wordt topchirurgie beschouwd als een veilige en effectieve manier om een belangrijke bron van angst bij transgenderjongens te verlichten. De nieuwe richtlijnen van WPATH zeggen dat borstdysforie in verband wordt gebracht met hogere niveaus van angst en depressie bij patiënten die bij de geboorte als vrouw zijn toegewezen, en dat testosteron weinig doet om dit leed te verzachten.
Zonder een aanbevolen minimumleeftijd aan te geven, zegt de organisatie dat topchirurgie “kan worden overwogen bij minderjarigen wanneer dit klinisch en qua ontwikkeling passend is”.
Floor Hurlbert was een middelbare scholier in Connecticut toen ze rond het begin van de puberteit last kreeg van ernstige borstdysforie. Geplaagd door haar uiterlijk, vermeed Hurlbert het douchen en haalde ze een passpiegel uit haar kamer. Het dragen van een borstband was ongemakkelijk en verzachtte haar verdriet niet. “Ik wist dat mensen naar me keken en me zagen op een manier die ik niet leuk vond,” zegt Hurlbert.
Hurlbert was niet geïnteresseerd in het nemen van testosteron. Ze wilde alleen een topoperatie, en die kreeg ze kort nadat ze 18 was geworden. “Het was alsof een enorme bron van mijn geestelijke gezondheidsproblemen er niet meer was,” zegt Hurlbert, nu een 19-jarige student aan de universiteit. “Ik kon me gelukkig voelen over mezelf en hoe ik eruit zag.”
Onderzoek naar langetermijnresultaten voor patiënten die als minderjarige een topoperatie ondergaan is beperkt. In haar richtlijnen haalt WPATH twee kleine studies aan die in de afgelopen jaren zijn gepubliceerd en die volgens haar “goede chirurgische resultaten, tevredenheid met de resultaten en minimale spijt tijdens de controleperiode van de studie” lieten zien. Beide studies volgden de patiënten gemiddeld 1,5 jaar na de operatie.
In het debat over de vraag of sociale media adolescenten beïnvloeden om topoperaties te ondergaan, gebruiken sommige chirurgen online platforms om in te spelen op de stijgende vraag naar deze procedures.
Top Surgery Specialists of New York City and Los Angeles heeft Instagram accounts met foto’s van jongeren die trots hun littekens tonen na een topoperatie.
Dr. Tony Mangubat, een plastisch chirurg uit Seattle die meer dan 200.000 volgers heeft op TikTok (@TikDocTony), tagt zijn posts vaak met de hashtag #teetusdeletus. In zijn video’s beantwoordt hij vragen als “Wat is de perfecte leeftijd om een topoperatie te ondergaan?” (“Mijn jongste patiënt was 15,” antwoordt Mangubat) en “Hé Doc, hoe oud moet ik zijn om met T te beginnen,” afkorting van testosteron. (“Je begint met T, echt, wanneer je er klaar voor bent,” antwoordt Mangubat, en adviseert patiënten om met hun arts te praten).
Top Surgery Specialists en Mangubat reageerden niet op verzoeken om commentaar.
Gallagher, de arts die de topoperatie van Kulovitz uitvoerde, post selfies met ontbloot bovenlijf van haar patiënten – die zichzelf vaak ‘Gallagher guys‘ noemen – dartelend op zonovergoten stranden. Ze post ook foto’s van ouders die in de lobby van haar kantoor in Miami naast hun kinderen staan, die opengeknoopte ‘nip-reveal shirts‘ dragen die hun rode incisielittekens tonen. “Ondersteunende moeders zijn de beste!” schrijft Gallagher in fotobijschriften.
Gallagher beschrijft aan haar 273.000 TikTok-volgers de opties die ze biedt voor ‘designer‘ borsten. Topchirurgie kan ‘masculoplastie’ van de romp omvatten om vrouwelijke rondingen glad te strijken. Voor de niet-binaire kan Gallagher de tepels helemaal verwijderen: “Geen tepels, geen probleem”, zoals de tekst op een post zegt.
En voor de genderfluïde biedt ze ‘non-flat‘ chirurgie, het laten zitten van genoeg borstweefsel, zodat op sommige dagen patiënten een ‘perky borst’ met decolleté kunnen dragen en op andere dagen kunnen ze hun borsten inbinden.
TikTok reageerde niet op verzoeken om commentaar. Een woordvoerder van Instagram, via Meta Platforms Inc, zegt dat artsen die posten over medische procedures waarbij minderjarigen betrokken zijn, niet noodzakelijkerwijs de regels van het platform schenden, maar dat het betalen voor advertenties gericht op minderjarigen verboden is.
Een half dozijn van Gallagher’s patiënten die minderjarig waren toen ze een topoperatie kregen, waaronder Kulovitz, vertellen Reuters dat ze zeer tevreden waren met de resultaten. Ze zeggen ook dat ze het op prijs stelden dat Gallagher publiekelijk opkomt voor hun recht op een lichaam dat overeenkomt met hun genderidentiteit.
Gallagher’s marketingtactieken hebben de aandacht getrokken van organisaties die kritisch staan tegenover genderbevestigende zorg voor minderjarigen. In februari dienden vijf van deze groepen, bestaande uit ouders, medische professionals en mensen die een transitie hebben ondergaan, een klacht in bij de Federal Trade Commission (FTC), waarin zij het agentschap vroegen Gallagher te onderzoeken vanwege de manier waarop zij via sociale media met jongeren communiceert.
De klacht stelt dat Gallagher en haar medische praktijk “betrokken zijn bij oneerlijke, valse en misleidende praktijken in de agressieve reclame en marketing aan minderjarigen van hun plastische chirurgie diensten, namelijk mastectomieën van gezonde vrouwelijke borsten, als bewezen veilig, effectief en medisch noodzakelijk”.
Eén van de leden van de groepen zegt dat ze gealarmeerd was toen haar kind, dat Gallagher volgde op sociale media, haar vertelde over het feit dat ze door de arts geopereerd wilde worden.
Twee advocaten dienden eerder dit jaar een soortgelijke klacht in bij het kantoor van de procureur-generaal van Florida, waarin zij beweren dat Gallagher op ongepaste wijze chirurgie aan tieners verkoopt op TikTok en Instagram, met name aan “kinderen met psychische stoornissen.”
In een verklaring aan Reuters zegt Gallagher, negen maanden nadat de FTC-klacht werd ingediend: “Er is, voor zover wij weten, geen onderzoek door de FTC” en dat het “overduidelijke doel van deze tegengestelde groepen is om genderbevestigende zorg en degenen die deze bieden te onderdrukken, het zwijgen op te leggen en aan te vallen.”
Ze voegt eraan toe dat de missie van haar sociale media is om “transgender stemmen te versterken, transgender levens te vieren en, nog belangrijker, onderwijs te bieden dat onze patiënten in staat stelt het complexe proces van chirurgische transitie te navigeren.”
De FTC en het kantoor van de procureur-generaal van Florida reageerden niet op verzoeken om commentaar.
Meer in het algemeen is Florida één van de conservatief geleide staten die zich verzetten tegen genderbevestigende zorg voor minderjarigen en de toegang tot de behandeling willen beperken. Begin november keurden twee medische commissies in Florida ontwerpregels goed om puberteitsblokkers, hormonen en geslachtsbevestigende operaties voor minderjarigen te verbieden.
Patiënten die al in behandeling zijn en kinderen die deelnemen aan klinische proeven kunnen zorg blijven ontvangen. De regels zullen in de komende weken van kracht worden.
Het is niet ongebruikelijk dat plastische chirurgen informatie delen met toekomstige patiënten via sociale media. Maar sommige specialisten op het gebied van genderzorg zeggen dat het gebruik van grafische patiëntenfoto’s en luchtige video’s gericht op minderjarigen online mogelijke complicaties en levensveranderende gevolgen verdoezelt.
“Het lijkt wel alsof ze mensen proberen te werven op basis van echt flitsende video’s die de risico’s minimaliseren”, zegt dr. Marci Bowers, een transgender vrouw die genderchirurg is en voorzitter van WPATH. “Voor degenen die echt bezorgd zijn dat mensen worden meegesleurd door deze ‘sociale besmetting’, helpen dit soort video’s niet,” zegt ze.
“Ik wou dat we ze konden controleren, maar ik ken gewoon geen goede manier om dat te doen, anders dan een beroep te doen op goede smaak.”
Bowers zei dat ze geen reclame maakt op sociale media en dat de ethische commissie van WPATH onderzoekt hoe ongepaste marketingpraktijken kunnen worden ontmoedigd.
Toen de toen 7-jarige Samuel Kulovitz met zijn moeder en stiefvader van West Palm Beach, Florida, naar Bridge City verhuisde, kwam hij terecht in een “triest en deprimerend” stadje aan de Golfkust, zonder trottoirs en weinig plaatsen om te zwemmen.
Het slimme kind, dat problemen heeft met zintuiglijke en auditieve verwerking, werd al snel buitengesloten en was vaak het doelwit van plagerijen en pesterijen. Buiten school bracht hij zijn tijd door in de stacaravan van het gezin, waar hij las, videospelletjes speelde en rondhing met zijn moeder.
De paniek van de puberteit, een trainingsbeha en de menstruatie verergerde zijn isolement alleen maar – totdat hij de sociale media begon te verkennen. Daar, zegt hij, besefte hij eindelijk de belangrijkste bron van zijn ongeluk: hij was transgender.
Geïnspireerd door de cosplayer die hij op Tumblr vond, liep hij op een dag naar Walgreens, kocht een cadeaubon en bestelde online een borstband. “De eerste keer dat ik hem aantrok, was het een prachtig gevoel,” zegt hij. “Het was het meest euforische dat ik ooit in mijn leven heb gevoeld.”
Hij hield zijn nieuwe genderidentiteit verborgen voor zijn ouders, bang voor hun reactie. Op een dag, toen hij met zijn moeder in haar auto reed, viel hij flauw. Tisha Kulovitz bracht hem met spoed naar een plaatselijk ziekenhuis, waar artsen haar vertelden dat haar 12-jarige ondervoed was door een eetstoornis en zijn borsten had ingebonden.
“In eerste instantie was ik compleet overrompeld,” zegt Tisha. “Ik denk dat we aanvankelijk zelfs het internet de schuld gaven.”
Maar nadat ze zelf online onderzoek was gaan doen naar transgender kinderen, concludeerde ze dat het belangrijk was om haar kind te steunen. Ze schreef hem in voor gendertherapie, vond een psychiater voor hem om zijn eetstoornis, depressie en problemen met zintuiglijke en auditieve verwerking te behandelen en nam hem mee naar een transgender-steungroep buiten de stad, waarvoor hij één keer per maand 30 kilometer heen en weer reed.
In de zomer bezocht hij een genderinclusief kamp waar iedereen werd aangemoedigd om te experimenteren met welke identiteit dan ook. “Mijn moeder was mijn held tijdens dit alles,” zegt Kulovitz. “Zonder haar zou ik niet meer leven.”
Na een diagnose van genderdysforie en meer dan twee jaar therapie kreeg Kulovitz op 14-jarige leeftijd testosteron. De masculiniserende effecten gaven hem een grote zelfvertrouwenboost.
Kulovitz was nog steeds de enige transgenderstudent die hij kende toen hij zich als eerstejaars op de middelbare school moedig genoeg voelde om de eerste LGBTQ-club van de school op te richten. In het begin kwam er niemand.
Maar na verloop van tijd was de club uitgegroeid tot 30 studenten, van wie de helft zich identificeerde als transgender, non-binaire of genderfluïde. “Ik had zoiets van, ‘Wow zo geweldig dat jullie hier zijn, ik ben blij dat jullie je op je gemak voelen,'” zegt hij.
Als junior op de middelbare school ontdekte hij Dr Gallagher op sociale media. Twee maanden later, voor Valentijnsdag, gaf zijn moeder hem een virtueel consult met de dokter, gepland tijdens zijn lunchpauze op school. Gallagher “was super cool en bevestigend,” zegt Kulovitz. “Ze liet al mijn zorgen varen.”
Zijn ouders gingen akkoord. Om de procedure te betalen, maakte zijn moeder overuren op haar werk en gaf ze wat geld uit haar vintage kledingwinkel op Etsy. Kulovitz zegt dat hij “supertrots” is op hoe de operatie hem heeft doen voelen. “Als ik het niet had gekregen, denk ik niet dat mijn geestelijke gezondheid zou zijn waar ze nu is,” zegt hij.
Tegenwoordig identificeert Kulovitz zich als transgender en homo. In augustus begon hij met een studiebeurs in een klein stadje in Texas, ongeveer vier uur rijden van Bridge City. De universiteit biedt geen LGBTQ-woningen aan, dus deelt Kulovitz, die zijn geslachtskenmerk op zijn geboorteakte veranderde in mannelijk, een studentenkamer met een mannelijke cisgender-voetballer.
Hij is blij dat hij in een gemeenschap woont waar meer LGBTQ-mensen wonen, en is snel bevriend geraakt met een cisgender jonge vrouw met wie hij vintage kleding gaat kopen. Voorlopig heeft hij geen interesse in afspraakjes of een romantische relatie – en geen interesse in een billenoperatie. “Het is een intensieve procedure, en op dit moment denk ik niet dat het iets voor mij is,” zegt hij.
Hij is ook met sociale media gestopt, nadat hij besloot dat hij te veel tijd besteedde aan het scrollen op zijn telefoon. “Ik haatte hoe ik me daarbij voelde,” zegt hij. “Het was als stoppen met een drug.”
Afgelopen januari, op zijn 18e verjaardag, verwijderde hij TikTok van zijn telefoon.
