NURDAGI, Turkije (AP) – Reddingswerkers raceten woensdag vroeg tegen de klok om overlevenden uit het puin te halen voordat ze bezwijken onder de kou, twee dagen nadat een aardbeving het zuiden van Turkije en het door oorlog geteisterde noorden van Syrië heeft geteisterd. Het dodental steeg tot boven de 7700 en zal naar verwachting verder stijgen.
De afgelopen twee dagen werden dramatische reddingen verricht, waaronder kleine kinderen die meer dan 30 uur na de beving van maandag voor zonsopgang uit de puinhopen tevoorschijn kwamen. Maar er was ook wijdverspreide wanhoop en groeiende woede over het trage tempo van de reddingswerkzaamheden in sommige gebieden.
Artikel gaat verder na tweet.
This is hard do take in: “An earthquake expert estimates that 180,000 people or more may be trapped under the rubble, nearly all of them dead.” https://t.co/79N53dqsL5
— Erik Meyersson (@emeyersson) February 8, 2023
“Het is alsof we wakker werden in de hel,” zei Osman Can Taninmis, wiens familieleden nog steeds onder het puin liggen in Hatay, de zwaarst getroffen provincie van Turkije. “Hulp komt niet, kan niet komen. We kunnen helemaal niemand bereiken. Alles is verwoest.”
In Syrië vonden bewoners een huilende pasgeborene die met de navelstreng nog verbonden was met haar moeder, die dood was. De baby was het enige familielid dat een ingestort gebouw in het stadje Jinderis overleefde, vertelden familieleden aan The Associated Press.
Zoekteams uit bijna 30 landen en hulpgoederen stroomden binnen. Maar met de schade verspreid over verschillende steden en dorpen – sommige geïsoleerd door het voortdurende conflict in Syrië – vielen de stemmen die om hulp riepen vanuit de hopen puin stil.
Artikel gaat verder na video.
De beving met een kracht van 7,8 magnitude en de krachtige naschokken van maandag hebben een spoor van vernieling getrokken dat zich over honderden kilometers uitstrekte in het zuidoosten van Turkije en buurland Syrië. Het schudden deed duizenden gebouwen omvallen en zorgde voor nog meer ellende in een regio die wordt geteisterd door de 12-jarige burgeroorlog in Syrië en de vluchtelingencrisis.
Turkije herbergt miljoenen vluchtelingen van de oorlog. Het getroffen gebied in Syrië is verdeeld tussen door de regering gecontroleerd gebied en de laatste enclave van de oppositie, waar miljoenen mensen afhankelijk zijn van humanitaire hulp om te overleven.
Onstabiele stapels metaal en beton maakten de zoekacties hachelijk, terwijl de vrieskou ze steeds dringender maakte, omdat de bezorgdheid toenam over hoe lang de gevangen overlevenden het in de kou zouden uithouden. In delen van Turkije dwarrelde sneeuw rond de reddingswerkers.
De omvang van het leed – en de bijbehorende reddingsoperatie – was onthutsend.
Veel overlevenden in Turkije moesten in auto’s, buiten of in schuilplaatsen van de overheid slapen.
“We hebben geen tent, we hebben geen kachel, we hebben niets. Onze kinderen zijn er slecht aan toe. We worden allemaal nat door de regen en onze kinderen staan in de kou,” vertelde Aysan Kurt, 27, aan de AP. “We zijn niet gestorven van de honger of de aardbeving, maar we zullen sterven van de kou.”
Artikel gaat verder na video.
Adelheid Marschang, hoofd noodhulp bij de Wereldgezondheidsorganisatie, zei dat tot 23 miljoen mensen in het hele door de aardbeving getroffen gebied kunnen worden getroffen, en noemde het een “crisis bovenop meerdere crises”.
Volgens de Turkse president Recep Tayyip Erdogan zijn 13 miljoen van de 85 miljoen inwoners van het land getroffen en heeft hij in 10 provincies de noodtoestand uitgeroepen. Meer dan 8000 mensen in Turkije zijn uit het puin gehaald, en ongeveer 380.000 hebben hun toevlucht gezocht in overheidsschuilplaatsen of hotels, aldus de autoriteiten.
Maar de autoriteiten kregen kritiek van inwoners van het zwaar getroffen Hatay, ingeklemd tussen Syrië en de Middellandse Zee, die zeggen dat de reddingsinspanningen zijn achtergebleven. Erdogans aanpak van de crisis kan zwaar wegen op de voor mei geplande verkiezingen, en zijn bureau heeft de kritiek al afgedaan als desinformatie.
Nurgul Atay vertelde The Associated Press dat ze de stem van haar moeder kon horen onder het puin van een ingestort gebouw in de Turkse stad Antakya, de hoofdstad van de provincie Hatay. Maar reddingswerkers hadden niet het zware materieel dat nodig was om haar te redden.
Artikel gaat verder na afbeelding.
AP Photo/Ghaith Alsayed.
“Als we de betonnen plaat konden optillen, zouden we haar kunnen bereiken,” zei ze. “Mijn moeder is 70 jaar oud, ze zal hier niet lang tegen bestand zijn.”Minister van Volksgezondheid Fahrettin Koca zei dat alleen al in Hatay 1647 mensen zijn omgekomen, het hoogste aantal van alle Turkse provincies. Tot dinsdagavond waren daar minstens 1846 mensen gered, zei hij. De luchthaven van Hatay was gesloten nadat de beving de landingsbaan had vernield, wat de reddingswerkzaamheden bemoeilijkte.
In Syrië wordt de hulpverlening bemoeilijkt door de aanhoudende oorlog en het isolement van het door de rebellen gecontroleerde gebied langs de grens, dat wordt omringd door door Rusland gesteunde regeringstroepen. Syrië zelf is een internationale paria door westerse sancties in verband met de oorlog.
Vrijwillige eerstehulpverleners, bekend als de Witte Helmen, hebben jarenlange ervaring met het redden van mensen uit gebouwen die zijn verwoest door Syrische en Russische luchtaanvallen in de door rebellen bezette enclave, maar zij zeggen dat de aardbeving hun capaciteiten heeft overweldigd.
Mounir al-Mostafa, het plaatsvervangend hoofd van de Witte Helmen, zei dat ze efficiënt konden reageren op maximaal 30 locaties tegelijk, maar dat ze nu te maken hebben met oproepen voor hulp van meer dan 700 locaties.
Artikel gaat verder na afbeelding.
AP Photo/Emrah Gurel.
“Er zijn teams aanwezig op die locaties, maar de beschikbare machines en uitrusting zijn niet voldoende,” zei hij, eraan toevoegend dat de eerste 72 uur cruciaal zijn voor elke reddingspoging.
De Verenigde Naties zeiden dat ze “alle mogelijkheden onderzoeken” om voorraden naar het door de rebellen gecontroleerde noordwesten te brengen.
VN-woordvoerder Stephane Dujarric zei dat de weg naar de grensovergang Bab al-Hawa – de enige terminal waarlangs VN-hulp het door de rebellen gecontroleerde gebied kan binnenkomen – door de beving is beschadigd, waardoor de leveringen worden verstoord.
Dujarric zei dat de V.N. een konvooi voorbereidt om de conflictlijnen binnen Syrië te passeren.
De V.N. levert al hulp over de conflictlijnen naar de door de rebellen bezette enclave. Maar door problemen met het regelen van konvooien met de tegenpartijen kunnen zij niet de nodige hoeveelheden vervoeren, waardoor hulpleveringen vanuit Turkije van cruciaal belang zijn.
Artikel gaat verder na video.
De Syrische regering van president Bashar Assad dringt er al jaren op aan dat alle humanitaire hulp vanuit Syrië zelf wordt gestuurd, ook naar de door de oppositie bezette enclave. De V.N. heeft het aantal leveringen over het conflict heen opgevoerd, maar niet genoeg voor de miljoenen mensen in nood.
Turkije heeft een groot aantal troepen in het grensgebied en heeft het leger opgedragen te helpen bij de reddingswerkzaamheden, waaronder het opzetten van tenten voor overlevenden en een veldhospitaal in de provincie Hatay.
Artikel gaat verder na afbeelding.
AP Photo/Emrah Gurel.
Een marineschip meerde dinsdag aan in de provinciehaven van Iskenderun, waar een ziekenhuis is ingestort, om mensen die medische zorg nodig hebben naar een nabijgelegen stad te vervoeren.
Een grote brand in de haven, veroorzaakt door containers die tijdens de aardbeving omvielen, zond dikke zwarte rookpluimen de lucht in. Volgens het ministerie van Defensie werd de brand geblust met behulp van militaire vliegtuigen, maar op live-beelden van CNN Turk was te zien dat de brand nog steeds woedde.
Vicepresident Fuat Oktoy zei dat ten minste 5894 mensen zijn omgekomen door de aardbeving in Turkije, en dat nog eens 34.810 mensen gewond zijn geraakt.
Artikel gaat verder na afbeelding.
AP Photo/Emrah Gurel.
Het dodental in de door de regering gecontroleerde gebieden van Syrië is gestegen tot 812, met ongeveer 1400 gewonden, volgens het ministerie van Volksgezondheid. Volgens de Witte Helmen zijn ten minste .020 mensen omgekomen in het door de rebellen gecontroleerde noordwesten en zijn er meer dan 2300 gewonden.
De regio ligt bovenop grote breuklijnen en wordt regelmatig door aardbevingen getroffen. Ongeveer 18.000 mensen kwamen om bij soortgelijke krachtige aardbevingen die het noordwesten van Turkije in 1999 troffen.