Nepnieuws: Australië ziet de scherpste stijging van het aantal sterfgevallen in 80 jaar vanwege het coronavirusvaccin.
De feiten: Hoewel een recente analyse aantoonde dat het land in 2022 een hoger aantal sterfgevallen zag dan verwacht, concludeerde het ook dat coronavirusvaccins niet de oorzaak waren.
Veel gebruikers van sociale media delen een artikel van een website die bekend staat om verhalen die gebaseerd zijn op complottheorieën die een analyse aanhaalt die eerder deze maand door het Actuaries Institute is uitgebracht. Uit die analyse bleek dat Australië in 2022 bijna 12% meer sterfgevallen had dan verwacht – de hoogste jaar-op-jaar stijging sinds de Tweede Wereldoorlog in de jaren veertig.
Maar het rapport beweert niet dat coronavirusvaccins de oorzaak waren, zoals sommige gebruikers van sociale media suggereren. In feite concludeert het instituut juist dat de vaccinatie een “verwaarloosbaar” effect had.
Het rapport merkt op dat de Therapeutic Goods Administration van de Australische regering, die vaccins reguleert, 14 gevallen heeft bevestigd waarin de dood van een persoon in verband werd gebracht met vaccinatie, van de bijna 1000 potentiële gevallen die aan het agentschap werden gemeld.
In plaats daarvan schrijft het instituut ongeveer tweederde van de 20.000 extra, of “overtollige” doden toe aan de Covid-19-pandemie zelf.
In het rapport wordt voorspeld dat er vorig jaar 172.000 sterfgevallen in het land zouden zijn, maar de werkelijke sterfgevallen kwamen dichter bij de 192.000 uit. Volgens het rapport was meer dan de helft direct te wijten aan de COVID-19-ziekte. Vertragingen in nood- en routinezorg voor niet-COVID-ziekten waren ook belangrijke factoren, aldus de groep.
De druk op het nationale gezondheidszorgsysteem heeft er waarschijnlijk toe geleid dat mensen “niet de zorg krijgen die zij nodig hebben, hetzij omdat zij vermijden hulp te zoeken, hetzij omdat hun zorg niet zo tijdig is als in de tijd vóór de pandemie”, aldus het rapport.
Woordvoerders van het instituut reageerden deze week niet op e-mails waarin om commentaar werd gevraagd, maar Australische overheidsfunctionarissen en onderzoekers die niet aan de groep verbonden zijn, waren het eens met de beoordeling van het instituut.
“Als vaccins verantwoordelijk waren – en COVID was dat niet – in Australië, zouden we duidelijk moeten zien dat 2021 het grootste sterftejaar was,” schrijft James Trauer, een professor biostatistiek aan de Monash University in Melbourne, in een e-mail. “Omdat we in dat jaar het grootste aantal vaccins toedienden en relatief weinig COVID hadden. Dat is duidelijk niet het patroon in Australië.”
Jason Donohoe, een woordvoerder van het Australian Department of Health and Aurred Care, sluit zich daarbij aan en voegt er aan toe dat uit de lopende evaluatie van het vaccin tot nu toe is gebleken dat de inenting slechts in “uiterst zeldzame gevallen” tot de dood heeft geleid. “Er is geen geloofwaardig bewijs dat COVID-19 vaccins hebben bijgedragen aan een teveel aan sterfgevallen,” schrijft hij in een e-mail.
Daniel Demant, docent volksgezondheid aan de University of Technology Sydney, merkt op dat het aantal sterfgevallen in 2020 ongewoon laag was als gevolg van lockdowns en andere beperkingen. Maar toen die beperkingen in het laatste deel van 2021 werden versoepeld, begonnen de sterfgevallen als gevolg van COVID-19 te stijgen. “Dit waren sterfgevallen die in 2020 werden verwacht, maar niet plaatsvonden,” schrijft Demant in een e-mail. “Deze sterfgevallen vonden vervolgens plaats in 2021 en 2022.”