Richard de Mos – Waar is de Rijksrecherche als je hem nodig hebt?

26-12-2020 17:31

Aantreden van het derde kabinet Rutte. (Beeld: Rijksoverheid)

Weet u het nog? Alweer meer dan een jaar geleden werd er een mini-staatsgreep gepleegd in Den Haag. Op basis van valse verdachtmakingen werden er invallen gedaan bij twee wethouders, een raadslid en ondernemers van een lokale partij. Reden: de lokale partij, die anders dan landelijke partijen geen subsidies krijgt voor onder meer ledenwerving, scholing van kader, wetenschappelijke bureaus en jongerenorganisaties, had donaties ontvangen van lokale ondernemers. Zonder een splinter aan bewijs, zonder verhoor, maar bovenal zonder rechterlijke uitspraak, werd binnen 24 uur een motie van wantrouwen ingediend. Via trial by media opgespoord, opgejaagd, vervolgd, berecht en bestraft. Over dat verhaal binnenkort een boek. Maar hoe zit het nou met dat het verhaal waar inmiddels hele balken aan bewijs liggen? Het verhaal van de toeslagenaffaire.

Als Kamerlid roep ik in 2010 de regering per motie op om te onderzoeken welke ouders de dupe zijn van frauderende gastouderbureaus en naheffingen die deze ouders krijgen te verhalen op fraudeurs in plaats van ouders die te goeder trouw hebben gehandeld. De uitvoering van deze motie is door diverse regeringen achterwege gelaten. Het eindoordeel over de toeslagenaffaire is bekend: De ouders die slachtoffer zijn geworden van de harde aanpak bij de kinderopvangtoeslag is ‘ongekend onrecht’ aangedaan. De ‘grondbeginselen van de rechtsstaat zijn geschonden’ en ouders hebben jarenlang ‘geen schijn van kans gehad. Na de enorme ophef die hierover ontstaat krijgen de gedupeerde ouders voor 1 mei 2021 30.000 euro op hun rekening gestort. Een compensatie die valt onder de categorie: Too Little, Too Late!

Bovendien vraagt deze zaak, die duizenden levens heeft geruïneerd, om een politiek hoofd en wellicht ook om strafrechtelijke vervolging. Onderzoeksjournalisten van Follow the Money kregen al boven tafel dat PvdA-er Lodewijk Asscher als minister van Sociale Zaken, anders dan dat hij tijdens de verhoren beweerde, wel wist dat ambtenaren van de Belastingdienst waarschuwingen hadden geuit over de gang van zaken. En hoewel Mark Rutte het net van de toeslagenaffaire langzaam maar zeker strakker om zich heen voelt, blijft hij lachend doen alsof er niets aan de hand is. In interviews geeft hij aan dat hij moet ‘nadenken’ of de toeslagenaffaire een smet op zijn premierschap is.

Maar of Rutte het nu wil of niet, met de aangifte tegen topambtenaren van de Belastingdienst wegens het plegen van mogelijke ambtsmisbruik is de strafrechtelijke geest in de toeslagenaffaire nu echt uit de fles. Want wat wisten de hoofdrolspelers Rutte, Asscher, Wiebes en Hoekstra van de mogelijk gepleegde strafbare feiten? En belangrijker: wat deden ze met die informatie? Zoals zo vaak rondom Rutte & Co zullen er weer tal van memo’s, gespreksverslagen en andersoortige berichten ‘kwijtgeraakt’ zijn, maar feit is dat wie kennis heeft van een mogelijk ambtsmisdrijf verplicht is om aangifte te doen. Iets wat het viertal, waarvan er drie lijsttrekker zijn bij establishmentpartijen, veel te lang heeft nagelaten. Waar is de Rijksrecherche als je hem nodig hebt?