Wierd Duk houdt al jaren de gemoederen in Nederland bezig, maar wie is hij precies? In dit artikel lees je alles over deze journalist, auteur en historicus!
Wierd Duk is geboren op 22 december 1959 in Hooge Zwaluwe, een klein dorp in Drimmelen, een gemeente in Noord-Brabant. Zijn ouders waren hervormd predikant en komen allesbehalve uit Noord-Brabant. Vanuit de kant van zijn vader liggen de roots namelijk in Leiden, terwijl Duk’s moeder Fries was. Vanwege het werk van zijn vader groeide Duk niet op in Hooge Zwaluwe. Het gezin verhuisde namelijk meerdere keren. Uiteindelijk eindigden ze in Domburg in Zeeland. In 1977 deed Wierd Duk eindexamen aan het dr. Aletta Jacobs College. Aan deze school in Hoogezand-Sappemeer in de provincie Groningen deed Duk het gymnasium.
Syp Wynia en Wierd Duk. Screenshot Youtube.
Wierd Duk slaagde voor het gymnasium en ging vervolgens geschiedenis studeren aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij focuste hierbij op de alternatieve cultuur in de Sovjet-Unie, oftewel de USSR. Hierop kon hij afstuderen. Al tijdens zijn studie koos Duk ervoor om te gaan werken in de journalistiek. Zo schreef hij over kunst voor het Nieuwsblad van het Noorden. Hier werkte hij samen met toenmalig chef kunst Syp Wynia. Daarnaast schreef Wierd Duk ook nog voor Vinyl, een maandblad voor alternatieve muziek. Als student richtte hij bovendien samen met studiegenoten René Cuperus en Gerlof Leistra Verbeeldt! op. Dit was een literair-cultureel maandblad.
Duk was ook in muziek geïnteresseerd. Hij speelde zelf ook instrumenten. Zo was hij in de jaren tachtig bassist in een paar rockbands. Wierd Duk was bijvoorbeeld onderdeel van The Visitor, een new wave-band uit Friesland. Met deze groep trad hij op in de underground van Sint-Petersburg, destijds Leningrad. Dit deed The Wave als een van de eerste alternatieve rockbands uit het westen ooit. Het optreden vond plaats tijdens de perestrojka van Michail Gorbatsjov.
De Wierd Duk nieuwe vriendin ken je misschien wel. Duk heeft namelijk een relatie met Fidan Ekiz, een journaliste, presentatrice en documentairemaakster uit Nederland met een Turkse achtergrond. Ekiz werkte eerst voor het Rotterdams Dagblad, maar werd later ook correspondent voor RTL Nieuws en redacteur bij Pauw & Witteman. Ook schoof ze regelmatig aan bij De Wereld Draait Door, wat ze nog altijd doet bij omroep WNL. Ekiz maakte daarnaast meerdere documentaires, waaronder Veerboot naar Holland over vijf Turkse gezinnen die emigreerden naar Nederland. Hiervoor interviewde ze ook haar eigen ouders.
Fidan Ekiz is echt bekend geworden doordat ze elke zondag samen met Jeroen Pauw Op1 presenteerde voor BNNVARA. Later deed ze dit ook met Sven Kockelmann op iedere donderdagavond voor WNL. Bovendien presenteert ze op zaterdags In De Kantine live met Wieger Hemmer. Ekiz zie je bovendien regelmatig in HLF8 op SBS 6, hier fungeert ze als tafelgast. Ook presenteerde Ekiz samen met Renze Klamer De vooravond op NPO 1 totdat ze in augustus 2021 opgevolgd werden door Khalid Kasem en Sophie Hilbrand. Daarnaast is de Wierd Duk nieuwe vriendin columniste bij Vrij Nederland en het Algemeen Dagblad. Met Duk heeft Fidan Ekiz trouwens een zoon.
Wierd Duk heeft niet alleen met Fidan Ekiz een kind. Tijdens een eerdere relatie is de Nederlandse journalist namelijk ook vader geworden. Deze Wierd Duk dochter heeft een Russische moeder en heet Zita. Ze is geboren in 2000 en ging naar school in Berlijn. Hier woonde Duk namelijk een tijdje, net als in Moskou, Den Haag, Amsterdam en Rotterdam. Overigens heeft Wierd Duk met een Duitse partner ook nog een café gestart in Berlijn genaamd Kaffee am Meer. Dit ligt in de wijk Berlin-Kreuzberg.
Als je Wierd Duk kent dan zou het kunnen dat dit komt door zijn aanwezigheid op Twitter. Elke dag plaatst hij meerdere tweets op zijn Wierd Duk Twitter. Het gaat op het moment bijvoorbeeld veel over de oorlog in Oekraïne, maar ook andere politieke onderwerpen worden regelmatig behandeld door Duk op zijn Twitteraccount. Op het moment van schrijft volgt de verslaggever van de Telegraaf op het platform bijna tien duizend accounts. Tegelijkertijd wordt hij door zo goed als 150 duizend mensen gevolgd. Sinds Duk zijn account in oktober 2010 creëerde, heeft hij dus vrij veel volgers bij elkaar gehaald. Overigens plaatst Wierd Duk niet alleen zijn eigen tweets, hij deelt ook graag posts van andere accounts op Twitter.
Wierd Duk in De Nieuwe Wereld. Screenshot Youtube.
Alhoewel Wierd Duk dus bekend is op Twitter is hij natuurlijk vooral verslaggever van de Telegraaf. Dit is hij sinds 1 november 2017. In de krant verzorgt hij elke week op de donderdag een rubriek: In Nederland. Hiervan heeft Duk inmiddels een boek gemaakt, genaamd Wierd Duk in Nederland. Het is verschenen op 15 december 2022 en bestaat uit 338 pagina’s. Op de cover staat de volgende quote van Johan Derksen: “Wierd Duk laat als enige de zwijgende meerderheid aan het woord. Dít is de mening van Nederland.” Wil je meer informatie over Wierd Duk in Nederland? Lees dan de onderstaande alinea, wat de flaptekst is van het boek.
“Wierd Duk in Nederland is een selectie uit de interviews die Duk de afgelopen vijf jaar maakte voor zijn wekelijkse rubriek in De Telegraaf. Samen geven die gesprekken een beeld van de sluipende veranderingen in het Nederland van woningtekort en overbevolking, van slavernij-excuses en gasbevingen, van armoede, woke-activisme en stikstofdeposities, van de kloof tussen stad en platteland. Dit boek geeft een gezicht aan het deel van Nederland dat slecht doordringt tot het Binnenhof en het Mediapark. Duk blijft niet achter zijn bureau zitten, maar zoekt de stille meerderheid thuis op: de Urker visser, de Rotterdamse huurster, de Apeldoornse corona-demonstrant, de slachtoffers van de Groninger aardbevingen. Het is ook het Nederland van de Nederlanders die zich ontheemd voelen in eigen land. Onder de oppervlakte broeit de weerstand.”
Elke donderdag schrijft Wierd Duk dus een rubriek genaamd In Nederland voor de Telegraaf. Daarnaast komt op dezelfde dag ook nog elke week een Wierd Duk podcast uit, wat ‘Het Land van Wierd Duk’ heet. In zijn podcast vertelt Duk over politieke onderwerpen die hem bezig houden, hierover geeft hij zijn mening. Voordat Het Land van Wierd Duk startte, had de journalist al een grote loopbaan achter de rug.
Vanaf 1992 was Wierd Duk namelijk al correspondent in de Russische Federatie. Zijn standplaats was in Moskou en hij deed dit werk voor onder andere de VNU-bladen, Elsevier en Het Parool. Tot 2001 bleef Duk correspondent in Rusland. In de tussentijd won hij de Anne Vondelingprijs voor politieke journalistiek naar aanleiding van zijn reportages over de oorlogen in Tsjetsjenië, een autonome deelrepubliek van de Russische Federatie.
Na zijn tijd als correspondent van de Russische Federatie bleef Wierd Duk correspondent. Dit deed hij in Duitsland voor de kranten van de Geassocieerde Pers Diensten (GPD) met als standplaats Berlijn. Duk deed dit tot 2006, waarna hij voor de GPD aan de slag ging als politiek verslaggever in Den Haag. Wierd Duk was vervolgens van 2008 tot 2013 algemeen verslaggever Nederland voor Elsevier.
Toch keerde Duk zich vervolgens terug naar Duitsland, waar hij over ging berichtgeven. Hij deed dit als zelfstandig verslaggever voor onder andere Vrij Nederland, AD/Regio, Het Parool, ThePostOnline, Nieuwe Revu, et cetera. Ook voor de Duitse site Zeit Online en de Vlaamse krant De Tijd schreef Wierd Duk toentertijd.
Kunnen mensen die bagger, scheldwoorden, expletiae en andere onwelgevalligheden in mijn tl droppen daarmee stoppen? Anders block ik je.
— Wierd Duk (@wierdduk) July 9, 2019
In 2014 bracht Wierd Duk twee boeken uit. Eerst schreef hij een biografisch boek over Vladimir Poetin, genaamd Poetin. Straatvechter bedreigt wereldorde. Naar aanleiding van de Russische invasie in Oekraïne is deze biografie geactualiseerd in maart 2022. Later in 2014 schreef Duk ook nog een biografie over Angela Merkel, destijds bondskanselier van Duitsland. Dit boek heet Angela Merkel. Koningin van Europa. Er had in 2016 nog een boek van Duk moeten verschijnen over Karl Fritzsch. Deze publicatie is echter voor onbepaalde tijd uitgesteld. Vooralsnog zijn er samen met Wierd Duk in Nederland dus drie boeken uit de pen van Duk op de markt gebracht.
Voordat de Wierd Duk podcast startte bij de Telegraaf werkte Duk overigens ook nog in vaste dienst bij het AD/Regio. Zijn contract begon in september 2016 en hij werkte als reizend politiek commentator in Nederland. Ook schreef hij elke zaterdag een column genaamd Wierd Duk peilt de stemming. Hierin schreef Duk over hoe de politieke temperatuur in ons land ervoor stond. Vanaf 1 november 2017 is Duk dus in dienst bij de Telegraaf, waarvoor hij onder meer Het Land van Wierd Duk maakt als Wierd Duk podcast.
Een heel draadje en dan vergeten te melden dat het ging om de gelijkstelling Israël = Iran, uit de mond van een journaliste die geacht wordt om in haar rol als presentatrice neutraal te zijn: https://t.co/GTQPtBcZk7
— Wierd Duk (@wierdduk) January 11, 2023
Duk is echter ook nog regelmatig op televisie zien, net als zijn Wierd Duk nieuwe vriendin Fidan Ekiz. Vooral tijdens de oorlog van Rusland tegen Oekraïne werd Duk vaak uitgenodigd als tafelgast, bijvoorbeeld bij programma’s als HLF8, Vandaag Inside en Op1. Eerder was Duk ook al te zien in bijvoorbeeld Goedemorgen Nederland, Jinek en Pauw om de actualiteit in Rusland en Duitsland te bespreken. Naast het volgen van Wierd Duk Twitter kun je ook nog op de radio zijn berichten horen, bijvoorbeeld in De Nieuws BV, LdLEO en Dit is de Dag.
Voor de Telegraaf wordt Het Land van Wierd Duk dus gemaakt door Duk. Elke week op donderdag komt een nieuwe aflevering van deze Wierd Duk podcast online. Je kunt deze afleveringen beluisteren via de welbekende podcastprogramma’s, maar het is ook mogelijk om Het Land van Wierd Duk op de website van de Telegraaf te luisteren. Elke week is dat dus mogelijk, wat zeker een aanrader is als je het vaak eens bent met Wierd Duk.
Als je Wierd Duk Twitter al een tijdje volgt, zul je hebben gelezen dat de journalist vaak iets over de MH17 ramp plaatste. Als oud-correspondent van Rusland kon hij hier natuurlijk veel over vertellen. Er ging echter ook nog wel eens mis bij Wierd Duk MH17. Er deed zich namelijk iemand voor als MH17-nabestaande genaamd Gordon Nelson. Hij tweette: “Leuk willen doen over de rug van mijn overleden broer”, naar aanleiding van een column in het Algemeen Dagblad. Dit bericht op Twitter werd getoond bij RTL Summer Night en op GeenStijl.
Echter blijkt Gordon Nelson helemaal niet, geen van de MH17-slachtoffers hadden namelijk deze achternaam. Ook zeggen tien nabestaande niet wie Gordon Nelson is en is hij onbekend bij Stichting Vliegramp MH17. De link tussen Wierd Duk MH17 en Nelson ontstond echter al in 2016. Destijds tweette Gordon: “Jammer dat jullie over de rug van mijn overleden broer propaganda maken voor een handelsverdrag”. Wierd Duk voerde deze tweet op toen hij de associatieovereenkomst met Oekraïne heelde.
Later bleek dus dat deze MH17-nabestaande helemaal niet bestond, waardoor Wierd Duk MH17 een slecht einde kreeg. Duk heeft zelf niet kunnen vaststellen of Gordon Nelson bestond en of hij echt een broer had verloren. Nelson zelf noemde zich op Twitter overigens een Russische hacker die de “linkse gekken” met cyberaanvallen opjaagt. Daarnaast plaatste hij antisemietische en kwetsende foto’s op Twitter, waardoor hij verbannen werd van Twitter. Onder een andere Twitternaam maakte hij vervolgens een nieuw account aan. Onder dit account plaatst hij nu weer berichten over “zijn overleden broer”.
Gordon Nelson blijkt echter wel echt te bestaan, zo bleek uit onderzoek van Nieuwsuur. Zijn broer leeft echter nog gewoon. De echte Nelson was dan ook slachtoffer van identiteitsfraude, hij heeft zelfs niet eens Twitter. “Mijn naam en de profielfoto van mijn Facebookaccount zijn door iemand misbruikt”, zo liet Nelson weten aan Nieuwsuur. Het is niet duidelijk wie de account dan wel zou hebben aangemaakt. Twitter zegt in een reactie geen uitspraken te doen over individuele accounts ‘vanwege privacy- en veiligheidsredenen’.
Malaysia Airlines-vlucht 17 was een vlucht van een passagiersvliegtuig dat op 17 juli 2014 neerstortte en brandde in Oost-Oekraïne. Alle 298 inzittenden, van wie de meesten Nederlanders waren, kwamen om bij de crash. Uit een Nederlands onderzoek bleek dat het vliegtuig was neergeschoten door een luchtdoelraket van Russische makelij. Voor Malaysia Airlines was het de tweede ramp van 2014, na de verdwijning van vlucht 370 op 8 maart.
Vlucht 17 ( formeel vlucht MH17) was een regelmatig geplande vlucht van 11,5 uur van Amsterdam naar Kuala Lumpur, Maleisië. Het vliegtuig – een Boeing wide-body 777-200, registratienummer 9M-MRD – vertrok om 10:31 UTC (Coordinated Universal Time) vanaf Amsterdam Airport Schiphol, met een bemanning van 15. De 283 passagiers aan boord vertegenwoordigden minstens 10 nationaliteiten, waaronder 193 Nederlanders, waaronder wetenschapper Joep Lange, die op weg was naar een aidsconferentie in Melbourne.
Het vluchtplan bracht het vliegtuig over de hele breedte van Oekraïne, inclusief het oostelijke deel van het land, waar door Rusland gesteunde separatisten en regeringstroepen in gevecht waren. Vlucht 17 vloog over deze regio op een hoogte van ongeveer 10 duizend meter, in overeenstemming met een minimale hoogtebeperking die slechts drie dagen eerder door de Oekraïense luchtvaartautoriteiten was ingevoerd, op dezelfde dag dat een Oekraïens militair transportvliegtuig werd neergeschoten. neer tijdens het vliegen op een lager niveau.
Het Maleisische vliegtuig was niet de enige; drie andere buitenlandse passagiersvliegtuigen bevonden zich ook in dezelfde radarcontrolesector. Toen vlucht 17 de Russische grens naderde, voerde het cabinepersoneel routinematige communicatie met luchtverkeersleiders in Dnipropetrovsk (nu Dnipro), Oekraïne en Rostov-na-Donu, Rusland, tot net voor 13:20 UTC. Daarna stopte de verbale communicatie van vlucht 17, maar werd er geen noodsignaal ontvangen. Even voor 13:26 uur verdween het vliegtuig van de radarschermen.
Getuigen meldden een explosie in de lucht. Wrakstukken lagen verspreid over een gebied van 50 vierkante kilometer, maar de grootste concentratie werd gevonden in landerijen en een bebouwde kom net ten zuidwesten van het dorp Hrabove, Oekraïne, in door separatisten bezet gebied. Reddingswerkers arriveerden snel en de separatisten overhandigden de spraak- en datarecorders van het vliegtuig aan de Maleisische autoriteiten, maar het gewapende conflict bemoeilijkte het onderzoek enorm. Een missie georganiseerd door het Nederlandse Ministerie van Defensie bereikte de locatie pas in november, zo’n drie en een halve maand na de gebeurtenis.
De onderzoekers analyseerden geregistreerde gegevens en puin en reconstrueerden gedeeltelijk de huid van de romp van het vliegtuig. Na slecht weer, pilootfout, mechanisch defect of brand of explosie aan boord te hebben uitgesloten, concludeerden ze dat de crash was veroorzaakt door de ontploffing van een kernkop van een radargeleide raket afgevuurd vanuit een Buk (ook wel SA-11) grond-luchtsysteem dat meer dan in staat was om de kruishoogte van vlucht 17 te bereiken. De raket raakte het vliegtuig nooit rechtstreeks. In plaats daarvan explodeerde de kernkop, zoals bedoeld, op een paar meter afstand van de cockpit, waardoor honderden granaatscherven door de romp werden geschoten. Het cabinepersoneel was op slag dood en het voorste deel van het vliegtuig brak af. De vleugels, het passagierscompartiment en de staart bleven minstens een minuut langer in de lucht voordat ze uit elkaar gingen en op de grond vielen.
In september 2016 presenteerde een door Nederland geleid team van aanklagers bewijs dat de dodelijke raket werd gelanceerd vanaf door separatisten bezet gebied in Oekraïne met wapens die uit Rusland waren aangevoerd en op dezelfde dag naar dat land waren teruggekeerd. Het jaar daarop maakte een internationaal team van aanklagers bekend dat eventuele verdachten in de zaak in Nederland zouden worden berecht. De mogelijkheid van een proces leek echter ver weg, gezien de moeilijkheid om verdachten uit te leveren. Inmiddels zijn de verdachten berecht, maar zitten ze niet vast.
