KYIV, 24 oktober (Reuters) – Westerse landen hebben Rusland er maandag van beschuldigd een dreiging van een bom met nucleair materiaal te gebruiken als voorwendsel voor escalatie in Oekraïne, terwijl Moskou burgers uit een zuidelijke stad evacueerde in afwachting van een grote veldslag.
Terwijl Oekraïense troepen oprukten naar de door Rusland bezette provincie Kherson, belde de Russische minister van Defensie, Sergei Shoigu, zondag met Westerse ambtsgenoten om hen te vertellen dat Moskou Kiev ervan verdacht een zogenaamde “vuile bom” te willen gebruiken.
In een gezamenlijke verklaring zeiden de ministers van Buitenlandse Zaken van Frankrijk, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten dat zij allen de beschuldigingen hadden verworpen en hun steun aan Oekraïne tegen Rusland opnieuw hadden bevestigd.
“Onze landen hebben duidelijk gemaakt dat wij allen de doorzichtig valse beschuldigingen van Rusland verwerpen dat Oekraïne voorbereidingen treft voor het gebruik van een vuile bom op zijn eigen grondgebied,” zeiden zij. “De wereld zal elke poging om deze bewering te gebruiken als voorwendsel voor escalatie doorzien.”
De Oekraïense president Volodymyr Zelenskiy zei in een nachtelijke toespraak dat de Russische beschuldiging een teken is dat Moskou zelf een dergelijke aanval plant en Oekraïne de schuld zou geven.
“Als Rusland belt en zegt dat Oekraïne iets zou voorbereiden, betekent dat één ding: Rusland heeft dit alles al voorbereid,” zei Zelenskiy.
“Dus als vandaag de Russische minister van Defensie een telefooncarrousel organiseert en buitenlandse ministers belt met verhalen over de zogenaamde ‘vuile’ kernbom, begrijpt iedereen alles goed. Begrijpt wie de bron is van alles wat in deze oorlog vies is.”
Rusland heeft burgers bevolen het door haar gecontroleerde gebied op de westelijke oever van de rivier de Dnipro te evacueren, waar Oekraïense troepen sinds begin deze maand oprukken, kort nadat Moskou beweerde het gebied te hebben geannexeerd.
Een Russische nederlaag daar zou een van de grootste tegenslagen van de oorlog voor Moskou zijn. De regionale hoofdstad van Kherson is de enige grote stad die Rusland sinds de invasie in februari ongeschonden heeft veroverd en zijn enige steunpunt op de westelijke oever van de Dnipro, die Oekraïne doorsnijdt. De provincie controleert de toegangspoort tot de Krim, het schiereiland dat Rusland in 2014 in beslag nam en claimde te annexeren.
De Russische autoriteiten in Kherson kondigden maandag aan dat mannen die achterblijven de mogelijkheid hebben zich aan te sluiten bij een militaire zelfverdedigingseenheid. Kiev beschuldigt Rusland ervan mannen in bezette gebieden in militaire formaties te persen, een oorlogsmisdaad volgens de Verdragen van Genève.
Sinds zijn troepen in september grote nederlagen op het slagveld leden, heeft president Vladimir Poetin de oorlog geëscaleerd, honderdduizenden reservisten opgeroepen, de annexatie van bezet gebied aangekondigd en herhaaldelijk gedreigd kernwapens te gebruiken om Russisch land te verdedigen.
Deze maand is Rusland begonnen met een nieuwe campagne waarbij kruisraketten voor de lange afstand en drones van Iraanse makelij worden ingezet om de Oekraïense elektriciteit en verwarming aan te vallen met het oog op de winter.
De Russische staatstelevisie is gevuld met talkshows met geleerden die de aanvallen op de Oekraïense civiele infrastructuur openlijk toejuichen en oproepen tot steeds hardere maatregelen om wat zij omschrijven als een onwettige Oekraïense staat uit te schakelen.
Maandag verontschuldigde de Russische staatstelevisiepresentator Anton Krasovsky zich voor opmerkingen waarin hij opriep Oekraïense kinderen te verdrinken in rivieren en levend te verbranden in hutten waarvan de deuren waren dichtgespijkerd. Hij grapte ook dat Oekraïense grootmoeders hun begrafenisgeld opspaarden om Russische soldaten te betalen om hen te verkrachten.
“Nou ja, het gebeurt: je bent in de lucht, je laat je meeslepen. En je kunt niet stoppen”, zei Krasovsky, die eraan toevoegde dat hij zich “echt schaamde”.
Krasovsky werd geschorst van de door de Russische staat gefinancierde internationale zender RT, en het Russische onderzoekscomité zei dat het een rapport had besteld over zijn “scherpe opmerkingen”.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Kuleba zei dat Krasovsky ooit vervolgd zal worden voor het bevorderen van genocide en riep landen op RT te verbieden.
