OPINIE
Door de voortdurende stijging van de kosten voor levensonderhoud duizelt het de Nederlanders voor de ogen en velen vragen zich vertwijfelt af hoe zij nog moeten rondkomen. Opa en oma zitten ondertussen in de kou omdat ze bang zijn dat ze de energierekening niet meer te kunnen betalen. En niet alleen individuele burgers worden getroffen door de prijs- en tariefstijgingen, ook bedrijven en winkels zitten in de problemen. Het meest sprekende voorbeeld zijn wel de bakkers die hun torenhoge gasrekeningen niet meer kunnen betalen. Zelfs niet met de toegezegde steun van de overheid.
De FNV zet op dit moment stevig in op loonsverhoging bij de CAO-onderhandelingen. Met name het spoorwegpersoneel heeft daar succes mee geboekt. Andere bonden volgen dit. Voor 2023 wordt door de FNV ingezet op een loonsverhoging van 14,3 procent.
Maar het compenseren van de inflatie door verhoging van lonen is niet voldoende. De FNV lijkt tegelijk een blind oog voor leden te hebben en laat veel noden over aan de Haagse politiek. De maatregelen die de regering heeft genomen voor het verachten van de pijn zijn bij lange na niet voldoende. Ondanks de overheidscompensaties zullen miljoenen mensen getroffen worden door een verdubbeling of verdrievoudiging van de maandelijks energierekening. Dat bovenop de jaarlijkse huurverhoging en verslechtering van de huurtoeslagregeling die eraan zit te komen.
De inzet van de FNV om de prijsstijgingen middels loonsverhoging te compenseren is noodzakelijk, maar kent ook zijn grenzen. Lonen kunnen niet onbeperkt stijgen. Het CBS publiceerde begin oktober het nieuwe inflatiecijfer. Deze is in oktober opgelopen tot 14,3%. Dergelijke inflatiecijfers kunnen de meeste bedrijven en zeker het midden en kleinbedrijf niet compenseren.
Daarom doet de FNV er verstandig aan ook stevig in te zetten op het bevriezen en verlagen van prijzen, tarieven en heffingen. De overheid is door belastingheffingen en btw-verhogingen medeverantwoordelijk voor torenhoge prijzen en tarieven. Daar kan de FNV de overheid best op aanspreken.
Er zijn natuurlijk meer factoren die de huidige prijsstijgingen veroorzaken, maar ook daar kan de overheid ingrijpen. De FNV zou daar georganiseerd en met acties druk op kunnen zetten. Het jaarlijks vaststellen van het wettelijk percentage huurverhoging kan bijvoorbeeld worden omgezet in een wettelijk percentage huurverlaging. Ook kunnen de huren worden bevroren, zoals vorig jaar geschiedde na een aangenomen motie in de Eerste Kamer. Dit jaar echter kregen de woningverhuurders in de sociale sector weer toestemming om de huren met 2,3 procent te verhogen. Alsof de wooncrisis met een gemiddelde huurstijging tussen 2010 en 2019 van 35 procent niet erg genoeg is.
Belastingheffingen op de maandelijkse energierekening kunnen substantieel verlaagd worden voor huishoudens. Deze belastingenverlagingen hoeven niet per se structureel te zijn, maar kunnen als tijdelijke maatregel miljoenen mensen door de armoedecrisis heen helpen. Vergeet niet dat de overheid nu spekkoper is, want bij hogere energieprijzen brengt de belastingheffing meer geldt in de la van de overheid.
De FNV zou vol kunnen inzetten op het verlagen en bevriezen van bovengenoemde prijzen, tarieven en heffingen. Op dat thema kand e FNV haar leden (en ook niet-leden) organiseren en mobiliseren voor een redelijk betaalbaar levensonderhoud. Te beginnen met in het leven roepen van een meldpunt waar burgers met armoedeproblemen zich kunnen melden.
De FNV kan door stevig in te zetten op verlaging van de kosten voor levensonderhoud aan maatschappelijke relevantie winnen en vooral mensen die door overheidsbeleid in financiële nood zijn gekomen een stem geven.
Als de FNV dit niet oppakt is er nog een alternatief. In deze tijd, waarin heel veel mensen met elkaar in verbinding staan via social media, kunnen burgers zichzelf organiseren en een beweging opzetten die zich verzet tegen de door politieke keuzes veroorzaakte kostenverhogingen. Bijvoorbeeld door verzet te organiseren tegen de onnodige en onredelijke hoge energieprijzen.
Dat kan klein beginnen door met je buren en medebewoners in je straat, flat of wijk waar je woont te overleggen en samen op te trekken tegen prijsverhogingen die mensen aan de bedelstaf brengen. Dit kun je delen via social media waardoor je contact kunt leggen met gelijkgestemden in je eigen gemeente en elders in het land.
Organisatie is het halve werk om als burgers te kunnen opboksen tegen grote energiebedrijven en politieke krachten waar je als bruger alleen machteloos tegenover staat. Samen staan we sterker!
De auteur is FNV-lid.
De in dit artikel geuite meningen en standpunten zijn die van de auteur en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de meningen of standpunten van TPO.
