LONDEN, 1 maart (Reuters) – Het stilzwijgen van de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen over haar transacties met geneesmiddelenproducent Pfizer die leidden tot het grootste COVID-19 vaccincontract van de EU schaadt het vertrouwen van het publiek en is een probleem dat niet zal verdwijnen, zegt de EU-ombudsman.
“We moeten horen wat er gebeurde, anders zal het blijven aanslepen,” zegt Emily O’Reilly in een interview, wijzend op het onderzoek van de openbare aanklager van de EU naar de aankoop van vaccins door het blok en de plannen van de COVID commissie van het Europees Parlement om meer hoorzittingen te houden over de kwestie. “Dus het gaat gewoon niet weg.”
In een interview met de New York Times in april 2021 onthulde von der Leyen dat ze een maand lang teksten had uitgewisseld met Albert Bourla, Chief Executive van Pfizer, terwijl er over het contract werd onderhandeld.
De Commissie zei in juni 2022 dat ze de teksten niet meer had, wat later tot kritiek leidde van de EU ombudsman.
O’Reilly betoogt dat veel mensen zouden begrijpen waarom von der Leyen Bourla benaderde om Europa’s zaak voor vaccins te bepleiten, aangezien tienduizenden mensen op het continent stierven aan COVID-19.
Maar geheimhouding voedt het wantrouwen, zegt ze.
“Het is a gift that keeps on giving aan mensen die vijandig staan tegenover de EU en die anti-vax zijn, omdat het het verhaal kan voeden dat er iets verborgen wordt gehouden.”
O’Reilly zegt dat de Commissie vorig jaar haar verzoek om tekstberichten van Von der Leyen en Bourla te publiceren in de maanden voordat Brussel in mei 2021 een contract tekende met Pfizer en BioNTech om tot 1,8 miljard doses te kopen, had “geblokkeerd”.
Een woordvoerder van de Commissie vertelde Reuters dat het afgelopen juni had geconcludeerd, en de ombudsman had geïnformeerd, dat tekstberichten niet kwalificeerden als een EU-document dat in aanmerking komt voor vrijheid van informatie verzoeken onder de transparantieregels.
“In een poging om voor meer zekerheid te zorgen, werkt de Commissie aan richtsnoeren over moderne communicatiemiddelen zoals tekst en instant berichten,” vertelde een woordvoerder aan Reuters. Zij heeft de andere EU-instellingen voorgesteld hetzelfde te doen, aldus de woordvoerder.
De bevindingen van de door de EU aangestelde ombudsman zijn niet bindend. Ze kunnen slechts de controle door andere EU-instellingen en burgers verhogen, wat in dit geval gebeurt.
Sinds de verklaring van O’Reilly, uitten leden van het Europees Parlement hun woede tijdens een speciale hoorzitting in oktober over de weigering van Bourla om te verschijnen en dreigden ermee om Pfizer werknemers en lobbyisten de toegang tot het parlement te ontzeggen.
In februari zei de New York Times dat het de Commissie zou aanklagen wegens het niet vrijgeven van de tekstberichten.
