TAIPEI, Taiwan (AP) – De voormalige Britse premier Liz Truss heeft tijdens een bezoek aan Pekings democratische rivaal Taiwan woensdag gewaarschuwd voor de economische en politieke bedreigingen van China voor het Westen.
Truss is de eerste voormalige Britse premier sinds Margaret Thatcher in de jaren negentig die een bezoek brengt aan de zelfbesturende eilandrepubliek die China claimt als zijn eigen grondgebied, dat desnoods met geweld moet worden veroverd.
Truss, nog steeds lid van het Lagerhuis, volgt een groeiende lijst van verkozenen en voormalige ambtenaren uit de VS, de EU en elders die Taiwan hebben bezocht om blijk te geven van hun afkeer van China’s dreigementen en pogingen om het eiland en zijn high-tech economie af te snijden van de internationale gemeenschap.
“Er zijn mensen die zeggen dat zij niet nog een Koude Oorlog willen. Maar dat is geen keuze die wij kunnen maken. Want China is al begonnen met een streven naar zelfvoorziening, of wij ons nu willen loskoppelen van hun economie of niet,” zei Truss in een toespraak voor de Prospect Foundation in een hotel in de Taiwanese hoofdstad Taipei.
“China laat zijn marine in een alarmerend tempo groeien en is bezig met de grootste militaire opbouw in vredestijd,” zei zij.
“Ze hebben al bondgenootschappen gesloten met andere landen die de vrije wereld in verval willen zien raken. Zij hebben al een keuze gemaakt over hun strategie. De enige keuze die wij hebben, is of we sussen en ons schikken – of dat we actie ondernemen om een conflict te voorkomen,” zei Truss.
Elders prees Truss haar opvolger, Rishi Sunak, omdat hij China in zijn commentaar van afgelopen zomer beschreef als “de grootste bedreiging op lange termijn voor Groot-Brittannië” en omdat hij aandrong op de sluiting van de door de Chinese regering gerunde culturele centra, de zogenaamde Confucius-instituten, die zijn bekritiseerd als verkooppunten voor propaganda van de Communistische Partij. Dergelijke diensten zouden in plaats daarvan kunnen worden verleend door mensen uit Taiwan en Hong Kong die uit eigen beweging naar het Verenigd Koninkrijk komen.
In Peking beschuldigde Mao Xiaoguang, woordvoerder van het Bureau voor Taiwanzaken van het kabinet, de regerende Democratische Progressieve Partij van Taiwan ervan “het belastinggeld van het Taiwanese volk te besteden aan het omkopen van enkele anti-China politici die uit hun ambt zijn getreden om een farce op te voeren waarbij externe steun wordt gezocht voor onafhankelijkheid in Taiwan”.
Artikel gaat verder na afbeelding.
AP Photo/ Chiang Ying-ying.
Mao herhaalde ook de militaire dreigementen van China tegen Taiwan, een dag nadat het Chinese ministerie van Defensie de militaire bijstand van de VS aan het eiland had veroordeeld.
“Als zij ons blijven uitdagen en dwingen, zullen wij beslissende maatregelen moeten nemen om de nationale soevereiniteit en territoriale integriteit te verdedigen,” zei Mao tegen verslaggevers tijdens een tweewekelijkse nieuwsconferentie. “Niemand mag onze sterke vastberadenheid, onwrikbare wil en sterk vermogen onderschatten.”
Volgend jaar wordt door sommigen gezien als een cruciale periode voor de gespannen betrekkingen tussen de partijen, waarbij Amerikaanse en Taiwanese kiezers naar de stembus gaan. De Taiwanese president Tsai Ing-wen heeft de maximale twee ambtstermijnen uitgezeten en vice-president Lai Ching-te, een groot voorstander van onafhankelijkheid, zal voor de DPP uitkomen.
De belangrijkste oppositiepartij, de Nationalistische Partij of Kuomintang, heeft woensdag de plaatselijke politicus Hou Yu-ih voorgedragen als haar kandidaat bij de verkiezingen in januari. Hou is bekend geworden als topambtenaar bij de politie, maar heeft relatief weinig ervaring met de omgang met China en de internationale partners van Taiwan.Taiwan zal ook een nieuwe wetgevende macht kiezen, die momenteel door de regeringspartij wordt gecontroleerd.
De betrekkingen van China met Groot-Brittannië en de meeste andere westerse democratieën zijn de laatste jaren sterk achteruitgegaan, grotendeels als gevolg van geschillen over mensenrechten, handelstechnologie en de agressieve stappen van China in de richting van Taiwan en in de Zuid-Chinese Zee.
De betrekkingen van Peking met Londen zijn vooral verbitterd door het ingrijpende optreden van China tegen de vrijheid van meningsuiting, de democratie en andere burgerlijke vrijheden in Hongkong, een voormalige Britse kolonie waarvan was beloofd dat zij haar vrijheden zou behouden na de overdracht aan China in 1997.
China heeft gezegd dat een belangrijke eerdere bilaterale overeenkomst over Hongkong niet langer van toepassing is en heeft Britse uitingen van bezorgdheid afgewezen als inmenging in China’s binnenlandse politieke aangelegenheden. China is ook boos over een gezamenlijke Australisch-VS-Britse overeenkomst die bekend staat als AUKUS en die Australië voorziet van onderzeeërs met nucleaire aandrijving, deels om de toenemende dreiging van China tegen te gaan.
Truss, die vorig jaar een noodlottige zeven weken als premier had, zei ook dat China niet kan worden vertrouwd op het nakomen van zijn verbintenissen op gebieden gaande van handel tot milieubescherming.
En zij prees Taiwan als “een blijvende berisping van het totalitarisme” waarvan het lot een “kernbelang” is voor Europa.”Een blokkade of invasie van Taiwan zou de vrijheid en de democratie in Europa ondermijnen. Net zoals een Russische overwinning in Oekraïne de vrijheid en democratie in de Stille Oceaan zou ondermijnen,” zei Truss.
“Wij in het Verenigd Koninkrijk en de vrije wereld moeten alles in het werk stellen om u te steunen,” zei zij.
De opmerkingen van Truss stonden ook in schril contrast met gepubliceerde opmerkingen van de Franse president Emmanuel Macron vorige maand, die twijfels opriepen over de vraag of Macrons standpunten in overeenstemming waren met andere Europese landen over de status van Taiwan.
“De vraag die we als Europeanen moeten beantwoorden is de volgende: Is het in ons belang om een crisis over Taiwan te versnellen? Nee,” zei Macron in het interview. “Het ergste zou zijn om te denken dat wij Europeanen volgelingen moeten worden op dit gebied en ons laten leiden door de Amerikaanse agenda en een Chinese overreactie.”
Kort daarna ontkende Macron enige verandering in de opvattingen van Frankrijk ten aanzien van Taiwan door te zeggen: “Wij zijn voor de status quo, en dit beleid is constant.”
