TEL AVIV, Israël (AP) – Shraga Tichover hangt zijn uniform op. Na meer dan drie decennia als reservist in het Israëlische leger zegt de parachutist dat hij niet langer zijn leven op het spel wil zetten voor een land dat afglijdt naar autocratie.
Tichover maakt deel uit van een golf van ongekend verzet vanuit de rangen van het Israëlische leger tegen een omstreden regeringsplan om de rechterlijke macht te herzien. Net als Tichover weigeren sommige reservisten te komen werken en voormalige commandanten verdedigen hun acties als een natuurlijke reactie op de dreigende verandering.
“De waarden van dit land gaan veranderen. Ik ben niet in staat het leger te dienen van een staat die geen democratie is,” zegt Tichover, een 53-jarige vrijwillige reservist die heeft gediend in Zuid-Libanon, de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever.
Artikel gaat verder na afbeelding.
ChameleonsEye/Shutterstock.com.
Het typische taboe om militaire bevelen te negeren onderstreept hoe diep de revisie Israël heeft verdeeld en nu scheurt in wat Israëlische Joden zien als hun meest gerespecteerde instelling, het leger. De bezorgdheid groeit dat het protest ook zou kunnen doorsijpelen naar jonge dienstplichtigen.
In een verklaring die schokgolven door het land heeft gestuurd, hebben drie dozijn reservisten en gevechtspiloten gezegd dat zij deze week uit protest niet op de training zullen verschijnen. De piloten worden gezien als de crème de la crème van het militaire personeel en onvervangbare elementen van veel van Israëls strijdplannen.
De stafchef van het leger, Luitenant Generaal Herzl Halevi, waarschuwde naar verluidt premier Benjamin Netanyahu deze week dat het protest van de reservisten de capaciteiten van het leger zou kunnen schaden.
Voor Israëls Joodse meerderheid, waarvan de meesten in het leger moeten dienen, is het leger een bron van eenheid en een overgangsritueel. De militaire dienst is een belangrijke springplank naar het burgerleven en de arbeidsmarkt.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Een Israëlische F-16 piloot poseert voor een foto bij gevechtsvliegtuigen van de luchtmacht. (AP Photo/Tsafrir Abayov).
Na drie jaar verplichte dienst blijven veel mannen tot hun veertigste bij de reservisten. De meesten die hun dienst dreigen te staken zijn vrijwilligers, wat hen beschermt tegen mogelijke straffen.
Het leger erkent de bedreiging voor zijn stabiliteit en heeft ervoor gepleit buiten het verhitte publieke debat te blijven. Maar het staat centraal in het debat over het soort Israël dat zal ontstaan na de revisie.
Netanyahu, een voormalig soldaat in een elite-eenheid, en zijn regering werken aan een plan om het Hooggerechtshof te verzwakken en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te beperken. Zijn bondgenoten zeggen dat de veranderingen bedoeld zijn om het bestuur te stroomlijnen, terwijl critici zeggen dat het plan Israëls systeem van checks and balances zal omverwerpen en het land in de richting van een autoritair systeem zal duwen. Zij zeggen ook dat Netanyahu, die terechtstaat voor corruptie, wordt gemotiveerd door een persoonlijke wrok en een belangenconflict heeft.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Shutterstock.
De herziening, die in het parlement wordt voortgezet, heeft geleid tot verontwaardiging bij bedrijfsleiders en juridische ambtenaren. Tienduizenden demonstranten gaan elke week de straat op.
Niet iedereen identificeert zich met de soldaten. Critici zeggen dat het leger, als handhaver van Israëls heerschappij over miljoenen Palestijnen in een bezetting voor onbepaalde tijd, een ander volk heeft onderworpen en de democratische idealen van het land heeft uitgehold. De reserve-eenheden die nu protesteren, waaronder piloten en inlichtingeneenheden, hebben achter dodelijke aanvallen of bewaking van Palestijnen gezeten.
Artikel gaat verder na video.
Israëls eigen Palestijnse minderheid heeft zich grotendeels afzijdig gehouden van de protesten tegen de regering, deels vanwege Israëls behandeling van hun Palestijnse broeders op de bezette Westelijke Jordaanoever en in Gaza.
Maar Joodse Israëli’s zien het leger als een pijler van veiligheid tegenover talloze bedreigingen. Israël is verwikkeld in een bloedige ronde van geweld met de Palestijnen en aartsvijand Iran schiet door met zijn nucleaire programma.
Israël zegt dat Iran een kernbom ontwikkelt – een beschuldiging die Teheran ontkent.
Deze ontwikkelingen hebben de sluipende uitdaging binnen het leger niet gestopt. Israëls reservisten vormen de ruggengraat van de strijdkrachten wanneer veiligheidscrises uitbreken.
Ehud Barak, voormalig stafchef, minister van Defensie en premier, heeft gezegd dat het aanvaardbaar zou zijn orders te negeren van wat hij een dictatoriaal regime noemt. Dan Halutz, een andere voormalige legerleider, zei dat soldaten er niet mee instemmen om “huurlingen voor een dictator” te worden.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Shutterstock.
Naast de protesterende piloten hebben honderden reservisten brieven ondertekend waarin zij beloven niet te zullen dienen als de herziening wordt goedgekeurd.
“Trek nu aan de noodrem”, waarschuwden reservisten van de 8200 inlichtingeneenheid de regering vorige week in een brief. Veel 8200-gediplomeerden werken in de bloeiende technologiesector van het land, die ook een fel tegenstander van de revisie is.
Een massale protestbeweging tegen de revisie heeft een eigen contingent reservisten. Een nieuwe groep, “Doe het zelf”, roept seculiere gezinnen op te weigeren hun kinderen te laten dienen op de bezette Westelijke Jordaanoever. Een groep soldaten heeft toestemming gevraagd om deel te nemen aan de massale protesten.
Activisten waarschuwen dat de revisie het toekomstige moreel dreigt te schaden.
“De generaties na ons zullen ons niet volgen,” zegt Eyal Naveh, 47, een reservist van een elite-eenheid en protestleider. “Wat zal iemand die zijn reservistenplicht heeft stopgezet zijn zoon vertellen? Om naar het leger te gaan of niet?”
Naveh zegt dat reservisten ook bezorgd zijn dat de veranderingen soldaten blootstellen aan beschuldigingen van oorlogsmisdaden bij internationale rechtbanken. Een van Israëls verdedigingen tegen beschuldigingen van oorlogsmisdaden is dat het een onafhankelijk rechtssysteem heeft dat in staat is om elke mogelijke overtreding te onderzoeken.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Shutterstock.
In het verleden is discussie ontstaan over de vraag of soldaten die ideologisch tegen een bevel zijn, moeten weigeren het uit te voeren, met name over de evacuatie van Joden uit nederzettingen. Maar de loutere suggestie van insubordinatie is zeldzaam.
Tichover, de vrijwillige reservist, zegt dat hij tijdens zijn dienst worstelde met wat hij noemde “irrationele” bevelen die Palestijnen schaadden, zoals de opdracht Palestijnse auto’s te beschadigen. Hij zei dat hij manieren vond om dergelijke bevelen te omzeilen, maar dat hij ze nooit openlijk trotseerde.
Maandag laat ontmoette Netanyahu leden van de paramilitaire grenspolitie op een basis in de bezette Westelijke Jordaanoever en vertelde hen dat er in het leger geen plaats is voor politiek.
“Er is nu geen plaats voor weigering, en die zal er in de toekomst ook niet zijn,” zei hij.
Artikel gaat verder na video.
Ook oppositieleiders hebben zich uitgesproken tegen de oproepen om bevelen te negeren.
“Leen geen hand aan insubordinatie,” zei Benny Gantz, een oppositieleider en voormalig militair hoofd.
De dreiging voor het leger is niet het protest van de reservisten, zegt Idit Shafran Gittleman, een expert op het gebied van het leger aan het Institute for National Security Studies, een denktank in Tel Aviv. Volgens haar kan de revisie leiden tot een constitutionele crisis over wie de leiding heeft.
“Er zal chaos ontstaan,” zegt ze. “Het leger zal niet weten van wie het orders moet aannemen.”
