HELSINKI, 12 aug (Reuters) – Finland moet ernaar streven om op de lange termijn uit de Europese Unie te stappen, maar voor nu moet Europese eenheid in het licht van de oorlog van Rusland in Oekraïne een prioriteit zijn, zei Jussi Halla-aho van de uiterst rechtse Finse Partij in de aanloop naar een partijcongres op zaterdag.
Halla-aho, de auteur van het Fixit-beleid van de partij in 2019, zal naar verwachting tijdens het congres worden voorgedragen als kandidaat voor de presidentsverkiezingen in januari 2024.
Hoewel opiniepeilingen uitwijzen dat Halla-aho, een hardliner, de verkiezingen waarschijnlijk niet zal winnen, zijn zijn standpunten invloedrijk binnen de partij die een belangrijke bondgenoot is in de rechtse regering van Finland die in juni is aangetreden.
In het weekend houdt de partij haar jaarlijkse congres waar ze haar EU-standpunt zal bespreken in het licht van de nieuwe omstandigheden van de oorlog in Oekraïne en het feit dat ze in een regering zit met pro-EU bondgenoten.
“Het is gerechtvaardigd dat we op lange termijn uit de EU willen stappen”, zei Halla-aho tegen Reuters, verwijzend naar het “democratisch tekort” waarin de EU de soevereiniteit van haar lidstaten beperkt.
“Maar tegelijkertijd erkennen we natuurlijk dat in de huidige wereldsituatie een gefragmenteerd West-Europa veel zwakker zou zijn tegen de dreiging van totalitaire landen,” zei hij. De Finse partij steunde de recente toetreding van het land tot de NAVO.
De steun voor rechts populisme neemt toe in delen van Europa, omdat een crisis in de kosten van levensonderhoud de ontevredenheid over de gevestigde politiek aanwakkert en een reactie tegen de stijgende kosten van een groene overgang.
Tot nu toe zijn uiterst rechtse partijen echter vooral junior coalitiepartners of hebben ze samenwerking met gevestigde fracties uitgesloten, ook al hebben sommige van hun agendapunten de centrumpolitiek naar rechts geduwd.
In Finland heeft de Finse partij de afgelopen weken een terugslag gehad.
Eerst moest de Finse minister van Economie Vilhelm Junnila aftreden vanwege nazi-verwijzingen, daarna moest de voorzitster van de partij, minister van Financiën Riikka Purra, zich verontschuldigen voor haar oude anoniem online geschreven commentaren die racistische opmerkingen en anti-immigrantenretoriek bevatten.
Halla-aho, momenteel parlementsvoorzitter in Finland, maakte van het tegengaan van immigratie het belangrijkste aandachtspunt van de partij toen hij voorzitter was van 2017 tot 2021, maar zegt dat dit niets te maken had met racisme.
In plaats daarvan is zijn partij tegen immigratie uit bepaalde delen van de wereld als “schadelijk voor Finland”, zei hij, terwijl hij weigerde landen te noemen.
“Als iemand denkt dat dit racisme is, dan ‘S’il vous plaît‘, kunnen ze ons racistisch noemen, maar dit is niet hoe ik racisme begrijp,” zei hij.
In 2012 kreeg Halla-aho een boete van het Hooggerechtshof voor opmerkingen die hij in 2008 op zijn persoonlijke blog plaatste en waarin hij de islam in verband bracht met pedofilie en Somaliërs met diefstal.
In juli weigerde Halla-aho als voorzitter het unanieme verzoek van de oppositie om met spoed alle parlementsleden opnieuw bijeen te roepen voor een motie van wantrouwen tegen de regering. De stemming zal in september na het zomerreces worden gehouden.
